Sunna - 01.01.1933, Blaðsíða 29
S U N N A
125
Náttúrugripasafn.
Nú fer vertíðin í hönd á Suðurlandi, og þá getur oft verið
tækifæri til að ná í hitt og þetta merkilegt handa náttúru-
gripasafni skólans. Þú ættir að tala við formenn og aðra sjó-
menn, sem þú þekkir, og biðja þá að hirða og halda til
haga því, sem þeir fá úr sjó og nota má í safnið. Þannig
geta fengizt krabbar, skeljar, kuðungar o. fl. merkisgripir,
sem hafast við dýpra en svo, að þeir finnist að jafnaði í
fjörum. Þá væri nú ekki alveg ónýtt af fá flæðarmús, enda
þótt við séum hætt að trúa því, að hún dragi undir sig gull
úr sjó! Vmsir verðlitlir fiskar slæðast í veiðarfæri sjómannanna,
þeir er gaman væri og gagn af að geyma í náttúrugripasafni.
Það er að vísu nokkrum örðugleikum bundið, að varðveita
fiska svo að vel sé. Ef þeir eru litlir, er bezt að geyma þá
í vínanda, í hæfilega stóru og heppilega löguðu, glæru glasi.
I stað vínanda má nota 5 °/o formalinblöndu, en það er miklum
mun ódýrara. Vökvinn þarf að fljóta vel yfir skepnuna, og ef
hún er ekki mjög lítil, er nauðsynlegt að opna kviðarhol
hennar lítið eitt, svo að vökvinn komist inn í það og verji
innyflin rotnun. — í vínanda eða formalinblöndu má geyma
flesta þá náttúrugripi, er verja þarf rotnun og eru ekki of
stórir til þess.
Stærri fiska má flá og stoppa upp af þeim haminn. Er þá
roðið rist eftir rákinni á báðum hliðum fisksins, flegið þaðan
til baks og kviðar, aftur að sporði og fram á snjáldur, og
allt kjöt hreinsað vel af roði og uggum. Höfuðbeinin þurfa
að fylgja roðinu, en vel þarf að plokka af þeim allt hold og
fylla með baðmull í staðinn. Nýr búkur er gerður úr hampi,
baðmull eða einhverju slíku, jafn búki fisksins að stærð og
lögun. Gott er að hafa spýtu innan í honum, til að halda
honum stinnum og réttum, í staðinn fyrir hrygg. Aður en
roðið er látið utan um nýja skrokkinn, þarf að bera innan í