Búnaðarrit - 01.08.1915, Blaðsíða 28
186
BÚNAÐARRIT
rofum; oft eru það ósköp litlir snerlar, straumsnerlar,
sem hafðir eru til að kveikja og slökkva á lömpum.
Grildleiki þráðanna millum aflstöðvar og bæjar á-
kvarðast af þrennu:
1. Straummagni því, sem þræðirnir eiga að flytja.
2. Fjarlægð stöðvarinnar frá bænum.
3. Hve mikið tapast má í leiðslunum, með öðrum
orðum: hve mikið spennutap er leyfllegt.
Eg sé ekki til neins að skýra hér nánar, hvernig
reikna skuli út gildleikann, heldur að eins'geta þess, að
hann verður að vera þeim mun meiri, sem fjarlægðin
og straumurinn er meiri. Gildleiki rafmagnsþráða er
miðaður við þverskurð þeirra í fermillimetrum (mm’),
og er gildleikamismunurinn á þeim þráðum, sem fást,
eftir ákveðnum venjum. Eg set hér á eftir töflu, er
sýnir gildleika, þvermál, þyngd og hið liœsta leyfilegt
straummagn fyrir þá loftleiðsluþræði, er komið geta til
greina við rafveitur sveitabæja. En geta skal eg þess,
að spennutapsins vegna verður því nær ávalt að velja
mun gildari þræði fyrir einhverja ákveðna ampertölu
heldur en taflan sýnir. Hafi maður t. d. 20 amper, þá
dugar ekki 6, heldur 10 eða 16 mm2 þráður.
Grildlciki Þvermál Þyngd Hæsta leyfilegt
(þverskurður) 100 metra straummagn
r, o 6 mm 2,8 mm. 5 kg. 20 amper
10 „ 3,c „ 9 „ 30 n
16 „ 4,5 „ 14 „ 40 n
25 „ 5,6 „ 22 „ 60 V
35 „ 6,7 » 30 „ 80 n
Verð koparþráðanna er nokkuð misjafnt, eftir því
hvernig koparmarkaðurinn breytist. Vanalega kostar
hvert kg. 1,50—2 kr.
Þegar inn í húsið kemur, skiftast leiðslurnar í margar
greinar til allra lampa og suðuáhalda, og af því, sem