Dvöl - 01.10.1941, Blaðsíða 11
Skriðjökullinn í Leirufirði.
Teiknað eftir ljósmynd.
•Töliiilliiiii k TiCiruíirði
5'fEItir Jón Ey]»órsson
Landslag á íslandi er mótað af eldgosum og jöklum. Dalirnir eru sorfnir af jökl-
um. Ásar, öldur og hólar eru ævafomar jökulöldur. Sléttur í dalabotnum eru mynd-
aðar af framburði jökla og jökulfljóta. Grynningar í fjarðabotnum sömuleiðis. Jökl-
arnir halda ennþá áfram að sverfa landið og móta, lækka fjöllin en fylla dalina.
Þeir mylja úr fjallahlíðunum og aka saman í ödur stórgrýti, hnullungum, möl, sandi
og leir. Svo taka jökulárnar það, sem þær ráða við, og flytja í áttina til sævar.
Undanfarna áratugi hafa jöklar
farið minnkandi hér á landi. Þeir
hafa þynnst, svo að nýjum tindum
og rindum hefir skotið upp að sum-
arlagi þar, sem áður var jafnan
alhvítt. Skriðjöklarnir hafa stytzt,
svo að nú eru víða komnar hlaupa-
snapir fyrir fé þar, sem jökull lá
fyrir tíu árum.
En jöklarnir eru dutlungafullir.
Allt í einu tekur eitt jökulsvæði
hér á landi að lifna við. Skriðjökl-
arnir bólgna upp og ryðjast niður
í dalabotnana með gný og gaura-
gangi. Þetta er Drangajökull, nyrzt
á Vestfjörðum. Orsökin er vafa-
laust sú, að nokkrir veturnir um og
eftir 1930 hafa verið snjóþungir