Skutull - 11.03.1932, Síða 1

-SKUTULL-
Útgefandi: Alþýðusamband Vestfirðingafjórðungs.
X. ár.
ísafjörður 11. inarz 1932.
9. tbl.
og ILl]pi:n.gi.
-o—o—o—
Verklýðsmál.
- 0 —
Á þessum krepputimum, þegar
atvinnuvegir landsmanna virðast
vera að hrynja í rustir, horfa
margir til Alþingis, spyrjandi
hvað það geri til þess að hindra
hrunið. Menn þurfa þó ekki að
vænta þess, eins og þingið er
ekipað, að það geri neinar skipu-
lagsbreytingar á atvinnuvegunum i
áttina til jafnaðarstefDunnar, en
hitt hefði ekki verið alveg út i
bláinn að ætlast til þess af þing-
inu, að það reyndi eitthvað að
etyrkja atvinnureksturinn á þeim
grundvelli,. sern hann starfar nu.
En ekki bó'.ar nokkurn skapaðan
hlut á þessn. Það eina, sem ráð-
andi ílokkum þingsins kemur
eaman um, er að kaupgjaldið eé
of hátt. En eins og sýnt hefir
veiið fram á áður hór i blaðinu,
hvorki vill né getur verkalýður-
inn borgað hallann á atvinnu-
rekstrinum ólagið á fisksölunni
einni saman kostaði atvinnurek-
endur á sl. ári eins og sannan-
legt er, talsvert mikinn hluta af
þvi, sem verkalýðurinn fær í
kaup fyrir að gera blautfisk að
útfiutningsvöru. Hversvegna taka
atvinnurekendur ekki sjálfir þennan
lierkostnað til hinnar frjálsu sam-
keppni, i stað þess að krefja
verkalýðinn um hann? — Það er
sagt, að þeir komi sér ekki eaman
uui að mynda samtök til þess, af
þvi að hver höndin só upp á
móti annari, en liversvegna skylda
þeir ekki sjálfa sig til þes>? Vit-
aniega gætu þeir það með lög-
gjöf á þessu Alþingi, þar sem
þeir ráða lögum og lofum.
Norðmenn, sem Iifa á þvi að
selja fisk og sild eins og Islend-
ingar, eru að bollaleggja, að lög-
bjóða samtök sin á railli. Þeir eru
farnir að skilja, að þeir bafa ekki
ráð á þvi, að greiða skattana til
skipulsgsleysisins, og eru þeir þó
auðugri þjóð en íslendingar. Þeir
gera líka ýmislegt til þes», að
finna Dýja markaði og Dýjar leið-
ir til sölu á afurðum sinum, og
verja til þess stórfe árlega úr íik-
issjóði.
Tollmúrarnir, sem þjóðirnar ern
að hlaða umbveifis sig, oíí svo
aðflutningshöft og ýmiskonar
tálmaDÍr, gera þetta odd nauðsyn-
legra.
Nokkur leið FÝndist vera opin
með flutoing á isuðum fisbi til
Eoglands, en dú er henni lokað
með 10 ‘pCt. tolli á fiskinum.
Norðmenn þurfa eDgan toll að
greiða af isaðri sild, sern þeir
flytja til 'Englands. Hversvegna
skyldu íslendingar ekki njóta
sömu kjara með fiskinD, þareð
þeir kaupa miklu meira af vörum
af Bretum, heldur en þeir selja
þeim; — og svo er ísland i rauuÍDni
bresk nýlenda, þvi Bretar eiga
me6t alt féð, er láDað hefir verið
til tjávarútvegsins og hafa auk
þess tolltekjur landsins að veði
fyrir skuldum.
Væri ekki leið að fara fram á
þetta við Bretann? Og væri ekki
leið aft athuga eitthvað um versl-
unaisamnÍDga við þær þjóðir, sem
nú kaupa mest af isleDzkum vör-
um, eða aðrar, sem gætu keypt
mikið af þeim, og selt hingað
það, sem við þurfum að nota.
Hússum munaði ekki mikið um
að kaupa alla þá sild, sem við
gætum saltað, og selja okkur i
staðinn odu, rúg, hveiti, timbur
o. fl. Þetta eru vitanlega ekki
leiðir til frambúðar, heldur aðeins
til að fljóta yíir núverandi neyð-
arástand.
Það er á einkis meðfæri, nema
Alþingis, að gera neitt i þessu að
gagni, en i stað þess að reyna að
ráða fram úr mestu vandamálun-
um, ræðir þingið fruœvörp um
Samræming1 knnpgjalds.
Um langt skeið liefir það verið
vel ljóst öllum þeim, sem að
verklýðsmálura starfa, að nauð-
synlegt só að kaupgjald verði sem
allra jafnast um land allt. Nú eru
atvinnurekendur á þeim stöðum,
sem kaupið er hæ=t, farnir að
sjá þetta lika. Þeim er illa við,
að kaupið só lægra t. d. á Lang-
eyri, i Bolungavik og á Flat-
eyri, heldur en hór. Og þeir
benda á, að sér standi bein hæfta
af sliku ástandi: Þeesir staðir hafi
allir góða aðstöðu til fiskverk-
unar, og kuupið sé þar iniklu
læ„ra en hór á Isafirði. Atvinnu-
rekendur á þessum stöðum geti
þvi tekið fisk til verkunar fyrir
lægra verð en þeir. En þar sem
bróðurþelið er mjög takmarkað
meðal postula samkeppninnar, tek-
ur þá all sárt til að vita uur
betri aðstöðu hjá öðrum en sjáif-
um ser. Eitt ráð er við þessu —
að eins eitt. Nefnilega það, að
efla verklýðsfélögin á. þessuru
stöðum, svo þau geti náð fram
jafn hagstæðum kaupgjnldssamn-
ÍDgum eins og hér hafa þó uéðst.
— Þá fyrst væri atvinnurekend-
um bér engin liætta búin af
kaupgjaldinu á Flateyri eða í
BoiuDgavik. Vonandi gæta þeir
herrar Akselson, Tryggvi Jóa-
kimssonogJón Edvald hagsmuna
sinna á þessu sviði, og láta ekki
lengi dragast úr þessu að veita
hinum veikari verklýðsfólögunr
allt það lið, er þeir geta til að
ná sama kaupgjaldi og hér er
greitt.
hestageldÍDgar, roarkaskrár og
kirkjugarða. Hið siðasttalda getur
að visu komið i góðar þarfir,
verði mannfellir i landinu, en
myndi ekki vera þarfara að koma
i fýrir slikt?