Skutull - 29.10.1932, Blaðsíða 2
2
SKUTULE
Reykjanesið.
Einn merkasti sögustaður liér
vestanlaDds er Reykjanesið. Þar
var á sinum tima gerð etórmerki-
leg tilraun til íslenzkrar saltvinn9Íu
úr sjó. Ætlunin var sú að nota
liverahitann til þsss að auka upp-
gufun sjávarins og ná á þann
hátt úr honum saltinu Sér enn
votta fyrir vegi, sem gerður var
vegna þessarar saltvinnslutilraunar
1 „Nesinuu.
Um marga tugi ára nú að
undanförnu hefir sund verið kennt
í Reykjanesi, og hefir æskulýð-
urinn viðsvegar að við Djópið
sótt þaDgað aukna lifsorku. —
Algeng epurning er það meðal
barna hér á vorin: „Æclar þú i Nes-
ið ?u Og þess munu ekki fá dæmi,
að foreklrar gefi sonum sínum og
dætrum fyrirheit um að fá að
„fara i Nesiðu, ef þau sýni at-
orku við bókDámið eða leggi alúð
og samvizkusemi í störf, sem þau
verða að fást við, en eru þeirn þó
litið geðþekk. Og þetta hefir hvatt
marga til að leggja fram kraft-
ana, þvi að það er eftirsótt æsku-
ma>k að fá að læra sundíNesinu.
Nú fyrir skemmstu brugðu ís-
fit'skir sjómenn rér i Nesið til
sundnáms, að afloknu eifiði og
vökum 8Íldveiðanna. Láta þeir
ekki síður en æskulýðnrinn vel
yfir för sinni i Nesið og hyggja
á að heilsa upp á það á ný.
Um nokkurra ára bil hefir það
svo verið hugmynd ýirisro, að
Reykjanesið væri ákjósanlegur
staður fyiir sameiginlegan heirna
vistarskóla fyrir hreppa Inndjúps-
ins.
Jarðhitinn hefir þegar gefist vel
í þjónustu isl. menntamála, og
vakti það einkum fyrir forystu-
mönnum þessarar hugmyndar að
hagnýta hann. Þá hefir einnig
verið tekið á Reykjanesinu sem
völdum stað fyrir Alþýðuskóla
YestHrðinga.
Nú hefir Isafjarðarbær orðið
eigaodi Reykjanessins. Var fyrst
setiunin sú, að bær og sýsla keyptu
þuð í sameiningu, en þegar á átti
að herða, vildi sýslunefnd Norður-
ísafjarðarsýslu ekki kaupa Nesið
fyrir meira en 5000 kr. i hæsta
lagi. Þá afsalaði hreppsnefnd
Reykjarfjarðarhrepps sér líka for-
kaupsréttinum, ef eiganda tækist að
selja fyrir meira en 5000 kr.
Atti nú að selja Reykjanes
hveijum sern hafa vildi, og þorði
þá bærinn ekki að sitja hjá leng-
ur, heldur keypti það sl. ror fyrir
6000 kr. Voru samningar uadir-
skrifaðir 16. júli. sl.
Iþróttaskólinn mun eftir sem
áður veiða rekinn af bæ og sýslu
i sameiuingu, en að öðru leyti
hofir bærinn þegar gert nokkrar
ráðstafanir til að hagnýta sér
mögu'eika jarðhitans i Nesinu. —
Þann 25. september sb gerði ísa-
fjarðarbær sarnning við þjóðverjann
Ernst Fresenius, sem mikilvirk-
astur hefir verið við ræktunina
á Reykjum syðra og bezfc hefir
sýot fram á það, að jafnvel suð-
ræn aídini rná rækta i íslenzk i
mold rneð aðstoð jarðhitaDS. Jafu-
vel vínber böfðu náð þroska á
Reykium hjá Freseniusi sl. sumar.
Aða'atriði samningsins miUi
Freseniusar og BBjauos eru þeesi:
Leigjainda eru heimil öll jarðir
i-fnot (þar með ta'ið varp) i
Reykjanesi, að svo mikiu leyti
sem ekki kemur i bága við kaup-
samningana. Honura er iieimi!
ræktun á Nesinu og notkun jarð-
hita til vermireita, gróðurskála
og ibúðarhúrs eftir því, sem þörf
er á. IJndanþagin er þó landspilda
R^ykjarfjarðarmet:in og einnig
land það og hverahiti, sem þörf
er á til íþi ottaskóians og suná-
langarinnar.
ísafjarðiobær hefi>’' leyfi til að
gera þarna mannvirki til iðn-
reksturs, er hentugt álitst á þessum
stað og Dotfæra sér i þvi skyrii
hverahita þann, sem aflögu er
þvi, sem Fresenius þarfnast tit
sinna nota. Mannvirki þessi mega
þó ekki koraa i biga við mann-
virki þau, er Fresenius hefir áðnr
gert., eða byrjar á, í sarnráði við
bæjarstjórn. AUar ræktunar- og
byggingarframkvæmdir skal leigj-
andi gera i samráði við bæjar-
stjórn ísafjarðar.
Fyrstu 10 árin fær leigjandi
landið og öll jarðarafnot endur-
gjaldslaust, en að þeim lokniim
skal hann árlega greiða 300 kr.
leigu og 25 pCt. af nettóhagnaði
dúntekjunnar.
Heimil er leigjanda lifstlðar-
ábúð á Raykjanesi, enda fullnsagi
hann þá þeim skilyrðum, ’sem lög
Bæ líSTar.
Jón Helgason. biskup:
Kristnr vort líf.
prédikatiir
Bók þessi er 616 bls. og 38
Hnur á kverii siðu. Nú er stíll
rnálfar og and iki biskup3 kunn-
ara en frá þu fi að segja, og býst
ég við, að vandfundið muni vera
betra og Ijósara dæmi um kOsti-
legt langlundargeð á laDdi liér,
en það, sem biskup greÍDÍr frá i
formála bókarinnar. — UrgefaDdi
heonar, Björn Jóliannesson prent-
ari, hefir sett með eigin hendi
hvern staf á lienDar 616 38> iiua
siðum.
Af ávöxfunum skuluð þér þekkja
þá.
Guðraunilur Gíslnson Hag-a'ín.
mæla fyrir um ábúð úttekt og
byggÍDgu jarða. Bærinn á for-
kaupsrétt að mannvirkj: m þeim,
setn leiujandi lætur frarnkvæma
rneð ráði bæjarstjóinarÍDDar.
— Margir Isfiiðingar gera sér
þegar hinar glæsilegustu vonir
um læktunarframkvæmdir Frese-
niusar i Reyiijanesi. Eru einkum
þeir bjaitsýnir í þessn efni, sein
komið bafa að Reykjum og séð
árangur starfs hans þar. Eru þeir
naenn sérstaklega ánægðir með
kaup bæjaiins á Nesiriu og val
lians þar sem landnámsmanns.
Æclunin er auðvitað fyrst og
fremst sú að framleiða þar græn-
meti fyrir Isafjatðarkaupstað. I
barnaskólanum hér er fjöldi barns,
sem vautar bætiefni i fæðuna, en
þpu eru sérstaklega í grænmeti.
Flestir sjúk'ÍDgar þurfa og að
neyta giænmetis að staðaldri, en
þess er ekki ávalt kostur nú. A
þvi ætti að ráðast bót með jarð-
ræktioni í Reykjanesi. Það ætti
sem sagt ekki að vera út í hött,
þó ísfirðingar geri sér nokkra von
um aukna þýðingu Reykjanessins
í þjónustu liBÍlbrigðismálanna hér
í bæ, með þeirri hagriýtingu
náttúrugæðanna i Nesinu, sem nú
er fyrirhugað.
Heill og hamÍDgja fylgi liinu
nýja landnámi Lfirðinga í
Reykjanesi.