Alþýðublaðið - 25.07.1923, Side 1

Crefiö út af Alþýfluflokknam
*923
Miðvikudaginn 25. júM.
167. tölublað.
Hvar er ríkislánið?
M Landssímanum
24. júlí 1923.
A nýju línunni Búðardalur—Króksfjarðarnes verða á morgun,
25. júlí, opnaður tvær 3. fl. landssímastöðvar í Dalasýslu: Asgardur
og Staðarfell.
í »Lögbirtingablaðinu< 19. júlí
er birt yfiríit yfir hag íslands-
banka, eins og hann stóð 31.
maí síðast liðinn. Þegar ég var
að íesa skuidahíið reikningsins,
datt mér í hug:
Hvar gefur rlkislánið verið í
þessum reikningi?
En bankinn fékk hjá ríkissjóði
280 þús. storlingspund af enska
láninu, eins og kunnugt er.
31. maí var gengi á sterlings-
pundum hér í böukuoum kr.
28,50, og 280 þús. stejrl.pd. eru
því 7 milj. 980 þús. kr. í ísl.
peningum.
Ég las og laa reikninginn, en
gat hvergi fundið neinn skulda-
lið, sem ríkislánið gæti verið
falið í. Ekki var það hlutaféð,
ekki bankaváxtabréf; seðlar eru
liðugar 6 miij. og eru að vísu
lán frá landinu, en ekki er það
þó brezka lánið. Ionstæða á
híaupareikningi getur það ekki
verið og ekki heldur innlánsíé
(sparisjóður); ^extir o. fl. eru ekki
nema liðug 800 þús. og kemur
ekki holdur til greina. En þá eru
erlendir bankar, og sú skuldar-
upphæð er 6 milj. 619 þús. 194
kr. 38 áu. Vel gæti hugsast, að
lánið væri í þessum Iið, ©f fjár-
hæðin væri ekki 1 mi!j. og lið-
lega 300 þús. lægri, og þá skuld-
aði íslandsbanki erlendum bönk-
um ekkert, ef lánið væri í þess-
um lið, en það mun bankinn þó
gera. Þá er næst liður, sem
heitir >ýmsir skuldheimtumenn<
og er 6 milj. 802 þús. 109 kr:
87 a.
Ég hrfi heyrt ýmsá segja, að
í þessurn lið væii brezka lánið
falið. En eins og menn sjá, þá
er hér talað um »ýmsa skuld-
heimtumenn<, svo að það eru
fleiri en ríkissjóður einn, og auk
ess er liðurinn meira en 1 milj.
kr. lægri, en lánið átti að vera
eftir genginu á pundi 31. maí.
Þá eru ekki eítir á reikningn-
um nema 3 skuldaliðir: ógreidd-
ur arður, varasjóður og ágóði
1922, og dettur víst engum í
hug að leita þar.
Mönnum kann nú að þykja
það ótrúlegt, að ekki sé hægt
að finna jafnlaglegan skilding og
nærri 8 miljónir króna í reikn-
ingsyfirliti banknns. En ég segi:
Leiti þeir sjálfir og viti, hvort
þeir geta fundið.
Og væri ég »ríkisvald< í
þessu landi, mundi ég ekki hika
við að »bjóðá út Iiði< til að leitá
dauðaleit að þessum 8 miljónum,
og heita háum fundarlaunum
þeim, sem fundið gæti. Þáð
mundi koma sér vel núna f at-
vinnuleysinu.
Krummi.
Slys. í morgun vildi til það
sorglega slys, að á ytri höfniuni
hvolfdi sandpramma, er var að
koma oían af Kjalarnesi. Tveir
menn voru í prammanum, og
drukknaði annar þeirra, Erlend-
ur Gíslason, sjómaður, Austur-
stiæti 7. Hann var kvæntur og •
lætur eftir sig tvö kornung börn.
Etlendur sálugi var einn af okk-
ar áhugasömu og góðu flokks-
mönnum og meðlimur Sjómanna-
félagsins frá stofnun þess.
Erlend símskeyti.
Khöfn, 24. júlf.
Þjóðrerjar vllja í þjóða-
bandalagið.
Frá Berlín er símað: Meiri
hluti ríkisþingsins hefir samþykt
að sækjá um upptöku f þjóða-
bandalagið.
Hnngursneyð í Rulir-
hérnðnnnm.
Hungursneyð er talin fyrir
dyrum í Ruhr-héruðunum, því
að erfiðleikar um flutningaferðir
hindra aðflutninga matvöru.
Lýðveldislireyfing í Grikk-
— landl.
Frá Belgrad er símað: Fullyrt
er, að Venizelos sé að koma af
stáð lýðveldishreyfingu irá Salo-
niki með fjárstyrk frá grísk-
armenskum bankamönnum. —
Stjórnin hefir dregið saman alt
Iið sitt til þess að bæla niður
hreyfinguna.
Hafnarverkfallið í Englandi.
Frá Lundúnum er símað:
Hafnarverkfallið grípur um slg
af nýju.
Kosuingarréttnr á að vera
almennur, jafn og helnn og
fyrir alla, jafnt konur sem
karla, sem eru 21 árs að aidri.