Dvöl - 03.03.1935, Blaðsíða 13

1) V
ö L
13
■i. marz IÖ34
/
’prunginn af minningum uta harð-
neskju og mildi, frelsi og hlekki.
bræðralagshugsjónir og sundr-
ungu, list og tildur, glaðværð og
sorg og flestar aðrar andstæður.
— En þetta er líka nokkurskonar
hjarta Frakklands, þaðan sem æð-
arnar hafa legið út um allt land-
ið. Héðan hafa fluzt áhrif og skip-
anir til frönsku þj óðarinnar —og
út um víða veröld. Stundum hefir
þingið verið háð hér. Margir
konungar Frakka eru fæddir á
þessum stað. Konungar og ríkis-
ráð hafa oft haft hér aðsetur
sitt og alltaf þegar kjósa á for-
seta Frakklands, þá er komið
saman hér í þessari minningaríku
höll.
Her hafa margir fleiri verið
niiklir fyiir sér en Clemenceau.
En við þessa höll verður samt
lengst og fastast bundið nafn
Lúðvíks 14., sem lét reisa hana
fyrir hátt á þriðju öld síðan, hins
svokallaða „sólarkonungs", sem á
sinni tíð vildi álíta sig, eða a. m.
k. láta aðra líta á sig svipað og
sólina, er væri uppspretta ljóssins
°g' lífsins. Hann, sem ætlaðist til
nð allt snérist um Frakkland. Það-
nn væri öllu stjórnað og sjálfur
væi’i hann brennidepillinn. Honum
skyldu allir lúta, vegna valds
bans og stórleika, en þó frekast
Vegna aðdáunar og hrifningar.
Til hirðar Lúðvíks 14. söfnuð-
Ust Frakklands frægustu mexm í
flestum greinum: ráðherrar,
sendiherrar, aðalsmenn, prinzar,
prinzessur, hæst stæðu menn
kirkjunnar, rithöfundar, skáld og
listamenn, að ógleymdum. feg-
urstu hefðarmeyjum. Fólk þetta
kom til að taka þátt í hinu fræga
hirðlífi. Konungur vildi yfirleitt
hafa sem allra flesta umhverfis
sig, sem hann taldi helzt líklega
til að vera áhrifa- eða afburða-
menn á einhvern hátt í ríki sínu.
Sjálfur var hann glæsilegur, kurt-
eis, félagslyndur og hrókur alls
fagnaðar. Enda var hann kvenna-
gull mikið og ekki við eina fjölina
felldur í ástamálum, eins og löng-
um hefir frægt verið.
tJtbúnaður allur og frágangur,
er Lúðvík 14. lét gera í þessari
höll sinni, var á þeim tíma miklu
íburðarmeiri en dæmi voru til hjá
öðrum þjóðhöfðingjum. íburður-
inn í húsagerð, húsbúnaði, veizlu-
föngum og öðru þess háttar var
ekkert líkur því, sem þekktist
annarsstaðar. — Hér sköpuðu3t
merkileg léikrit og voru leikin
með stórkostlegri viðhöfn. Með
miklum aðdrætti af skáldum,
mennta- og listamönnum sköpuð-
ust hér varanleg listaverk og sí-
gildar bókmenntir.
En frægast er þó hirðlíf Lúð-
víks 14. fyrir svall það og óhóf,
er einkenndi það á flestan hátt.
Hér var ástalíf fjörugt og kóng-
urinn sjálfur í fararbroddi. Hing-
að. völdust hinar fegurstu • dætur
Frakklands og tignustu synir, og
er höllin var fullsetin af meira en
10 þúsund manna, má gera sér í