Búnaðarrit - 01.01.1923, Blaðsíða 25
BTJNAÐAKRIT
9
legast að jarðirnar sjeu svo stórar, að ein fjölskyida
geti haft þar viðunanlegt viðurværi, án þess að stunda
aðra atvinnu. Til þessa álíta þeir að þurfi minst 10—15
ha. stórt land. Þess má einnig geta, að mörg smábýli
hafa verið stofnsett, einkum i grend við bæi og verk-
smiðjur, sem eigi eiga meira en 1 —10 ha. stórt land.
Þessi býii eru einkum ætluð verkafólki, sem stundar
aðra atvinnu. Á árunum 1908—’13 voru bygð 1162
smábýli 1—2—5 ha. að stærð, þetta eru rentujarðir.
Árin 1891 —1913 voru stofnsett 7433 smábýli 1—5—10
ha. að stærð. Þessi jarðastærð svarar til hinna venju-
legu húsmannsbýla í Danmörku.
Jarðaverð. Land það, sem tekið hefir verið til ný-
býla, hefir oft og tíðum verið ræktað land, t. d. þegar
stórhöfðingjasetur hafa verið tekin og skift; á öðrum
stöðum hefir meira og minna af landinu verið óræktað.
Jarðaverðið hefir farið smáhækkandi. Þannig er talið að
meðalverð á ha. hafi verið frá 570—1114 mörk á ár-
ununr 1886—1910.
Hjálp til bygginga og áhatnar. Auk þess, sem
þegar hefir verlð tekið fram, um aðstoð þá, sem rikið
veitir nýbyggjendum með lánum til jarða- og húsakaupa,
eru nýbyggjendur studdir á ýmsan annan hátt, t. d.
með útvegun efnis til bygginga, og hagfeldum lánum,
til að kaupa áhöfn á býlin og koma þeim í góða rækt.
Kæktun mýra og nýbýli á þcini. í Þýskalandi er
mikið af mýrum, einkum á vestan- og austanverðu
landinu, minna um miðbikið. Lengi vel lágu þessir
mýrarflóar ónotaðir og óræstir, þó höfðu menn þegar á
13. öld reynt að rækta mýrarnar, en lítið otðið ágengt,
og svo var það næstu aldir þar á eftir. Fyrst eftir að
Hollendingar höfðu sýnt að mýrarækt gæti heppnast,
fóru Þjóðverjar að gera alvarlegar tilraunir í þá átt.
Hjer verður lítið eitt sagt frá mýraræktinni í hertoga-
dæmunum Bremen og Verdun, en þar eru miklir mýra-
ílóar, sem liggja á milli ánna Weser og Elben. Mýrar