Skutull - 19.02.1932, Síða 1

Útgefandi: Alþýðusamband Vestfirðingafjórðungs.
X. ár.
ísafjörftur 19 febr. 1932.
(í. tbl.
Yerklýðsmál.
SamYinQiif ð lagið
og þankatöp llialdsins.
-0 — 0 — o-
Allir útgerðarmenn hér á ísa-
firði voru orðnir gjaldþrota, og
barrkarnir seldu skipin miskunn-
arlaust burtu úr bæuuin. Sjómenn
urðu að sækja atvinnu fcíua í
aðra landsíjórðunga, en verka-
inonnirnir, sem heima sátu höiðu
litla vinnu, og spekúlantaruir
voru búnir að setja bankana á
höi’uðið, svo ekkert fó fókkst hjá
þeim til Dýrrar útgerðar. Sjómeun
og verkameun stofnuðu Samvinn*
ufólagið til atvinuubóta. Bank-
arnir gátu, eða vildu ekkort fó
lána til stofnunar fólagsins. Fé-
lagsmenn urðu að pina sig með
það, sem þeir gátu þá þegar, fá
rikis og bæjarábyrgð fyrir láDum
til skipakaupanDa, og reyna að
safna í sjóði til styrktar félaginu
af lannum sínuin og hlutum. Fó-
lagið naut hylii almennings.
Nokkrir íhaldamenn sýndu því
velvilja eða lilutleysi, en aðrir
sát.u að mestu á stiák sínum af
ótta við almenningsálitið, meðan
alt gekk vel. Undir niðri var þó
heldur grunt á því góða. Lyga-
sögum var lætt út á meðal fólks-
ins og ’Vest.urlands rakkarnir
glepsuðu i hæla forráðamaDna
fólagsins, þogar þeir sáu 6Ór færi.
Heldur bar þó minna á þessu
ineðan alt lók í lyndi, en núna
eftir að kreppan og verðfallið kom,
svo að halla fór undan fæti, hafa
þessir þiggjendur bankagjaldþrot-
anna ráðist að Samvinnufélaginu
eins og hungraðiiúlfar. AUir vita,
hver útkoman hefir orðið hjá
útgerðarmönnum, bæði hór í
grend og annarstaðar á landinu,
nú á þessu ári. Byrjendur eiga
engir fyrir skuldum og gamlir og
grónir efnamenn eru ýmist komn-
ir á höfuðið eða ramba á barmi
gjaldþrotsins. Það er ekki verið
að skrifa um þessa menn, telja
þá upp með nöfnum og spilla
áliti þeirra, ea Samvinnufólag Is-
firðinga, sem vissulega or byij-
andi, hefnr eitt allra útgerðar-
fyrirtækja á landinu verið geit
að umtulsefni, það er iogið til
um skuldir þess og fjandmeno
þess neyta allra bragða til þess
að koma því um koll, og til þess-
ara veika eru notuð afhrök
íhaldsins, sem ekki þykja til ann-
ars nýt. Mun liagur margra eftir
árið sein leið, standa ver en
hagur félagsins, þó vitanlega sé
hanu ekki góður. Og vitanlegt
er það, að þeir, er nú kasta stein-
um að fólaginu, búa sjálfir í
glerhúsi. í hópi þeina standa
fremstu mennirnir, sem hafa út-
sogið bankana avo þeir eru nú
orðnir gjaldþrota og geta engan
eyri lánað til stuðnings atvinnu-
vegunum. Aðstöðumunur þeirra
og Samvinnufólagsius til atvinnu-
rekstrar var þó mjög mikill. Sam-
vinnufólagið er sem áður segir stofn-
að af vanefnunum, þegar allir voru
komnir í þrot og þegar búið var að
raeresjúga bankana.
Hinir byrjuðu meðan bankarnir
keptust við að lána út penÍDga.
Þeir fengu lánað rekstursfó eftir
þörfum, oft gegn litlum eða eng-
um tryggingum. Þeir tefldu fé
bankanna á tvær bættur, og þeg-
ar tapaðist fóru þeir i bankana á
nýjau leik og sóttu rneira. Þotta
er mesb myrkrum hulið, en þó er
þetta nú orðið staðfest með
hæstaróttardómi í mali Kr. Karls-
sonar gegn Utvegsbankanum. Ste-
fán Th. á Seyðisfirði, sem skuld-
aði Islandabanka 2 miljÓDÍr króna,
Framh. á 1. siíiu.
-0 —
YcriilýðsfMag-tð Ilalilnr
hélt aðalfund sinn siðastliðinu
sunnudag. Finnur Jónsson, sem
verið hefir formaður /ólagsins
siðustu 11 árin, baðst undau
kosDÍngu. Kommiínistar hófða
mikÍDn útbúnsð til að ná ftjórn
félagsins í símtr hendur, gáfu út
kosningaloforð í störurn stíl og
dreifðu útumbæinn meðal verkg-
fólks. Einnig gáfu þeir út fjölrit-
að blað og seldu á götunum, áður
en fundur hófst, en áraDgurinn a£
öllu þessu mnstangi og brölti
varð sá, að forrnannsefni kommú'
nista niarði 27 atkvæði, inóti 118
atkv. Alþýðufiokksins.
I stjörn fólagsins voru kosnir:
Hannibal Vafdimarsson formaður,
Sigurjón Sigurbjörnsson 'varafor-
rnaður, Jón Brynjólfsson ritari,
Sigrón Guðmundsdóttir fjármála-
ritari, og Halldór Ólafsson (auð-
vitað sá eldri) gjaldkeri.
Varastjórn var kosin moð hauda-
uppréttÍDgu, og komu þú ekki
fiam nema 12—14 atkvæði með
kommúnistumi í stjórn sjókra-
sjóðs fólagsin9 eru: Jón Jónsson
fiá Þingeyri, Ingveldur Heneonýs-
dóttir og Halldór Ólafssou (oldri).
Fólagatala „Baldurs1* er nú 3S4
og skuldlans eign félagsins rúmar
10 000 kr. FuDdir liafa aldrei ver-
ið fleiri haldnir á einu ári, en
þvi liðna, og verklýðssamtökin
hér aldrei sterkari, en þau eru
nú, en margt geta fólagar þó
gert til að styrkja þau enn betur.
Arásirnar á verkalýðinn og hags-
muni hans hafa aldrei verið jafu
harðvítugar og nú, þegar Kvöld-
úlfar íhaldsins með alla sína ylfinga-
hjörð í samstarfi við Samband ísí.
samvinnufélaga ráðast á verkalýð-
inn hvarvetDa þar, sem samtökinera
voikust fyrir.
Þessvegna félagar { „Baldri11:
A 11 i r e i 11!