Nýja stúdentablaðið - 01.10.1946, Blaðsíða 3

KÍJA STí'DEXTAlJLAÐlÐ
3
og auðmaðurinn, jafnvel ,þó að sá snaiuði hafi niiklu meiri
hæfileika — og þa meiri rétt — frá náttúrunnar hendi
til að nytja þau gæði, þjóðfélagimu og einstaklingum I>ess
til heilla.
Við skulum nú athuga nánar, hversu högum náms-
manna í okkar þjóðfélagi háttar eftir mismunandi efna-
hag þeirra. 1 Reykjavík býr þriðjungur þjóðarinnar, og
hér dvelur sennilega meiri hluti skólaæsltunnar á vet-
urna. Er því rétt að taka dæmi héðan. Háslíólastúdentar
einir námsmanna eiga hér aðgang að heimavist, þar sem
eru Garðarnir, svo að segja má, að þeim sé nokkurn veg-
inn ijorgið í því efni, þegar í háskólann kemur, ef mið-
að er \'ið það, hverju aðrir námsmenn verða að sæta. En
til þess að komast inn í háskólann þarf að jafnaði sex
vetra nám í gagnfræða- og menntaskóla. Inn í mennta-
skólana cr svo mikil samkepni, að þangað komast ekki
nema börn efnaðra foreldra, er ráð hafa á að kaupa þcum
mikla og dýra tímakennslu, mi. ö. o. kaupa þau gcgnum
prófin. Þegar sá kostnaður hætist við dvalárkostnaðinn
hér, fer samanlagður námskostnaður að verða ískyggilega
hár éfnalitlum manni, sem lifir á vinnu sinni einni sam-
an, en hefiur þó Img á að láta ]>arn sitt ganga mennta-
veginn,. Þetta á við um bæjarbúa, en Iivað mætti þá segja
um þú, er sveitirnar byggja? Það, að öllum þorra sveita-
bænda er algerlega ókleift að kosta ]>arn sitt — hvað þá,
cf fleiri eru — til náms hér við framhaldsskóla, og I>eir,
sem þrátt fyrir allt leggja út í þann kostnað, verða að eiga
það á hættu, að börn þeirra verði undir í samkcpninni við
ríkismannabörnin með aðkeypta vitið, ef svo mætti scgja.
Fullyrða má, að flestir þeir, sem með slíkum hætti fá
keypta kennslu undir öll próf allt inn í háskólann, fylli
flokk Vöku, þegar þangað kemur. Mundu forustumenn
þeirra verða vel fallnir ti.l að beita sér fyrir forustu stúd-
entaráðs í almennri andstöðu gcgn áhrifum samningsins
um sérréttindi Bandaríkjaauðvaldsins hér á landi?
Nú verða því stúdentar að gera upp við sig, hvort þeir
kjósa að styðja til framhaldandi meirihlutavalds í stúd-
entaráði það félag, er styður stefnu þcss floklts, scm cinn
allra þingflokkanna tók óskiptur þátt í gerð þessa leigu-
þýasamnings, og eitt allra stjórnmálafélaga háskólans
neitaði samstarfi við hin félögin um að skipa hið nýja
ráð þeim mönnum, er vænlegir væru til stúdentaforustu
gegn erlendum yfirgangi, livaðan sem liann kemur.
29. okt. 1946
Árni Böðvarsson
Heriiiaim Pálsson skal I
stúdentaráð
Island ögrum skorið,
eg vil selja þig ,. . .
í>að var Anægjulegur fundurinn, sem b.aldinn var X Háskólanum
24. sept. sl. Sjaldan hefur maður séð jafnmikln einingu og samnug
ríkja á almennum stúdentatfundi. Pað voru ólánsamir rnenn, hinn
virðulegi pröfessor, Gunnar Thoroddsen og Jóha,nn Hafstein. Peir
máttu þoila háð og fyrirlitningju nálega, allra fundarmanna, og
enginn leit á þá öðruvísi en áem svikara við málstað stúdenta
Peir endurtóku, þsð, sem allir svikarair og öll lítilmenni hafa sagt
á öllutn tímuni: »Æg er hinn satjni föðurlandsvinur. Ég geri þetla
einungis af því að fcðurlandi mínu er þetta fyrir beztu. (Alls ekki
af þjónustu við húsbændur mína. En siú móðgun að láta, sér detta
slíkt I hug.) Sagan mun sýna, að ég hefi á róttu að standa.«
Pannig upp aftur og aftur' með breyttu orðailagi. En hvernig var
það, sagði ekki Kvisling eitthvað þessu ltkt? Ég vona, að háttv.
lesanda verði ekki bylt við, þótit ég hafi nefnt Kvisling. Hann var
ba,ra ósköp venjulegur landráðaruaður. Allfar þjóðir hafa átt á öll-
um tímum landráðamenn. En það' eru misjaínlega góð tækifæri,
sem þeim gefst til þess að sinna þessaati köllun sinni. Hér í Há-
skólanum era, lílka nokkrir, sem eru fæddir kvislingar. Ég nenni
samt ekki að telja upp þessa. Vökumenn, Kristur sagði aldrei,
liver myndi svíkja hann af postulunum tólf, en eigi að síður vissi
hann, hver þa.ð var. Svo munum vér hafa það einnig.
Divide et impera.
Á fyrrgreindum fundi hampaði prófessor.inn því, að hér á landi
væru til menn, sem alls ekki viildu, semja við Bandaríkin og hins
vegart menn, sem vildu semja, en á öðrum grundvelli en ólafur
Th;órs hafði gert. Og.nú hefðu þessir menn sameinast og myndað
varnarvegg gegn samningi Olafs. Petta væri óhæfa. Petta voru nú
rök prófessorsins. — Það er! ekki að undra, þótt einhverjum verði
á að lí,ta niður á svona, prófessor. Myndi nokkrum firinast það
óhæfa, þótt bindindismenn og hófdrykkjumenn, sameinuðust gegn
drykkjus.kapnum I landinu? Ég hygg ekki —• það myndi einmitt fara
vel á þvl. En h.inum virðulega prófessor fannst ekkert við það að
athugai, þótt hann og fleiri gengju í ílokk með landsöluliðiuu, sem
sýndi tennurnar I fyrra vetur. Þesir, menn eru berstrýpaðir kvisl-
ingar, Við þeim flökrair prófessornum ekki. Petta væri likt og
liófdrykkjumen.n tækju höndum saman við r6na.na í Hafnarstræti
til að efla drykkjuskap þjóðarinnar.
Bandaríkin heimta eignir sínar.
Þann 25. okt. sl. var skipt um flagg á. fánastöng, sem er suður
við Kefllavíkurflugvölliim. Bandarfkin fengu fána sinn aftur, litt
slitinn, en; settur var upp ísjenzkur fáni. Þar stóðu nokkrir menn
í höm, bæði innlendir og erlendir. Upp stóð amerískur hershöfð-
ingi og mælti á enska, tungu. Hanu sagðist láta ríkisstjórnina, fá
flugvöllinn. Frá þeirri stundu er orð þessi hrutu af vörum hers-