Melkorka - 01.12.1951, Blaðsíða 4

MELKORKA
kemm út |>risvar á ári.
Verð árgangsins fyrir áskrifendur er 25 krónur.
í lausasölu kostar Iivcrt hefti 10 krónur.
Gjalddagi er fyrir 1. okt. ár hvert.
Oll hréfaviðskipti varðandi innheimtu og af-
greiðslu til áskrifenda og útsölumanna utan
Reykjavíkur annast Svafa Þórleifsdóttir,
Ránargötu 19 Reykjavlk.
Afgrciðsla fvrir Reykjavík og nágrenni er í
líókabúð Máls og menningar, Laugavegi 19.
Nokkur cintök af fyrri árgöngum ritsins
eru enn fáanleg.
PltENTSMIÐJAN HÓLAR H-F
V________________________________________________/
skýrir frá því, að maðurinn át af skilningstré
góðs og ills og lærði að gera greinarmun á
réttu og röngu. Þá fæddist samvizkan, sú af-
staða til lífsins, sem hefur manninn upp yfir
dýraríkið og mótar ákvarðanir lians og val af
öðrum sjónarmiðum en því einu, að láta
eftir augnabliks fýsnum og þörfum.
Það lætur kannske undarlega í eyrum, að
segja það frammi íyrir allri þeirri rang-
sleitni, grimmd og yfirgangi, sem viðgengst
í heiminum, að maður trúi því, að lífið
stjómist af hinni hæstu siðspeki. Ég verð nú
samt að gera það, því að það er óbifanleg
sannfæring mín, að allt illt sem ég geri mæt-
ir mér aftur og að ég verði að taka við Jress
óhjákvæmilegu afleiðingum, annað hvort
hér í lífi eða annarstaðar, auk Jjess sem það
getur bitnað á afkomendum mínum. En
hvað er þá illt, og hvað er gott? Því illt og
gott eru auðvitað ákaflega breytileg hugtök.
Mér virðist samvizkan vera á Jjað algildur
mælikvarði, enda Jrótt hún sé breytileg hjá
hinum ýmsu mönnum og breytist frá kyn-
slóð til kynslóðar. En enginn maður getur
gert betur en að fylgja þessu æðsta ljósi, sem
honum er gefið, enginn getur liðið af Jrví
sálarkvalir eftir á, að hann hafi gert Jrað,
sem hann vissi réttast.
Ég segi Jretta, vegna j>ess að ég Jjykist sjá
það í kringum mig í stöðugt ríkara mæli, að
menn breyti blátt áfram á móti betri vit-
und. Til Jress liggja auðvitað ýmsar ástæður,
kúgunar- og blekkingartilraunir flokka og
einstaklinga við aðra menn, ýms hlunnindi,
sem í boði eru og fleira og fleira. En lang-
oftast held ég, að menn láti undan síga frá
Jrví, sem samvizka þeirra og mat á verðmæt-
um segir þeim að sé rétt, af hreinni leti og
makindalöngun. Þeir nenna ekki að standa
í þessu, |>að er svo miklu hægra að fylgjast
með straumnum.
Þessir menn, sem ég hér hef talað um, eru
ekki nefndir hugrakkir menn. Þeir eru ]>að
sjálfsagt ekki einu sinni í eigin vitund. En
liafa J>eir í raun og veru ekki gert sér grein
fyrir því, að lífið mun neyða upp á Jrá Jressu
ofboðslega hugrekki, sem ég talaði um áðan,
því að mæta sínum eigin gerðum og sjá af-
leiðingar þeirra fyrir sjálfa sig og aðra, alda
og óborna. Þarf' í sannleika nokkurt hug-
rekki til þess að gera í hverjum hlut upp
reikningana við sjálfan sig og gera það, sem
samvizkan að undangengnu mati býður
hverju sinni, samanborið við Jrað að mæta
syndum sínurn í lífinu sjálfu, án þess nokk-
urrar undankomu sé auðið.
Ég vildi óska, að þjóð mín ætti sem allra
minnst af slíku hugrekki.
Meira um gullsmiði
Eins og lesendur Melkorkti nmna, birtum við í síðasta
hcfti mynd og viðtal við fyrsta útskrifaða kvengullsipið-
inn á Islandi, frú Asdísi Thoroddsen. Nokkrar íslenzkar
konur hafa stundað gúllsmfði hér á landi um langt ára-
bil, en frú Ásdís er sú fyrsta, sem lýkur tilskildum próf-
um.
Nú höfum við' komizt að raun uin, að íslendingar
standa sig ekki sérlega illa hér „að tiltölu við fólks-
fjölda". í Danmörku eru -18 kouur að læra og þegar út-
la rðir gullsmiðir, í Bandaríkjunuin 2G og í Kanada að-
cins 1. Gullsmíðin virðist manni þó að vera sérlega vel
við liæfi kvenna.
50
MELKORKA