Búnaðarrit - 01.06.1917, Blaðsíða 25

BÚÍÍAÐARRIT
183
'kveðið upp óyggjandi dóm í þeim efnum, sökum þess
að þau lögmál eru mjög lítið kunn, sem kynblöndunin
á eina hlið og sjúkdómar og náttúruskilyrði landanna á
hina hlið verða að hlíta.
Að því er síðara atriðið snertir — sýkingarhættuna,
sem leiðir af innflutningnum — þá er þessi hætta ærið
mismunandi eftir þvi, hver sjúkdómurinn er, og ræður
þar mestu um, hve auðvelt er að þekkja sjúkdóminn.
Allmargir sjúkdómar eru svo vel þektir, að hægt er með
nokkurn veginn fullri vissu að komast fyrir það, hvort
þau dýr, sem ætluð eru til innflutnings, muni sýkt af
þeim eða ekki, t. d. berklar og snívi. Enn aðrir eru þess
«ðlis, að dvalartími sýkiefnisins í dýrinu (Incubationstid),
áður en sjálfur sjúkdómurinn brýzt út með glöggum ein-
kennum, er ekki lengri en svo, að sjúkdómurinn ætti
að gera vart við sig meðan á flutningnum stendur eða
skömmu eftir flutninginn, meðan dýrið að sjálfsögðu væri
undir eftirliti dýralæknis, t. d. miltisbrandur, munn- og
klaufaveiki og m. fl. Að lokum er mörgum sjúkdómum
þannig varið, að mjög torvelt eða alómögulegt er að
þekkja þá, þótt þeir búi í dýrinu, og sem eru svo hæg-
fara, að mjög langan tíma þarf til þess að einkenni þeirra
komi í ljós, eða sem aldrei sýna sig með ákveðnum ein-
kennum í hinu sýkta dýri, en breiðast þó þaðan til annara
dýra. Einmitt. þessi tegund sjúkdóma er hættulegust, þá
er um innflutning búfjár er að ræða; skal eg því leyfa
mér að nefna nokkrar af hinum algengustu þeirra.
Enn sem komið er, er t. d. í mörgum tilfellum al-
ómögulegt að ákveða með nokkurri vissu, hvort ýms
innýfla-sníkjudýr muni finnast í dýrum eða ekki. Mjög
algengur sjýkdómur, bæði á Norðurlöndum og í Bret-
landi, er hin svonefnda lifrarflyðruveiki, sem sýkir bæði
nautpening og sauðfé og veldur miklu tjóni. Orsakast
sýkin af tveimur lifrarflyðrutegundum — distomum he-
paticum og distomum lanceolatum. — Því er þá að nokkru
leyti eins háttað með sjúkdóm þenna eins og sullaveik-