Búnaðarrit - 01.01.1917, Blaðsíða 22
16
BÚNAÐARRIT
tilskipuninni, sem áður er nefnd, var svo fyrir mælt, að
sýslumenn skyldu árlega ótilkvaddir friðlýsa öllum varp-
löndum i lögsagnarumdæmum sínum. Þessi fyrirmæli eru
alls ekki þýðingarlaus; friðlýsingin minnir menn á frið-
helgi æðarvarpanna og æðarfuglsins og lætur þá hafa á-
stæðu til að ætla, að yfirvaldið láti sér ant um, að þessi
atvinnuvegur njóti verndar laganna. Mér er nær að halda,
að allmargir sýslumenn í varphéruðum landsins hafi
gleymt þessari lögskipuðu athöfn, sem líka er fyrirskipuð
í hinum nýju friðunarlögum. í þeim lögum er líka svo
fyrir mælt, að sérprentun af þeim á íslenzku, dönsku,
þýzku og frakknesku skuli vera til útbýtingar hjá hverjum
lögreglustjóra.
Þetta ákvæði er nauðsynlegt, vegna hinna mörgu út-
lendinga, sem hér koma og stundum afsaka brot sín
á lögunum með því, að þeir viti ekki lögin. Sjáifsagt
hefir stjórnin framkvæmt þessi fyrirmæli, og þá kemur
til kasta lögreglustjóranna að gera þau sem kunnust
með útbýtingu þessara sérprentana.
Ef almenningsálitið, varpeigendurnir og yflrvöldin hefðu
jafnan lagst á eitt með löggjafarvaldinu til að vernda
æðarvarpsræktina og efla hana, þá væri þessi atvinnu-
vegur í meiri blóma en hann er.
3. Dúntekjan.
Æðardúnninn hefir lengstum verið mestu hlunnindin
af æðarvarpinu; er hann ein mesta dýrindisvaran, er
landið gefur af sér. Meðan eggjatakan var í blóma sín-
um, voru að vísu nokkur hlunnindi að henni, en dýrkeypt
voru þau, þar sem hún hlaut að hamla mjög fjölgun
fuglsins og dró því úr vexti dúntekjunnar.
Dúnverðið heflr frá öndverðu verið mjög mismunandi. I
fyrstu verðlagsskránum, er settarvoruhérálandi árið 1818,
var meðal-dúnverð á öllu landinu um 8 rbd. pundið. 10 ár-
um seinna, 1828, var það hrapað niður í 2 rd. 66 sk.,