Skutull - 25.02.1949, Blaðsíða 1

SKUTULL
VIKUBLAÐ
Lítgefandi:
Alþýðuflokkurinn á Isafirði.
Innheimtumaður:
Haraldur Jónsson
Þvergötu 3, Isafirði.
Bæjarbúar krefjast lækkunar útsvaranna.
Síðan fjárhagsáætlun bæjar-
ins fyrir þetta ár var lögð fram
og menn fengu að vita, að enn
ætti að hækka útsvörin um 180
þúsund krónur, hefur hik kom-
ið á íhaldskomma í bæjar-
stjórn, og munu þeir hafa fund
ið fyrir því, að bæjarbúar, ekki
síður þeirra eigin flokksmenn
en * aðiár, hafi tekið ráðs-
mennsku þeirra frekar kulda-
lega. Við fyrri umræðu um á-
ætlunina í bæjarstjórn boðaði
hinn virðulegi varaforséti,
Matthías Bjarnason, að útsvör-
in yrðu lækkuð frá áætluninni
og í Vesturlandi í gær er sagt,
að áherzla verði lögð á að
lækka útsvarsupphæðina við
endanlega afgreiðslu málsins.
Jafnframt því að boða þessa
lækkun, rembast bæði varafor-
setipn og Vesturland við að af-
saka hækkun gj alda, sem orðið
hefur á yfirstandandi kjörtíma
bili, með samanburði við kjör-
tímabilið 1942—1945, og er það
heldur veik vörn i máli þein-a,
eins og þeim er sjálfum Ijós-
ast, en vörninni er ætlað að
leiða hugann frá bæjannál-
unum, eins og þau eru i dag.
Það er síður en svo, að þessi
samanburður geri hlut íhalds-
komma betri, eða leiði athygli
frá bágindum þeirra, og skulu
hér aðeins nefnd dæmi, er
sýna, að stjórn þessara ráð-
villtu manna á hæjarfélaginu
s.l. 3 ár, þolir engan saman-
burð við stjórn Alþýðuflolcks-
manna 1942—1945. Þau ár,
eða frá 1941, hækkaði skuld-
laus eign bæjarins um krónur
1.136.677,41, og þá voru liafn-
ar þær stærstu þeirra framkv.,
sem núverandi meirihluti telur
hafa orðið til þess að auka
skuldlausa eign bæjarins á yf-
irst.iadandi kjörtímabili.
Skuldir bæjarins frá hinum
erfiðu árum fyrir stríðið voru
á síðasta kjörtímabili greiddar
upp, þannig að ekki voru eftir
nema skuldir við eigin sjóði, og
víxillán, sem búið var að taka
til skólabygginganna út á vænt
anleg framlög ríkisins.
Árið 1945 voru tejcjur um-
fram gjöld af rekstri bæjarins
krónur 255 þúsund.
Eftir því sem bezt verður séð
nú, virðast skuldir bæjarins
hafa aukist á fyrstu 3 valdaár-
um íhaldskomma um yfir 2
miljónir króna, og greinilegt er
af reikningum fyrstu tveggja
áranna, sem fyrir liggja, að
reksturshalli nemur liundruð-
um þúsunda.
Ihaldskommar reyna með
tvennu móti að réttlæta álögur
sínar á almenning. 1 fyrsta lagi
með því, að á næsta, kjörtíma-
bili á undan þessu hafi útsvör
hækkað prósentvís meira en
nú. 1 öðru lagi með því, að ýms
ir nýjir gjaldaliðir hafi bætzt
við og aðrir hækkað.
Þessu er því til að svara, að
ósambærlegt er a,ð hækka út-
syörin nú við það, sem var á ár
unum 1942—1945. Þá voru skil-
yrði til hækkana, sem nú eru
ekki fyrir hendi. Þá var af-
koma atvinnuveganna og al-
mennings allt önnur og betri
en hún er nú orðin. Allur vél-
bátaflotinn var starfræktur,
stundum með góðum hagnaði
(1944), vinna var meiri en
menn gátu komist yfir, og
grunnkaupshækkanir voru
talsverðar. S.l. 4 ár hefur af-
koma atvinnuveganna og al-
mennings versnað stöðugt
vegna sífelldrar hækkunar dýr
tíðarinnar og vegna aflaleysis,
vinna er orðin stopul, og jafn-
vel um atvinnuleysi að ræða,
og kauphækkanir hamla ekki
lengur á móti dýrtíðinni.
Um hækkun á útgjöldum
hæjarsjóðs er það að segja, að
séu teknar þær tölur, sem Vest-
ui’land birtir, og telur aðallega
valda hækkuninni, þá nema
þær um 681 þúsundir króna,
en útsvörin hafa hækkað um
kr. 900 þúsundir. Vantar því
kr. 219 þúsund til að þessar
tölur Vesturlands geti réttlætt
útsvarshæklcunina. Vel má
þó vera, a,ð eitthvað hafi
gleymst hjá blaðinu, því þar
er ekki alltaf farið nákvæm-
lega með tölur, og eins getur
þá verið, að gleymst hafi að
geta um einhverja hækkun
tekna á móti þessum gjöldum.
Iírafa bæjarbúa um lækkun
útsvaranna, frá því sem þau
eru áætluð, er m.a. af þeim á-
stæðum, sem nú hafa verið
greindar, fyllilega réttmæt og
sanngjörn, og í samræmi við
þessa skoðun hafa bæjarfull-
trúar Alþýðuflokksins lagt
Þessi spurning hlýtur að
vakna hjá öllum, sem lesa
grein í Vesturlandi frá 19. þ.m.,
er nefnist: „Félagsmálaráð-
herra Stefán Jóhann sýnir hug
sinn til lsafjarðar.“
Grein þessi er skrifuð í til-
efni þess, að Skutull birti ný-
lega bréf frá félagsmálaráðu-
neytinu til bæj arstj órnar um
Fjarðarstrætisbygginuna, en í
þessu bréfi sem er dagsett 30.
nóvember s.l. eru fyrirmæli
ráðuneytisins um þrjú atriði:
1. Um það, að heilbrigðisnefnd
og bæjarstjórn geri tillögur
um úthlutun íbúðanna, lög-
um samkvæmt
2. Um það, að bæjarstjórn
semji frumvarp að reglu-
gerð um íbúðirnar.
3. Um það, að ráðuneytinu
verði send áætlun yfir, hvað
kosta muni að fullgera hús-
ið.
Ennþá hefur aðeins siðasta
atriðinu verið fullnægt af hálfu
bæjarstjórnar, en að öðru
leyti hefur ráðuneytinu verið
svarað með áminnstri Vestur-
landsgrein.
1 annan stað. er umrædd
grein í blaði íhaldskomma rit-
uð í tilefni af því, að félags-
málaráðuneytið mun nú hafa
svarað neitandi málaleitun
meirihluta bæj arstj órnar um
að byggja á þessu ári 12 íbúð-
ir samlcv. III. kafla íbúðarliús-
næðislaganna, en eins og kunn-
fram breytingartillögur við
fj árhagsáætlunina, sem fela
það í sér, að útsvörin hækki
ekki frá fyrra ári. Næsta mánu
dag reynir á það, hvort bæj ar-
fulltrúar íhaldskomma meina
nokkuð með fyrirheitum sín-
um um að útsvörin hækki ekki
frá áætlun fyrra árs.
ugt er, þurfti þessi neitun eng-
um að koma á óvart, því íbúð-
arhúsnæðislögin hafa af sjálfu
Alþingi verið numin úr gildi,
eða framkvæmd þeirra frestað,
eftfr eindreginni ósk fjármála-
ráðhen:a, Jóhanns Þ. Jósefs-
sonar. Engum öðrum en lög-
vitringnum frá Vigur, sem að
nafni til er ritstjóri Vestur-
lands og forseti bæjarstjórnar,
og sk j ólstæðingi hans, sem
líka er lögfræðingur og var ný-
lega bæjarstjóri, en skrifar nú
nafnlaust i Vesturland, mun
hafa dottið í hug, að hægt væri
að framkvæma lög, sem ekki
eru í gildi.
Það, sem vekur spurninguna,
hvort bærinn sé orðinn gjald-
þrota, eru upplýsingar Vestur-
lands um lánsþörf bæjarins og
kröfurnar til félagsmálaráðu-
nevtisins, um fjárhagslega að-
stoð, sem fram eru settar i blað
inu, með vægast sagt nokkuð
dólgslegum hætti, því það mun
vera í fyrsta skipti, sem slíkar
kröfur sjá dagsins ljós af hálfu
ráðamanna bæjarins. Til
glöggvunar fyrir lesendur skal
nú gripið til fræðigreinar Vest-
urlandsritstjóranna, lögfræð-
innar, svo að menn geti séð,
hverjar skyldur félagsmála-
ráðuneytið hefir við févana
sveitarfélög, og með hvaða
hætti á að bera fram hjálpar-
beiðni eins og þá, sem hinn
örvæntingarfulli bæjarstjórnar
meirihluti sendir nú ráðuneyt-
inu í aðal málgagni sínu. Skul-
Er bærixm orðixrn
gjaldþrota ?
\