Búnaðarrit - 01.08.1915, Blaðsíða 7

BÚNAÐARRIT
165
þróarmynnið á að liggja sem þverbeinast á straumstefn-
una í Iæknum, eins og sýnt er á myndinni hór að framan.
Hœð 8tíflunnar er mjög undir staðháttum komin.
Bezt er að tjörnin só sem dýpst og stærst, en hún verður
þeim mun stærri sem stíflan er hærri. Aftur á móti vex
kostnaðurinn með hæð stíflunnar og örðugleikarnir við
að fá hana þétta, því vatnsþrýstingurinn eykst að sama
skapi. Tjörnin má ald>ei vera grynnri en 1 metri (lúz
alin), helzt nokkuð dýpri, en stiflan verður að vera að
minsta kosti x/2 metra hærri en vatnsborðið, ef ekki er
ætlast til að vatn falli yfir hana. Auk þess þarf að
grafa fyrir henni nokkuð ofan í lækjarfarveginn, sé hann
laus í sér eða ósléttur.
Þykt stíflunnar má ákveða sem hér segir: Stífla úr
torfl þarf að vera 2 metrar að ofan og svo 2 metrum
þykkri fyrir hvern metra, sem nær dregur botni. öé
stíflan t. d. 1,5 metrar á hæð, á hún að vera 2 metrar
að ofan og 5 metra þykk að neðan. Yatn það, sem ekki
er notað, á helzt ekki að falla yflr torfstiflu, heldur á
að vera breitt skarð í stífluna eða utan við hana, með
trérennu í, þar sem vatnið getur runnið, þegar það er
orðið of hátt. Só stíflan hlaðin íir grjöti og sementi,
og eigi vatnið að renna yflr hana, þarf hún áð vera
að minsta kosti 1 metri á þykt að ofan, og 1,2 m.
(1 metra og 20 sentim.) þykkri fyrir hvern metra, sem
nær dregur botni. Sú stífluhliðin, sem snýr upp að tjörn-
inni, á að vera nær því lóðrétt eða lítið eitt að sér
dregin, en hallinn á neðri hliðinni á að vera 1 : 1 (einn
á móti einum). Eigi stiflan t. d. að vera 2 metrar á
hæð, þá þarf hún að vera 3,4 m. (3 metrar og 40 sentim.)
á þykt að neðan, en 1 metri að ofan. Neðri hliðin á
að dragast að sér um 2 metra, en efri hliðin 40 sentim.
Við neðri rönd stíflunnar, þar sem vatnið skellur niður,
þurfa að vera tréplankar, eins og áður var minst á, til
þess að vatnið grafl ekki undan stíflunni.
Eigi vatnið ekki að renna yflr stífluna, þá er nóg