Búnaðarrit - 01.01.1923, Blaðsíða 77
BÚNAÐARKIT
61
og jafnframt fengiö að liggja meb lágum vöxtum og
löngum afborgunum, verður lokið upp fyrir þeim at-
vinnuveg, sem stendur jafnfætis togaraveiðum, fyrir al-
menning er landbúnað stunda.
Að sjávarútvegurinn styðji óbeinlínis að því, að svo
geti orðið, er ekki nema eðlilegt og sjálfsagt, ekki síst
nú, þegar svo stendur á, að hann væri betur settur, ef
færra væri fólk, er sjóinn stur.daði, en nú — eða stend-
ur auðum höndum og hrópar á vinnu.
Þegar litið er til undanfarinna ára, á sjávarútvegur-
inn, eða þeir menn, sem mest og best hafa unnið að
framförum hans, margfaldar þakkir skilið fyrir það, að
fólksstraumurinn úr sveitunum lenti í kaupstöðunum —
8taðnæmdist innanlands; á meðan menn voru að átta sig
og undirbúa ræktun landsins — undirbúa það, að eðli-
leg fólksíjölgun þjóðarinnar komist fyrir í sveitunum —
og meira til, er sjórinn bregst.
Fyrir rúmum 40 árum (1880), er talið að um % af
þjóðinnl (73%) hafi lifað á landbúnaði, en árið 1910 um
helming (51%)'). Á sama tíma fjölgaði landsmönnum
frá 72,445 upp í 84,900, um 12,455; en þeim sem land-
búnað stunduðu, fækkaði um 9,736. En hefði landbún-
aðurinn tekið þeim framförum, að mannfjölgunin hefði
getað haldist við landbúnaðinn, og hlutföllin milli at-
vinnuveganna hefðu ekki breyst, þá átti þeim, sem land-
búnað stunduðu, að fjölga um 8428 — það sem land-
búnaðurinu heflr tapað í samkeppninni þessi 30 árin er
því 18,164. Hve mikið býlum hefir fækkað þessi árin
verður ekki fullyrt, en fólksfækkunin hefir vafalaust
komið mest þannig niður, að heimilin eru fólksfærri en
áður.
Hvernig heflr þá svigrúm þetta notast hingað til?
1) Skiftíng þjóðarinnar oftir atvinnuvegum, oftir manntalinu
1920, er okki útkomið enn fiá Hagstofunni.