Dvöl - 01.09.1937, Blaðsíða 21

D V ö L
283
minna en heilan mánuð af frídög-
um og sunnudögum til umráða.
Væri nú ekki tiltölulega auðvelt að
hjálpa þessu fólki áfram til nokk-
urrar menningar, að minnsta kosti
í þéttbýlinu við sjávarsíðuna, og
það með tiltölulega litlum kostnaði,
og gjöra því um leið sunnudagana
arðvænlegri og hollari? Skólahús
eru þegar til í kaupstöðum og
kauptúnum, og þau standa ónotuð
á sunnudögum. Kennslukraftar
eru þar einnig víðast hvar fyrir
hendi. Auk barnakennaranna
sjálfra eru í flestum kauptúnum
búsettir einhverjir þeir menn, er
sunnudagafræðslu gætu annazt,
svo sem prestar, læknar og aðrir
skólagengnir menn. Það ætti því
víðast að vera, ekki aðeins fram-
kvæmanlegt, heldur tiltölulega
auðvelt að koma upp fræðsluskól-
um fyrir almenning á sunnudögum
í flestum kauptúnum, ef áhugi og
skilningur á því málefni væri vak-
inn, og ekki sízt ef þing og stjórn
vildu á einhvern hátt ýta undir og
hjálpa slíkri starfsemi af stað. í
sveitunum er þetta að vísu örð-
ugra, en þó langt frá því að vera
ókleift.
En það sem stærstan og veiga-
mestan þátt gæti lagt til slíkrar
alþýðufræðslu nú, er útvarpið,
þetta mikla furðuverk mannlegs
hugvits og snilli, þetta víðfeðm-
asta menningartæki, sem veröldin
á til.
Á fyrsta vetrardag minntist for-
maður útvarpsráðsins, í erindi um
vetrardagskrána, nokkrum orðum
á kennslustarfsemi útvarpsins
undanfarið. Hann tók það þar
réttilega fram, að margar fleiri
námsgreinar en tungumáíin
mundu vera prýðilega fallnar til
þess að kenna þær í útvarpi. En
hann gat þess jafnframt, að það,
sem gerði útvarpsráðið hikandi við
að bæta við nýjum kennslugrein-
um, væri meðal annars það, að eft-
ir fengnum upplýsingum að dæma
væri þátttakan í útvarpsnáminu
ennþá fremur lítil og Jangt frá því
svo almenn sem æskilegt væri. Það
hryggði mig að heyra, hve undra-
fáir þeir voru, sem höfðu notað
sér hina ágætu málakennslu út-
varpsins til fullnustu og sent stíla
sína til leiðréttingar. Mér flugu
ósjálfrátt í hug þeir tímar, sem
ekki eru ýkja fjarlægir, þegar
menntaþráin brann svo heitt í
brjóstum íslenzkrar æsku, að ung-
lingarnir notuðu svo að segja
hverja frístund til sjálfsnáms við
lítil skilyrði og fáskrúðugan bóka-
kost, og það jafnvel stundum í
fullri óþökk húsbænda og foreldra.
Mér flugu í hug þeir menn, sem í
hörkuveðrum stóðu yfir beitarfé
á vetrum og lærðu þar að draga
til stafs og jafnvel að verða sæmi-
legir skrifarar, en höfðu ekki til
þess önnur tæki en fönnina fyrir
blað og broddstafinn fyrir penna.
Eru það nú afkomendur þessara
manna, sem vilja ekki eða nenna
ekki að hlusta á þá fræðslu og til-
sögn ágætustu manna, sem útvarp-