Melkorka - 01.05.1958, Blaðsíða 14

reyndar ekki í skólum og þau læra töluvert,
en mest af þægð. Um úrvalið þarf ekki að
ræða, en sennilega hefur það aldrei verið
glæsilegra en einmitt nú.
Ef við lítum í kringum okkur, vantar
sízt, að við sjáum mikinn fjölda dekurbarna
foreldra sinna. í samanburði við það, sem
áður var, eru þau það öll. Það sýnist svo,
sem nú sé það orðið metnaðarmál flestra
foreldra að veita börnum sínum allt, sem
þau óska sér, sé hægt að kaupa það fyrir
peninga. Börn óska sér sjaldan meiri fróð-
leiks en að þeim er haldið í skólum, og fáir
virðast þeir foreldrar vera, sem gefa börnum
sínum tíma sinn til að æfa þau í réttritun
eða til að temja þeim kjarngott og þrótt-
mikið mál. Margir foreldrar láta börn sín
læra á hljóðfæri og margir láta þau einnig
læra dans, er að því mikill menningarauki
fyrir þau og getur varðað miklu um ham-
ingju þeirra síðar meir. Eins er þó vant, ef
stefnt skal til alldiða menningar, en á það
minnist ég síðar.
Allt liefur eðlilegar orsakir, áliugaleysi
nútímabarna við nám, ekki hvað sízt. Það
er ekki svo fátt, sem kallar á athygli þeirra
hærri og sterkari rómi en skyldan. Hennar
rödd er okkur mörgum veikróma og leiði-
gjörn. Sú staðreynd, að mörgum Reykjavík-
urbörnum er ósýnt um stafsetningu sína og
að hún er fjarri öllu viti lijá þeim á fyrstu
skólagönguárum þeirra, segir einnig til tim
joað, að til réttritunaræfinga muni þurfa
langan tíma. Sumir halda því fram, að rétt-
ara væri að láta stafsetninguna eiga sig fyrst
í stað, kenna „málið sjálft“ og treysta því að
einhver sæmileg stafsetning komi af sjálfu
sér. Þetta getur verið. Það er órannsakað
mál. Ég get gert þá hreinskilningslegu játn-
ingu fyrir mig sjálfan, að þegar ég Itef kennt
íslenzku í eldri barnaskólabekkjum, hef ég
haldið mig að málfræði og stafsetningu, ef
til vill um of. Ástæðan til þess er sú, að í
Jreim greinum er hægt að fara eftir ákveðn-
um reglum, stefna að ákveðnu marki.
Hversu æskilegt sem það kynni að vera ,,að
kenna málið sjálft“, svo sem Jrað er orðað,
Joá er þar allt meira úr lausu lofti gripið og
lítið til að styðjast við annað en smekkur
Iivers og eins. Ég er hræddur um, að sú
kennsla yrði nokkuð handahófsleg hjá
mörgum fyrst í stað, þó að hún kynni að
bera góðan árangur hjá öðrum. Það er líka
með öllu rangt, ef einhverjir ímynda sér, að
íslenzkukennarar geri ekki allt, sem J^eir
geta til að glæða virðingu nemenda sinna
fyrir góðu og blæbrigðaríku máli. Þeir gera
það, Jiað er hafið yfir allan efa, en eins og
áður segir, hafa þeir við ekkert að styðjast
annað en eigin smekk. Ég hef ekki trú á, að
neinar stökkbreytingar yrðu fram á við, þó
að skipt yrði um og slakað væri á prófkröf-
um t. d. varðandi réttritun, en sjálfsagt yrði
engu glatað heldur. Allt er undir Jdví krim-
ið, að Jrað sem gert er, sé að yfirlögðu ráði
gert.
Það er engin fjarstæða, þó að sagt sé, að
á yfirstandandi tímum leyfist fjölmennum
hópum manna að hafa af því b'fsframfæri
sitt að draga hugi bernsku og æsku á tálar,
okra á Joeim líkamlega og Jdó einkum and-
lega. Auglýsingahreimur þessara manna læt-
ur æði hátt í eyrum. Það er ekki fátt, sem
upp er fundið í þessu efni og allt sömu ætt-
ar, því að tilgangurinn er peningar. Jafnvel
félög, sem notið hafa mikillar og verðskuld-
aðrar virðingar eru ekki sómakærari en svo,
að Jrau leggja út á þessa braut við peninga-
öflun sína. (Samanber S.Í.B.S. og hljóm-
sveit Tony Crombie) Það eitt gildir að kom-
ast að því, hvað bezt lætur í eyrum og skær-
ast hljómar í augum unglinganna og síðan
er hægt að setja peningaskrúfuna af stað.
Bernsku og æsku er í sífellu boðið upp á
skemmtanir og dægrastyttingu og Jzað svo
ákaflega, að hvergi er friður, hvergi næði
fyrir skemmtunum og dægrastyttingu.
„Segðu mér, hverja þú umgengst og ég skal
segja þér, hver þú ert“, stendur þar, en það
er líka hægt að segja: — Segðu mér, hver
hefur alið Jzig upp og ég skal segja þér, hver
þú verður.
50
MELKORKA