Hlín - 01.01.1922, Blaðsíða 27
Hlin
25
Útirósir hafa venjulega langa árssprota. Á hverju ári
verður því að klippa ofan af þeim, við það verða þær
þjettari og bústnari í vexti. — Nauðsynlegt €r að nefnd
störf sjeu unnin áður en frost er úr jörðu. Því jafnskjótt
og jörð er þíð og sæmileg er tið, byrjar safastraumur-
inn í plöntum og vöxturinn byrjar. Trjen eru þá við-
kvæmari og þola lakar að særast. — Jeg hefi sjeð Birki-
trje, sem klipt var í vaxtarbyrjun, næstum blæða til ólífis.
Birkisafinn er mjög þunnur, hann draup úr smásárum
á krónunni svo títt sem regn fjelli. — Toppkal á trjám
og runnum er mjög algengt hjer á Norðurlandi, en ekki
er æfinlega gott að sjá það snemma á vorin, hve mikið
er kalið af greininni, og er því rjettast að bíða með að
sníða kalið af þar til trjeð er laufgað. — Hið fyrsta, sem
gjöra þarf fyrir blómplönturnar, er að þynna vetrarum-
búðirnar (oft moð, afrak eða þ.h.) og klippa af feyskna ofan-
jarðarstöngla. Á sumum plöntum eru feyskjurnar svo laus-
ar að kippa má þeim upp, en þetta verður að gerast með
mikilli varúð, því við jarðenda hverrar feyskju er lítið
veikfelt brum, frá því á að vaxa nýr ljóssproti, sem ber
blöð og blóm.
Vetrarreifar fjölæru jurtanna eru svo smáþyntar, eftir
því sem hlýnar meir í veðri, og þegar jörð er þíð, eru
þær alveg teknar af. Plönturnar byrja nú að spretta.
Fleiri og fleiri stinga upp höfðinu og teygja sig upp í
Ijósið og hlýindin. Eftir óhagstæða vetra er oft langt að
bíða eftir því að Ijóssprotar sjáist á veikfeldari plöntum.
Oft kemur það fyrir, að fjölærar blómplöntur deyja að
vetrinum, þó allrar varúðar sje gætt og um þær búið á
haustin eftir föngum. Þó má eigi hreyfa við moldinni,
fyr en öll von er úti um það að plantan komi upp.
Verið getur að ofurlítið líf leynist í rótinni, sem getur
dáið út, ef óvarlega eða of snemma er rótað við henni.
— Fjölærar, harðgerðar blómplöntur, stækka mikið á