Skutull - 04.02.1949, Blaðsíða 1

XXVII. árg.
Isafjörður, 4. febrúar 1949.
5. tölublað.
SKUTULL
VIKUBLAÐ
Útgefandi:
Alþýðuflokkurinn á Isafirði.
Innheimtumaður:
Haraldur Jónsson
Þvergötu 3, Isafirði.
Fjarðarstrætis-byggingarnar
Bæjarstjórnarmeirihlutinn kemur upp um fyrirætlanir sínar.
Hann ætlar ekki að fara að lögum við út-
hlutun íbúðanna. Varaforseta bæjarstjórnar
óar við því að láta „sumt íólk" inn í íbúð-
irnar, og segir, að það sé ósambýlishæft.
1 síðasta blaði var birtur'lll. kafli
íbúðarhúsnæðislaganna í heild
fólki því til leiðbeiningar, sem
þarna hefur hagsmuna að gæta.
Var það gert vegna þess að vissa
er nú fyrir því, að við úthlutun
íbúðanna hyggst meirihlutinn ekki
fara að lögum, heldur láta ýmsa
gæðinga sína fá íbúðirnar. Þessar
fyrirætlanir meirihlutans urðu op-
inberar við umræður á bæjarstjórn-
arfundi 26. f.m. um eftirfarandi til-
lögur, sem bæjarfulltrúi Grimur
Kristgeirsson hafði flutt f.h. Al-
þýðuflokksins í bæjarráði:
„Vegna ráostöfunar á íbúoum i
bæjarbyggingunum vio Fjarb'ar-
stræíi leggur undirritdour til:
1. Heilbrigðisnefnd sé nú þegar
beoin um ákvedna lillögu um, hverj
ir af því fólki, sem viö lakast hús-
næSi og erfiðastar heimilisústæSur
bjó, að áliii nefndarinnar, þegar lil
bygginganna var stofnadt skuli fd
ibúoir í húsinu.
Verði lagt fyrir nefndina að haga
iillögu sinni á þann veg, aS fyrstu
ibúS fái sú fjölskylda, sem viö allra
verzt húsnæSi býr og síSan í þeirri
rbo, að aora íbút> fái sú fjölskylda,
sem viS næst versta húsnæði á aS
búa o.s.frv., þar'til öllum þeim hef-
ur veriS álhlutaS ibúðum í húsinu,
sem nú búa í iólf óhæfustu íbúð-
um bæjarins. Fullt tillit sé tekið
til barnafjölda og annarra slíkra
heimilisástæðna.
2. SamiS veroi hiö bráSasta frum-
varp að reglugerð um húsnæSi,
leigukjör og leiguskilmála, svo og
söluskilmála til þeirra, sem íbúo-
irnar hafa hlotio, ef þeir síoar
kynnu að treystast til aS kaupa
íbúS sína. Veroi frumvarp þetta
siSan sent FélagsmálaráSuneytinu
til staofestingar.
3. Bannað véroi að noía þær héilsu
spillandi ibúóir, sem vio þessa ráo-
slöfun tekst að losa og nefndin tel-
ur óhæfar. Þó er hugsanlegl að ibúS
geti veriS nothæf fyrir færra fólk,
éoa meS viSgerSum, en í slíkum
tilfellum ætti ekki að taka þær til
ibúoar á ny fyrr en leyfi heilbrigo-
isnefndar kæmi til á ný."
Séu þessar tillögur bornar sam-
an við III. kafla íbúðarhúsnæð-
islaganna, sést, að þær eru algjör-
lega byggðar á lögunum. 1 fyrsta
lagi er lagt til að fengnar séu end-
anlegar tillögur frá heilbrigðis-
nefnd, um það í hvaða röð íbúð-
unurh skuli úthlutað, sbr. 2. og 3.
málsgr. laganna. I öðru lagi er lagt
lil að samið sé frumvarp að reglu-
gerð um leiguskilmála, söluskil-
mála o.fl. varðandi húsin, sbr. 37.
gr. laganna. Loks er svo í þriðja
lagi lagt til, að þær íbúðir, sem
rýmdar kunni að verða, verði ekki
teknar i notkun á ný, nema með
samþykki heilbrigðisnefndar, og
ekki ætti það atriði að vera í ósam-
ræmi við lögin.
Allt þetta fannst meirihlutanum
ótímabært að samþykkja, sumir
þóttust ekki hafa 'áttað sig á mál-
inu, og tillögunum var vísað frá,
eftir talsverðar umræður, með
„rökstuttri dagskrá."
Við uinræðurnar lét alþýðuvinur-
inn Haraldur Guðmundsson svo um
mælt, að það fólk, sem lögunum er
ætlað að hjálpa, mundi ekki geta
greitt þá húsaleigu, sem þyrfti að
fást fyrir Fjarðarstrætishúsin, og
taldi hann, að hún mundi þurfa að
vera um kr. 600,00 á mánuði fyrir
íbúðina.
Æðsti preslur íhaldskomma,
Matthías Bjarnason, varaforseti, lét
orð falla á þessa leið: „ Sumt.fólk
gengur þannig um íbúðir, að ég veit,
að bæjarfulltrúum mun óa við að
láta það inn í íbúðirnar við Fjarð-
arstræti. Og sumt fólk er alls ekki
sambýlishæft."
Sigurður Halldórsson upplýsti,
að til byggingarinnar væri búið að
verja um 980 þúsundum króna, þar
af frá bænum um 128 þús. kr.
Áætlað væri að til viðbótar
þyrfti að verja til hússins kr. 324
þús.'i þannig að kostnaður alls
mundi verða um kr. 1.304.000,00,
eða rösklega kr. 50 þús. hærri en
hann var áætlaður í fyrstu. Áætlun-
ina um það, sem ógert er, hvað
bæjarstjóri samda samkv. bréfleg-
um tilmælum félagsmálaráðuneytis-
ins. Ennfremur kvaðst hann samkv.
tilmælum þess í sama bréfi vera
byrjaður að undirbúa uppkast að
reglugerð fyrir húsin. — Bæjarfull-
trúar Alþýðuflokksins óskuðu tví-
vegis eftir því að bréf félagsmála-
ráðuneytisins um þetta efni yrði
birt, en bæjarstjóri leiddi þau til-
mæli alveg hjá sér.
Er því hér með á hann skorað að
birta umrætt bréf í öðru hvoru mál
gagni flokks síns, Vesturlandi eða
Baldri eða helzt í báðum.
Hér hefur stuttlega verið rakið
það, sem fram hefur komið um af-
stöðu íhaldskomma í þessu máli, og
meira mun koma á daginn síðar.
Afstaða bæjarfultrúa Alþýðu-
flokksins er hinsvegar sú, að í sam-
ræmi við anda og bókstaf laganna,
beri að láta það fólk, sem í lökustu
húsnæði býr hér í bænum fá íbúð-
irnar í Fjarðarstrætishúsinu, án til-
lits til efnahags, og beri þá fyrst
og fremst að láta barnmargar fjöl-
skyldur ganga fyrir.
Takist Alþ.fl. fulltrúunum að fá
meirihlutann til að fara að lögum
víð úthlutun íbúðanna, munu þeir
leggja til að bærinn gefi eftir fram-
lag sitt til bygginganna, sem mun
verða um 195 þús. kr. Fæst þá einn-
ig eftirgjöf á láni ríkissjóðs, er
nemur 10% af byggingarkostnaði,
og mundi verða um kr. 130 þús. kr.
eftir því sem nú litur út fyrir.
Mundi þá byggingin öll standa í um
980 þús. kr., eða hvíla á hverri íbúð
um 82 þús. kr.,'sem ættu að greið-
ast upp á 50 árum. Vextir eru 3%,
og með þessum kjörum sést, að
húsaleigan getur orðið allmiklu
lægri en alþýðuvinurinn Haraldur
Guðmundsson áætlar hana.
Á það skal bent að lokum að það
fólk, sem er, á skrá heilbrigðisnefnd
ar, er hún samdi áður en húsasmíð-
in hófst við Fjarðarstræti, og enn
þá býr við óbreyttar aðstæður, hef-
ur tvímælalaust forgangsrétt að um-
ræddu húsnæði.
Með tilliti til breytinga, sem
kunna að hafa orðið á högum þess
fólks, er á listanum var, ber að
láta heilbrigðisnefnd endurskoða
hann lögum samkvæmt. Þetta hafa
bæjarfulltrúar Alþýðuflokksins
lagt til, en meirihlutinn fellt. I-
haldskommar hafa þessvegna
óhreint mjöl í pokanum í þessu
máli, og ætla sér að sortera fólk
eftir fínheitum (sbr. ummæli vara-
forsetans, sem tilfærð eru hér að
ofan) og hafa þannig að engu þann
göfuga tilgang íbúðarhúsnæðislag-
anna, III. kaflans, að gera einnig
þeim allra fátækustu kleift að kom-
ast yfir mannsæmandi og mann-
bætandi íbúðir.
Skipbrotsmannaskýlixi
á Hornströndum.
Allt -frá stofnun Slysavarnafé-
lags Islands, hefur það verið eitt
verkefni þess, að koma upp skýlum
á eyðistöðum, þar sem skipbrots-
menn gætu látið fyrirberast. Þessu
hefur fyrst og fremst verið gaum-
ur gefin á hinum löngu og óbyggðu
söndum Suðurlandsins, enda var
það svo áður en slík skýli komu
að fjöldi skipbrotsmanna létu lífið
eftir að í land kom, sökum þess að
engin skýli voru, en afar langt til
bæja. Á söndum Suðurlandsins er
nú komin röð skýla að þessu tagi,
þó þörf sé fleiri.
Hér á Vestfjörðum hafa til
skamms tíma ekki verið nein skýli,
sem ætluð voru nauðleitarmönnum,
enda hver vík og hvert annes
byggt. Nú hefur $ú breyting orðið
að heil héruð hafa lagst í eyði svo
sem Strandir, og óðum fækkar bæj-
um á yztu nesjum. Strax þegar
byggðin á Hornströndum lagðist í
eyði, var hafist handa um að leigja
hús á þessum eyðijörðum og koma
þar fyrir vistum og klæðnaði. 1
þessu skyni hefur Slysavarnafélag-
ið umráð yfir skýlum í Fljótavík,
Búðum í Hlöðuvík og Höfn í Horn-
vík. Þarna hefur verið komið fyrir
niðursoðnu kjöti og fiski, kaffi,
sykri, grjónum, dósamjólk, kexi,
tóbaki, fatnaði allskonar, svefnpok-
um, upphitunartækjum o.s.frv. Ef
hrakta menn ber að .garði ættu þeir
að koma í „sæluhús."
Allt frá því að byrjað var að starf
rækja þessi skýli hefur nokkuð bor-
ið á því að matur og munir hyrfu,
án þess að vitað væri að þangað
kæmu nokkrir hraktir sjómenn.
Þessu hefur verið tekið með þögn
og þolinmæði, og fyllt í skörðin
tvisvar á ári. En nú þrýtur okkur
þolinmæðina.
Laugardaginn 29. jan. fór eftir-
litsbáturinn Finnbjörn með Krist-
ján Krisjánss. hafns.m., en hann er
óþreytandi í slysavarnamálum eins
og allir vita hér, til þess að athuga
ástand birgðanna í skýlunum og
skýlin sjálf. 1 Fljótavik og Búðum
var allt í sæmulegu lagi, en aðkom-
an í Höfn í Hornvík, var þannig að
varla er hægt kinnroðalaust, fyrir
Vestfirðinga að segja frá því.
Hurðir voru allar opnar bæði úti-