Skutull - 12.08.1932, Síða 3
S K U TULE
3
andi frásagnarslíl, og raunsæjum,
djöifum og maibvisBum lýaingum.
Þessar nýju bókmentir hafa vakiö
eftiitekt allra menntaðra þjóða, og
öllum kemur saman um, að þarna
sé að vaxa upp þróttmikill og
kjarnnkur groður. .-jumar bækmnar
eru svo þrungnar málaflutningi, að.
persónurnar verðs eins og i viðjum.
Þær hreyfa sig og hugsa eins og
hentar málaflutningi höfundarins,
en ekki fyrst og fremst eftir þekkj-
anlegum hvötum og tilfinningum
mannlegrar sálar. En þó er hitinn
og ólgan í stílnum svo magnþi ungin,
að lesandinn fylgist af áhuga með
höfundinum. Svo eru aftur aðrar af
þessum n<ju iússnesku bókum
þarmig, að þar er það einkum hið
íðandi og litiika lif, sem d egur að
sér athyglina. En á bak við ersem
atlviiki alda umbótanna og hin
styika og vakandi viðleitni til betra
og téttlátara skipulags. Við lestur
þessara bóka sitjum við ekki og
undiumst hinar efmslegu fiamfarir,
heldur flytjumst hundruð mílna
suður og austur á bóginn og stör-
um á hina miklu móðu miljónanna,
nióðuua, sem ber á b jósturn sinum
kneni hlaðua korni og tijávið, en
speglar þó himin hinna fegurstu
framtíðaidrauma mannbyusins. —
— Ein af þeim bókum er Stille
ílyder Don — eftir hinn unga bónda
af Kosakkaaettum, Michail Sjolo-
choff. , Nl.
Guðmundur Gíslason Hagalín.
„Fyrst ég sjiilfur".
í síðasta „Baldri“ virðist Halldór
Ólalsson vera all óliýr yfir þeirri ráðstöfun
nð jafna bæjarvinnuuni sem bezt milli
flestra þeirra, sem atvinnulausir eru
í bænuna. Harmar bann það rýnilega, að
ekki skyldu vera teknir nökkrir menn
ur hópi atvinnuleysingjanna og látnir
fá Btöðuga vinnu, en öðrum neitað um
allar bjargir. Hér rekst óþyrmilega á
einstaklingshyggja og félagshyggja í
framkrœmd, og verður það því miður
hlutskift kommúnistans að hallast gegn
binni samfélagBlegu lausn málsins. ______
líkki gefur það góðar vonir.
Litfð íiotuð eldavél til selu uieð
tsBklfaarlsveiðf hjá Sigurjóui Slg^urbj.
®jalddari Skutuls~ '
var 1. júni og nú liggur hon-
um mikið á greiðslunni.
Áskoran
liifreiðastjöranna.
„Almenningsálitið er mátt-
ugur drottinn, sem fleygir
þeim mönnum til jarðar,
sem engin tillit taka“.
L L
Það er skoðun margra þetrra,
er um þau mál kugsa, að áfengis-
bölinu verði aldrei útrýmt úr
beiminum til fulls, fyr en almenn-
ingsálitið befir bannfært alla
áfengisnautn, og að bindindi og
bann séu aðeins áfangar á þgirii
leið. Þetta ber mÖDnum nokkurn-
vegin saman um, hvort heldur
þeir aðbillast bann eða ekki. Og
með þetta íyrir augum vinna allir
sannir bindindismenn að því, að
utrýma fornum drykkjasiðum, ub-
rýma allri vindýrkun, og srnátt
og smátt að móta svo almenn-
ingsálitið, að vindrykkja verði
talin siðuðum mönnum ósam-
bodin.
I þessu sambaDdi get ég ekki
stilt mig um að taka upp kafla
úr grein eftir Hannes J. Magnús-
rou kennara. Grein þe9si birtist i
Degi þ. 21. fyrra mán :
„Eg efast uui, að meiri þjóð-
félagsleg og eiðferðialeg bætta
liggi í nokkru öðru en því, þegar
almenningsálitið, um eittbvert
skeið, sefur á þeim verði, sern það
þrátt fyrir allt hefir haldið um
réttlætið og siðgæðið í beiminum
frá morgni timanna, þegar það á
anDað borð befir komið auga á
blutveik sitt. Og það eru ótviræð
feigðarmerki menningarinnar,. bjá
hvaða þjóð sem er, þegar almenn-
ingsálitið á ekki breinskilni eða
bugrekki til að láta sina dórna
ganga feimulaust i málum þeim,
er ospilt réttlætistiifiuning tinDur
að er eitur i æðum þjóðlifoins Og
það befir ætíð verið svo, að al-
menniogsálitið hefir fyrst þurft að
láta sinn dóm ganga í málunuin,
áður en bin svonefnda rréttvisf“
lét þar til sin taka. Þannig befir
það verið með allt siðleysi liðinna
alda á hvaða sviði sem er. Al-
mennÍDgur fordæmdi það óður en
„lögiuu skárust í leikinn“.
Það var út frá þessurn og svip-
uðum forsendum, að óg reit smá-
grein i Skutul um drykkjuskap
sumra bifreiðastjóranna á ísafbði.
Það er almannarómur bér i bæ,
að nokkrir þeirra drekki meir en
heppilegt sé eða sæmilegt, og er
ég hafði komist að raun um, að
þessi skoðun var á rökum byggð,
taldi óg mér skylt, sem Templara,
að vita þetta. Og mig iðrar þess
ekki. Fjöldi manDa befir komið til
mín og tjáð mér þakklæti sitt,
fyrir að ég skyldi breyfa þessu
máli, og hafa um leið sagt mór
ýmsar miður fagrar sögur af fram-
ferði þes^ara sömu bilstjóra. Jafr-
vel úr bópi bilstjóranna ejálfra
h“fi ég fengið þakkarorð. Hafði
sórstaklega einn bílstjórinn orð á
því, bvorsu sér þætti vænt um, að
ég befði vakið máls á þessu, þar
eð hann sæi ekki annað, en að
hór steÍDdi til binna mestu vand-
ræða, ef ekkeit yrði að gert, en
haDn virtist taka sér þefcta fram-
ferði stéttarbræðra sinna mjög
nærri, og skildi ég vel þá til-
fÍDningu.
Mér kom því nokkuð á övart,
er allmargir bilstjórar ruku að
mór á götu, og formælandi þeirra
jós yfir mig ókvæðisorðum og
brigslum, og enn varð óg meir
hissa, er þeir sendu áskorun til
miu í Yesturlandi, um að birta
„nöfn þeirra mannau, sern ég segi
að sóu svo að segja daglega ölv-
aðir við störf sín.
Af þvi sem að framan er sagt
um skoðanir minar — og margra
annara — á utrýmingu áfengis-
nautDar, er það ljösfc, að óg gefc
ekki orðið við þessari áskoruD.
Mér er það litilfjörlegt aukaatriði,
að fá þessa brofclegu menn dæmda
til fésekta. — Hefði mór verið
það kappsmál, þá hefði ég vifcan-
lega kært þá. — Til bins vildiég
stuðla af veikum mætti, að al-
menningur kvæði upp sinn dóm,
svo að þe9sir sömu veslings menn
mættu læra að hegða sér,
Og óg befi enga Ó9tæðu til að
örvænta um þá tilraun mina. Það
er ísfirðÍDgum til beiðurs og
sóma, og ekki sizt verkalýðnum,
hversu fösfcum tökum hefir verið
tekið bór á þvi, að draga tir
áfeDgissfcraumnum fcil bæjarins, og,
það er von min og fcrö, að vÍDna
megi áfram á þeirri braufc, ef ekkþ
er stuðlað að þvi, með orðum eð^
fordæmi, að brjála dómgreind al-
. fl)
meDning8.
Þefcfca. sem hór er sagfc, veit ég
að margir bílstjóranna — þeirrá',