Skutull - 02.12.1949, Blaðsíða 1

XXVII. árg.
nTiitnar
Isafjörður, 2. desember 1949.
Auglýsendur!
Munið að senda hand-
rit að auglýsingum yðar
i prentsmiðj una eigi sið-
ar en á fimmtudögum,
því að útkomudagur
Skutuls er föstudagur.
39. tölublað.
Ógæfa ísafjarðarbæjar.
Utanbæjarmennina, sem stjórnað hafa bænum, skorti
skilning á þörfum borgaranna. — Þeir þekktu ekki þarfir
bæjarfélagsins í þýðingarmestu málunum. Þess vegna er
nú allt sokkið í bótalaust fen, fjármálaóreiðu og vansltila.
„Þeir menn, sem valdir hafa
veriS til þess aS stjórna bæjar-
málefnum, verda þannig að
þekkja þarfir bæjarfélags síns
og fylgjast mcö þróun þess, at-
vinnulífs þess, menningarmála,
umferSarmála, skipulagsmála o.
s. frv. Skilningur þeirra á þörf-
um borgaraiuia á sviSi þessara
mála er grundvöllur skynsahi-
legra framkvæmda, umbóta og
framfara“.
(Morgunblaðið 19. nóv. 1949.)
Ofanritilð ummæli eru tekin úr
„leiðara“ Morgunblaðsins, og eru
vafalaust eftir Sigurð Bjarnason,
þann hinn sama, sem skotið hefir
upp kollinum hér i bænum upp úr
liverjum áramótum, þegar kjósa
skyldi forseta bæajrstjórnarinnar.
Sjálfsagt er það engin tilviljun,
að slík ummæli skuli nú sjást eftir
einmitt þennan mann. Því að skiln-
ingssljór mætti hann vera, ef hon-
um liefði ekki orðið það. Ijóst af
reynslunni úr Bæjarstjórn Isafjarð-
ar seinasta kjörtímabil, að bæjar-
fulltrúar þurfa svo sannarlega aö
þekkja þarfir bæjarfélags síns og
fylgjast meS þróuti þess bæSi í at-
vinnumálum og menningarmálum.
En nú má okkur verða lmgar-
hægra, þegar sjálfur forseti hé-
gómaskaparins, banamaður boðorð-
anna, hefir öðlazt skilning á því,
að grundvölluð þekking bæjarfull-
trúa á þörfum borgaranna í þýð-
ingarmestu málum, er grundvöllur
skynsamlegra framkvæmda, um-
bóta og framfara.
Og nú vitum við það þá sam-
kvæmt játningu Sigurðar Bjarna-
sonar, að ástæðan til þess að ekki
hefir vtíiið byrjað á neinum skyn-
samlegmn framkvæmdum á liðnu
kjörtímt.bili, er sú, aS stjórnendur
bæjarins skorti alla þekkingu á
þörfum bæjarfélags síns. Grund-
völlurinn var ekki fyrir hendi, því
að stjórnendur bæjarins skorti
skilning á þörfum borgaranna á
sviði hinna mikilvægustu mála.
Þarna liefir Sigurði Bjarnasyni
orðið það óvart á að segja allan
sannleikann um bæjarstjórnar-
meirihluta þann, sem hann á að
heita forseti fyrir.
Það voru margir, sem sáu þetta
strax, að bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksirs hefðu næsta takmarkaða
þekkingu á þörfum og högum bæj-
arbúa. En nú þurfa menn elcki að
trúa neinu í því efni, — nú hafa
menn því miður þreifað á, að svo
var.
Sigurður Bjarnason er að eðli og
upplagi óraunsær úr liófi fram. Þar
við bætist, að hann hefir aldrei
þurft að dýfa hendi í kalt vatn. 1
þriðja lagi dregur taumlaust yfir-
læti mannsins úr skarpskygni
hans í praktískum efnum. Og síð-
ast en ekki sízt var hann með öllu
ókunnngur málefnum bæjarins.
Iiafði ekki einu sinni verið þar
heimilismaður, fyrr en ráðið var,
að hann skyldi vera þar í kjöri sem
bæjarfulltrúi. Eins og mann-
talsskýrslur bera með sér, var hann
lieimilismaður í Vigur allt fram að
árinu 1946. — Hitt vita svo allir,
að síSan hann gerðist forseti bæj-
arstjórnarinnar á Isafirði, hefir
hann einnig verið raunverulegur
ulanbæjarmaður og ekki sézt í bæn-
um, nema sem gestur, aðeins þegar
einhverrar vegtyllu var von.
Það gat því enginn vænzt þess,
að Sigúrður Bjarnason legði meiri-
hlutanum til þann skilning á mál-
efnum bæjarins, er yrði grundvöll-
ur skynsamlegra framkvæmda og
umbóta.
Eítum því næst á, hvaða skilyrði
fulltrúar bæjarstjórnarmeirihlut-
ans, sem við tók í ársbyrjun 1946,
höfðu til að þekkja þarfir bæjar-
félags síns og leggja þannig skyn-
samlegan grundvöll framfara og
umbóta í bænum,
Stendur þá ekki næst að virða
fyrir sér Sigurð Halldórsson, er
hingað kom frá Reykjavík, sem rit-
stjóri Vesturlands, varð eftir
nokkra mánuði bæjarfulltrúi, síðan
varaforseti bæjarstjórnar og síðast
hæjarstjóri og leiðandi maður meiri
hlutans.
Var þetta ekki eldskírður afburða-
maður úr atvinnulífi þjóðarinnar?
Ekki aldeilis. — Það er nákvæm-
lega sannleikanum samkvæmt, að
þetta var skipbrotsmaður af götum
Beykjavíkur, viljaveill og þróttlítill
og hafði aldrei nálægt sveitastjórn-
armálum komið. Hann hafði reik-
að milli allra skoðana og flokka í
landsmálum: Hafði verið alþýðu-
flokksmaður, kommúnisti, nazisti,
og var af tilviljun „sjálfstæðismað-
ur“ um það leyli sem ákveðið var
að flytja hann til Isafjarðar sem
rithöfund og ræðumann fyrir íhald-
ið á Isafirði.
Og þar var hann á nokkrum mán-
uðum gerður að aðalmanni og leið-
toga hins nýja bæjarstjórnarmeiri-
liluta.
Finnst mönnum það ekki hafa
verið farið eftir morgunblaðs-
receptinu.sem að var vikið í upp-
hafi þessarar greinar, — og er að
efni lil á þessa leið:
Þeir mennL sem valdir eru til
þess aS stjórna bæjarmálefnum,
verSa aS þekkja þarfir bæjarfélags-
síns og fylgjast meS þróun menn-
ingarmála þess og atvinnulífs.
Skilningur þeirra á þörfum
borgaraiuia verSur aS vera sá
grundvöllur skynsamlegra fram-
kvæmda og unibóta, sem allt
byggist á, ef vel á aS fara.
Bera verkamenn, iðnaðarmenn og
sjómenn þessa bæjar ekki djúpa
lotningu fyrir þekkingu þessa
íhaldsleiðloga á málefnum ísafjarð-
arbæjar?
Halda menn yfirleitt að til hafi
verið ýkjamargir bæjarbúar, sem
fáfróðari hafi verið en þessi maður
um þróun þeirra atvinnuinála og
menningarmála, sem honum var þá
falið að stjórna?
Eða hvernig gátu Isfirðingar
vænst þess, að skilningur Sigurðar
Halldórssonar á þörfum borgar-
anna, yrði sá trausti og óbilandi
grundvöllur, skynsamlegra fram-
kvæmda og umbóta, sem alll yrði
að byggjast á, ef vel ætti að fara?
Ef til vill hefir grundvöllurinn
átt að vera staðfesta og þrautseigja
Baldurs læknis, sem nú er vitað
um, að aldrei lieldur áhuga á neinu
máli vikunni lengur. Eða þá að
grundvöllur hinna skynsamlegu
framkvæmda og umbóta hefir átt
að vera þekking og skilningur
Kjartans kaupmanns Ólafssonar,
Matthíasar kaupmanns Bjarnason-
ar eða frú Guðbjargar Bárðardótt-
ur á þörfum bæjarfélagsins og at-
vinnulífi þess.
Reynslan virðist a.m.k. sýna og
sanna, að þeirra skilningur og
þekking á ísfirzku atvinnulífi, á-
samt skilningi og þekkingu þeirra
utanbæjarmannanna, Sigurðar
Bjarnasonar og Sigurðar Halldórs-
sonar hafi orSiS sá grundvöllur,
sem byggt var á. — Það sjá það
allir nú, að byggt hefir verið á
lausum sandi — foksandi, frá
Reykjavík, en ekki á bjargi.
Skoðun manna á þessu breytist
sízt við það, þótt menn rifji upp
fyrir sér, að ennþá einn reynslu-
laus þrekleysingi úr Reykjavík
var fenginn lil þess að stjórna mál-
efnum Isafjarðar það kjörtímabil,
sem nú er að líða. Það var Ásberg
Sigurðsson. Hann settist í stól bæj-
arstjóra, en stjórnaði engu. Þar var
honum stjórnað af öðlingsmenninu
Hannesi Halldórssyni og Matthíasi
Smátt og stórt.
S tjórnarm yndun.
Svo sem frá hefir verið skýrt, fól
forseti formanni Sjálfstæðisflokks-
ins, Ólafi Thors, að gera tilraun
lil að mynda þingsstjórn, eftir að
Ólafur liafði gefist upp við mynd-
un meirihlutastjórnar. Ólafur hefir
síðan' tilkynnt forseta, að liann
muni taka að sér að mynda minni-
hlutastjórn. Ráðlierralisti hans ligg-
ur liinsvegar ekki fyrir enn þá, og
hafa veikindi ólafs valdið þeim
drætti. Ekkert er heldur vitað um,
hverja stefnu þessi stjórn kann að
taka til úrlausnar mestu vandamál-
unum. En í fjárlagafrumvarpi, sem
Jóhann Þ. Jósepsson lagði fyrir
þingið nú í vikunni, er ekki gert
ráð fyrir áframhaldandi ábyrgð
ríkissjóðs á andvirði útfluttra af-
ui'ða og segir í atliugasemdum með
frumvarpinu á þá leið, að sjá verði
útgerðinni fyrir viðunandi fisk-
verði á annan hátt en með ríkis-
ábyrgð.
Þetta gæti þýtt, að aðalúrræði
Sjálfstæðismanna væri gengislækk-
un, og er þá dæmið sennilega hugs-
að þannig, að Framsókn muni gefa
íhaldsstjórninni líf, með því að hún
barðist eindregið fyrir gengislækk-
un i síðustu kosningum. Þetta getur
þó brugðið lil beggja vona, þrátt
fyrir kosningastefnu Framsóknar,
úr því að Hermann varð ekki for-
sætisráðherra.
Framhald á 4. síðu.
Bjarnasyni, unz taugar hans biluðu
og hann var fluttur úr stólnum og
í ritstjórasess „Vesturlandsins“,
þar sem hann hefir þraukað síðan.
Þess var heldur aldrei að
vænta, að slíkir aðkomumenn
reyndust þess umkomnir að stjórna
málefnum Isafjarðarbæjar svo að í
lagi væri. Enda blasir nú hörmung-
in við allra augum.
Þeir þekktu ekki þarfir bæjar-
félagsins. Grundvöllinn — þekk-
inguna á atvinnulífinu og högum
bæjarmanna— skorti undir skyn-
samlegar framkvæmdir og umbæt-
ur. — Og því fór sem fór.
Þess vegna er nú Isafjarðarbær
gjaldþrota fyrirtæki, sem boðað
hefir verið að setja skuli undir op-
inbert eftirlit, vegna stórfelldra
vanskila við opinberar lánsstofn-
anir. Þess vegna er nú svo komið,
að bærinn er í stórfelldum van-
skilum við verkamenn, iðnaðar-
menn, bankana og við atvinnu- og
verzlunarfyrirtæki í bænum.
Þess vegna fullyrða merkir í-
lialdsmenn nú, að ógæfa þessa eina
kjörtímabils utanbæjarmannanna,
muni a.m.k. kosta 16 ára ötult við-
reisnarstarf alþýðuflokksmanna.
Haiuiibal Valdimarsson.