Melkorka - 01.12.1946, Síða 13
SVEITAKONAN
Ejtir Sigríði Björnsdóttur frá Hesti
SÍÐARI GREIN
í fyrri grein minni um sveitakonuna lýsti ég
henni um og eftir aldamótin.
Eins og að líkum lætur, hafa þær stórfelldu
hreytingar á lífi eins.taklinga og þjóða, sem orðið
hafa þessa síðustu áratugi, ekki farið framhjá
sveitum þessa lands. Miklar og merkilegar breyt-
ingar liafa þar orðið ekki síður en annars staðar.
Það má að vísu segja, að starfssvið konunnar
breytist ekki svo mikið, en framkvæmdamöguleik-
ar á starfinu og fleira, sem því viðvíkur, getur þó
breytzt og hefur líka gert það.
Það er einkum tvennt, sem ég álít að hafi tekið
miklum hreytingum hvað sveitakonunni viðvíkur.
Það er, að nú hefur hún öðlazt meiri menntunar-
möguleika og meiri þægindi.
Þó að námsmöguleikar kvenna hafi verið og
séu enn stórum lakari en karlmanna, þá hafa þó
möguleikar opnazt fyrir þeim, sem áður voru
lokaðir, bæði til menntunar og annars þroska.
Þetta hefur strax sett mark sitt á hana. Sú undir-
okaða þjónslund og minnimáttarkennd, sem oft
auðkenndi þær húsmæður þessa lands, sem aldr-
ei sáu út fyrir baslið, er að hverfa með öllu úr
sögunni. Sjálfsmat hennar hefur aukizt. Mikið
hefur það líka aukið henni öryggi, hve störf
hennar, húsmóðurstörfin, eru nú meira metin en
áður var. Það var oftast talin aukavinna að prýða
og snyrta heimilið. Mörg konan varð að hafa
það í ígripum eða á hlaupum.
Á því hefur orðið stórfelld breyting. Aukinn
þrifnaðar- og fegurðarsmekkur þjóðarinnar hef-
ur átt þar drjúgan þátt í. Þægindi hafa og aukizt
mjög mikið þessi síðustu ár. Gömlu, köldu og
dirnmu bæirnir hafa þokað fyrir öðrum betri og
hentugri húsakosti. Vélanotkun til heimilisstarfa
SigríSur Björnsdótlir
hefur aukizt stórum frá því sem áður var, þó að
betur megi, ef duga skal.
En því miður knýja örðugleikar á dyr þessara
ungu kvenna, örðugleikar, sem lítt voru þekktir
fyrir nokkrum áratugum, það er fólksekla, sem
þjakar nú mjög sveitum lands.
Stóru, mannmörgu heimilin eru að mestu leyti
eða alveg úr sögunni. Heilar byggðir eru að tæm-
ast að vinnandi fólki. Heimilin eru oftast ekki
annað en fjölskyldan, lijón með börn sín.
Þessi vinnuekla hvílir þungt á heimilunum, en
líklega þó allra þyngst á húsmóðurinni, sem bæði
verður að gæta hús og barna, eða með öðrum
orðum, að sjá um heimilisþarfir bæði utan húss
og innan. Ég get ]>ó ekki látið vera að ímynda
mér, að unga nútímakonan eigi hægra með að
yfirstíga þessa örðugleika en formóðir hennar, og
sýnir hún með því, hvað í henni býr, og hverra
átaka megi af henni vænta.
Enginn vafi er á því, að þessi flótti fólksins úr
sveitunum til kaupstaðanna er fullkomið áhyggju-
efni allra þeirra manna, er sveitunum unna. En
lausn þeirra mála, verður tæplega sú, að fólkið
hverfi aftur til að gerast vinnumenn og vinnu-
konur á sveitabæjunum eins og áður var. Ef sveit-
irnar eiga framtíð fyrir sér, sem ég vona og veit
MELKORKA
45