Skutull - 06.08.1932, Blaðsíða 2
3
SKUTULE
Oddur Gislason
bæjarfógeti og sýslumaöur.
Næstsiðaata blað Skutuls flutti
fregnina um lát Odds Gislasonar
bæjarfógeta á Isafirði og sýslu-
manns i ísafjarðarsýslum, en þar
sem hann var ekki að eins. yfir-
vald hér i mörg ár, heldur einnig
óvenjulegur maður, þá bið óg nú
Skutul að flytja um hann nokkur
orð.
Oddur bsejarfógeti fæddist i
Lokinhömrum i Arnatfirði 1. dag
maímánaðar 1866. Foreldrar hans
voru Gisli. spDur Odds bónda
Gislasonar í Lokinhömrum, og
Guðrán Guðmundsdóttir, Brynj-
ólfssonar á Mýrum i Dýrafirði.
Yoru þau Gísli og Guðrán fyrir
margra hluta sakir ftábærar mann
eskjur. Gisli var eiohver hinD
hagsýnasti og duglegasti bóndi og
ejósóknari á Vestfjörðum á sinni
tið, og meðal annars vart talinD
eiga 6Ínn lika sem stjórnari í
vondum veðrum. Guðrán var ein-
stök að þreki, dugnaði og skör-
ungskap öllum, og var lieimiii
þeirra hjóna eitt hið fjölmennasta
og rausnarmesta hór vestra. —
Áttu þau tvö böm, er upp kom-
ust, auk Odds bæjarfógeta. Eru
það þær María Júlia. kona Guð-
mundar Brynjólfs Guðmundssonar,
kaupmanns hór i bæ, og Guðrún
Birgitta, ekkja sita Ólafs Ólafs-
sonar dómkirkjuprests Páls3onar.
Oddur var snemma þrekmikill,
duglegur, skyldurækinn og kapp-
samur, en einnig hvers manns
hugljúfi á heimili foreldra sinna.
Hann lauk námi í latinuskólaDum
í Reykjavik og eiðan lögfræði-
pröfi með fyrstu einkunn við há-
skólann í Kaupmannahöfn. Hann
settist svo að skömmu fyrir alda-
mótin sem yfirréttarlögmaður i
Reykjavík og gegndi málafærzlu-
störfum og forstöðu ýmissa stofn-
ana og fyrirtækja í höfuðstað ís-
lands til áreins 1918. Þá flutti
hann til Kaupmannahafnar og
dvaldi þar, unz hann fókk veit-
ingu fyrir því embætti, er hann
síðan gegndi til dauðadags.
Að hvaða leyti var hann svo
óvenjulegur maður? Þvi er fljót-
svarað. Hann var meira göfug-
menni og prúðmenni en flestir
aðrir. Hann gegndi, eins og áður
er um getið, málafærslustörfum í
mörg ár. Þau störf eru heldur illa
þokkuð, þvi að það er ná svo, að
margir málafærslumenn allstaðar
i heiminum líta á málafærsluna
og innheimturnar svipað og tog-
araskipstjóri á þorskveiðar, Því
fleiti, sem fást í vörpuna, því
hærri tekjur. Tiifinningalif manna,
heimili, lífsafkoma, allt þetta er
mörgum þeirra fjarlægt að hugsa
um, og lögin verða þeim að eins
botnvarpa, sem flytur fjárgtæðgi
þeirra og veiðihug fullnægingu.
Ekkert vsr fjær Oddi Gíslasyni
sem málafærslumanni. Hann leit
á starf sitt sem þátt i starfi
þjóðfólagsheildarinDar og var vaud-
ur ad þvi, hvaða mál hann tók
að eór. Lögin voru í hans augum
til fyrir fjöldann, en ekki eins-
konar afiakló málafærslumannsins.
— — Þegar svo Oddur var orð-
ídd embættismaður rikisins, voru
einkenni staifsemi hans sam vizku-
semi og einlæg viðleitni til að
túlka þannig oft af skammsýDÍ
samin lög, að þau yrðu til sem
minnstrar hrellÍDgar. Hann taldi
þau eiga að koma í veg fyrir
skakkaföllin, en ekki auka þau.
Mun hann stundum hafa teygt
sig í mannúðaráttÍDa sjálfum sór
til tjóns, og skorti hann þó sfzt
vitðingu fyrir starfi sinu. Og það
hygg ég, að almenningur þessa
bæjar geti verið rnór sammála
um, að þá sjaldan hann sté spor,
er voru heldur í öftiga átt við
sarntök alrnenniflgs hé>-, þá hafi
hann geit það af þvi að hann
hafi talið það,. samkvæmt núgild-
andi lögum, skyldu sína, en ekki
af lakati hvötum. Enda mun hann
oftsinnis hafa fundið það, að haDn
var ástsæll af almenningi hér í
bænum.
í umgengui var Oddur Glsla-
son með afbrigðum kurteÍ9, alúð-
legur og ptúður. Þó hafði hann
ríkt skap, og þegar þvi var að
skifta, sagði hann meiningu sina
afdiáttarlaust og hre99Ílega, eins
og hann átti kyn til. I kunn-
ingjahóp var hann smáglettinn
og gamansamur, og hafði hann
ávalt gaman af öllum fróðleik,
ekki sízt sögulegum. Athugaöi
hann og ræddi jafnrólega það,
Listir.
Poul Reumert og Anna Borg.
Þau Poul Eeumert og Anna
Borg lásu hór upp og lóku þris-
var sinnum við sivaxandi sókn.
Þvi miður var só, er þetta ritar,
fjarverandi úr bænum tvö seinni
skiftin og getur því ekki af eigin
sjón og raun sagt um það, hve
dásamleg voru listatök þeirra Reu-
merts og ungfrú Borg á binura
eifiðustu viðfaDgsefnunum.
Fyrsta kvöldið las ungfiú Borg
sem honum geðjaðist ekki að, og
hitt, sem honum var hugleikið.
Um atvinuulif allt var liann hinn
mesti áhugamaðnr, spurði ná-
kvæmlega um það og skildi vel,
að öll sönn viðleitni til bættra
skilyrða er þjóðargagn. Er mór
mjög vel ku nugt um, að einni
stærstu bjargarviðleitni almenn-
ings i þsssu landi, Samvinnufó-
lagi í.-firðinga, fylgdi hann ftá
bytjun með vakandi og velvilj-
aðri athygli
Hann var kvæntur danskri konu,
og heitir hún Thoia Erica Vil-
helmÍDe Hansen. Var faðir hennar
stórkaupmaður, en ættin merk
bændaætt. Er frú Erica Gislasoa
kona listhæf og viðlesin, og var
heimilislíf þeirra lijóna ánægjulegt,
ástúðlegt og mótað sérstakri um-
hyggju af beggja hálfu. Varð þsð
þvi til að hlúa að himim beztu
hneigðum hins látDa. Tvö systur-
börn bans ólu þau bjónin "upp, Jón.
ólafsson, umboðs- og heildsala í
Reykjavík. og Ingibjörgu, sem er
búiett erlendis.
Oddur Gislason bæjarfógeti var
af allstórbrotnu og skapriku vest-
firzku bændafólki, og sjdfur hafði
hann nægilegt skap og andlega
og likamlega karlmensku til að
framfylgja með hörku hverju máli,
en svo var honum það rikt i
brjóst borið að taka tillit til til-
fiDninga og hags þeirra, er um-
geDgust hann, að ávalt mun verða
bjart yfir minnÍDgu hans sem eins
hins mesta göfugmennis í em*
bættisstétt sinnar samtíðar. —Um
hann verður ekki af aanngirni
neinn annar dómur upp kveðinn..
Guðmundur Gislnton ðasralfn.