Dvöl - 01.07.1946, Qupperneq 62

204
D VOT,
Maja Baldvins hefir íslenzkað bókina og
virðist þýðingin víðast vel gerð, og sums
staðar mjög vel. Þó bregöur fyrir flýtis-
glöpum á einstaka stað, og málvillur fyr-
irfinnast, þótt ekki séu ýkjamargar.
Stundum virðist frásögnin varla svo ein-
föld og lýsandi, sem höf. virðist annars
eiginleg, og seilzt eftir fágætum orðum.
Þetta er stór bók — á fimmta hundrað
síður í stóru broti. Ég held að fáir geti
lesið hana ósnortnir, hún hrífur og heill-
ar og vekur aðdáun og traust á lífinu.
A. K.
Frjálst líf eftir Hans Martin.
Bókaútgáfan Stefnir, Rvík 1946.
Hans Martin er hollenzkur rithöfundur
og hefur á seinni árum getið sér allmik-
inn orðstír fyrir skemmtilegar skáldsögur.
Þessi saga gerist að mestu leyti í Indlandi.
Lýsir hún ungum, þrekmiklum Hollend-
ingi, sem ræðst til Indlands og fleiri
Austurlanda og rekur þar verzlunarstörf.
Líf hans er fullt af ævintýrum, fjölbreytt
og litauðugt, því að hið austurlenzka líf
er fullt af andstæðum, hörmum og gleði,
fegurð og andstyggð. Þessi saga hefur
orðið allvinsæl skemmtisaga víða um lönd,
og er eitt dæmið um það, hve skáldsögur,
sem gerast í fjarlægum heimshlutum eiga
mikilli hylli að fagna. Og fáar sögur,
sem eru viðburðaríkari eða frásagnar-
hraðari, hef ég lesið. En tæpast er þó
hægt að segja, að höfundurinn taki lífið
sem alvarlegt viðfangsefni. Samhengi
sögunnar er of lauslegt, mannlegur vilji
of allsráðandi. En þetta er samt bráð-
skemmtileg saga og sannur hvíldarlestur,
og þeir, sem hafa gaman að lesa sögur
um tilþrifamikil ástarævintýri, fara ekki
í geitarhús að leita ullar í þessari bók,
því að nóg er um „hjásvæfur“ þar, og
öllu frjálsmannlega lýst. Jón Helgason
hefur þýtt bókina á lipurt og viðfelldið
mál.
Á beriiskustöðvum eftir Guðjón
Jónsson.. Útgefandi ísafoldar-
prentsmiðja h.f. 1946.
Lítil bók og lætur ekki mikið yfir sér
í stórbókaflóöi síðustu ára. Gamall bóndi,
sem búið hefur á lítilli jörð vestur í
Breiðafiröi milli 30 og 40 ár, og er raunar
fæddur þar og uppalinn, segir frá lífinu
á þeim slóðum fyrir 60—70 árum.
Og hann gerir það vel. Frásögnin
skrumlaus og réttorð að því er ætla má,
en minningarnar yljaðar glóð æskunnar
og hlýjum hug gamals manns til þessara
fögru sveita og lífsins sem lifað var þar
í ungdæmi hans.
Ekki minnist ég t. d., að hafa annars
staðar séð nákvæmar frá því skýrt,
hvernig. gömlu búkonurnar fóru að því
að skilja rjómann frá undanrennunni
í trogunum sínum, svo og ýmsu öðru í
sambandi við sauðamjaltir og fráfærur.
Og ekki vissi ég hvað baugur var, í þeirri
merkingu sem höf. notar það orð. —
Svona er það, í hverri nýrri bók sem
maöur opnar um lifnaðarhætti þjóðar-
innar á liönum öldum, rekst maður alltaf
á eitt og annað sem maður ekki vissi
deili á áður; enda er það efni nær ótæm-
andi og hefur hver landshluti — jafnvel
hver sveit sína sögu að segja í þeim efn-
um. Þarna er okkur líka sagt frá sam-
göngum og háttum ferðamanna á þess-
um slóðum á öldinni sem leið. Búferla-
flutningum, kaupstaðaferðum o. s. frv.
— Það var og er enn langt í kaupstað-
inn úr Gufudalssveitinni. Kaupstaöar-
ferðirnar gengu þó eins og í sögu, hvort
heldur farið var noröur í Skeljavík og
verzlað við „spekúlantinn" eða út í Flat-
ey og verzlað við kaupmanninn. — Það
var alltaf hlýr og bjartur júlídagur þegar
landleiðin var valin, og töðuilminn lagði
að vitum ferðamannsins frá hálfþurri
töðunni á túnunum, en fram til dala og
heiða fyllti safamikill gróður hásumars-
ins hverja laut. — Og þega.r farið var