Skutull - 22.02.1952, Blaðsíða 1
Skutull er málgagn
alþýðunnar
á Vestfjörðum.
XXX. árgangur.
Isafjörður, 22. febrúar 1952.
4. tölublað.
„Að komið skuli áfram í
veg fyrir atvinnuleysi“.
Að undanförnu hefur Alþýðuflokkurinn barizt ötullega
á alþingi og á opinberum umræðufundum og í samanlögð-
um blaðakosti sínum, gegn afskiptaleysi ríkistjórnarinnar
af atvinnuleysismálum.
Ástandið í þessum málum mun
vart hafa verið alvarlegra en ein-
mitt nú. Víst er að 2000 launþeg-
ar ganga atvinnulausir í Reykja-
vík. Og ekki er ástandið björgu-
legra í öðrum bæjum og kauptún-
um landsins. Stjórnarblöðin skella
skolleyrunum við þessum stað-
reyndum og segja, að hér sé engu
öðru um að kenna en aflaleysi og
óblíðri veðráttu. Eins og að líkum
lætur þá mun stjórnarliðið finna
lítið skjól fyrir réttlátum ásökun-
um almennings í slíkum röksemd-
um sem þessum.
Með herkju brögðum og aðeins
fyrir harðskeytta baráttu Alþýðu-
flokksins fengust stjórnarflokk-
arnir á alþingi til þess í þinglokin,
að heimila ríkisstjórn sinni að
verja 4 milljónum króna úr ríkis-
sjóði til atvinnuaukningar, aðal-
lega til nýrra hraðfrystihúsa á
ísafirði og Siglufirði. Þetta var
líka allt og sumt.
Á sama tíma sem stjórnarliðið
stendur máttvana gagnvart dýrtíð
og almennu atvinnuleysi um land
allt, er heilli stétt í sjálfs vald sett
að raka saman tugmilljóna gróða,
— já, á meðan þúsundir alþýðu-
heimila eiga við algjöran skort að
búa.
Flestir, ef ekki allir launþegar í
þessu landi, munu nú þegar hafa
gert sér það ljóst, að stjórnarvöld-
in verða að teljast ábyrg fyrir því
neyðarástandi sem nú ríkir í þess-
um málum. Kaup launafólks er að
verulegu leyti bundið með rang-
látum grundvelli vísitöluútreikn-
ings. Alþýðusamtökin hafa kraf-
ist þess af stjórnarvöldunum, að
þau beittu sér fyrir lækkuðu vöru-
verði nauðsynjavarnings, þannig
að vísitalan lækkaði til móts við
kröfur verkalýðssamtakanna. Rík-
isvaldið svaraði með því að leyfa
síaukið okur á öllum nauðsynja-
vörum. Eitt gleggsta dæmið hér
upp á er eftirfarandi:
Innkaupsverð innfluttra báta-
gjaldeyrisvara og vefnaðarvara á
frílista nam á s.l. ári um 107 millj.
króna. Hækkun álagningarinnar á
þessa vöru nam 31 millj. króna eða
rúmlega einum þriðja af innkaups-
verðinu. Þetta er aðeins hækkun
álagningarinnar frá því, sem hún
áður var. Vissulega má gera ráð
fyrir, að álagningin hefði þurft að
hækka eitthvað vegna breitts
kaupgjalds og annarra útgjalda.
Og mun sanni næst að áætla eðli-
lega hækkun um einn fjórða af 31
milljón og eru þá eftir um 24 millj.
króna. Það er hin óeðlilega hækk-
un.
Já, þetta er hin óeðlilega hækk-
un. Og hvert fer þessi skyldingur?
í milliliðina, að langmestu leyti
beint í vasa heildsalanna. Þessir
menn eiga ekki að hrökkva upp af
sökum fjárskorts, svo mikið er
víst. Svona er stjórnað á íslandi í
dag. Og það er einmitt fyrst og
fremst vegna þessa brjálaða stjórn-
arfars sem þúsundir verkamanna
ganga atvinnulausir. En þetta
heitir á máli ríkisstjórnarinnar „að
komið skuli áfram í veg fyrir at-
vinnuleysi", eins og hún lofaði svo
fagurlega þá er hún tók við völd-
um.
Fyrir þessar 24 milljónir, sem
íslenzkir heildsalar hafa sporð-
rennt þegjandi og hljóðalaust,
hefði verið hægt að láta 1500
verkamönnum með átta stunda
vinnudag kaup í té í sex mánuði.
Nei, takk. Þessar milljónir eru
heildsalanna en ekki verkamanna
og sjómanna. Þannig skal það
vera. Þannig er þessari fjárupp-
hæð bezt varið að áliti stjórnar-
valdanna.
Vandfundin mun sú ríkisstjórn
sem leyfir sér annað eins ábyrgð-
arleysi. Eftir öllum sólarmerkjum
að dæma þá er kjörorð afturhalds-
stjórnarinnar þetta:
Það á að tryggja hinum fáu ríku
sem mestan gróða á kostnað hinna
mörgu efnalausu!
Þeim launþegum mun nú fara
ört fjölgandi sem sjá það og viður-
Hann andaðist í svefni 6. þ.m. að
Sandringhamhöll, Kvöldið áður
hafði hann ekki kennt sér neins
meins. — Hann var aðeins 56 ára
að aldri.
Georg Bretakonungur sjötti var
annar elzti sonur Georgs, síðar
konungs, fimmta, sem dó árið
1936, og Mary ekkjudrottningar,
sem lifir enn í hárri elli. Hann var
fæddur að Sandringhamhöll 14.
desember 1895 og fékk í uppvexti
sjóliðsforingjamenntun. Sem ung-
ur maður, rúmlega tvítugur, tók
hann þátt í hinni frægu sjóorustu
Breta og Þjóðverja við Jótlands-
síðu 1916, í fyrri heimsstyrjöld-
inni, og gat sér góðan orðstír. Eft-
ir þá styrjöld var hann gerður að
hertoga af York, og 1923 gekk
hann að eiga Elísabet, dóttur jarls-
ins af Strathemor, sem nú lifir
mann sinn. Eignuðust þau tvær
dætur, Elísabet, sem nú tekur við
konungstign á Bretlandi og er
tæpra 26 ára að aldri, og Margaret
Rose, 21 árs.
Hinn látni konungur var sem
annar elzti sonur Georgs fimmta
Bretakonungs ekki borinn til rík-
iserfða næstur á eftir honum. Rík-
isarfinn var Játvarður, eldri bróð-
ir hans, enda tók hann við kon-
ungsdómi, er Georg fimmti andað-
ist 1936. En er Játvarður, hinn
áttundi með því nafni, lagði niður
konungsdóm, eftir aðeins níu mán-
uði, stóð Georg bróðir hans næst-
ur til ríkiserfða, og var hann
krýndur 12. maí 1937, og jafn-
framt varð Elísabet, eldri dóttir
hans, ríkisarfi.
Rúmum tveim árum eftir að
Georg sjötti tók við konungstign
á Bretlandi skall heimstyrjöldin
kenna, að hjá Alþýðuflokknum sé
aðeins skjóls að vænta og forustu
fyrir málefnum alþýðunnar. Al-
þýðuflokkurinn hefur á hverjum
tíma haft á oddinum þau málefni
sem þyngst hafa reynst á meta-
skálunum alþýðunni til hagsældar.
Og svo mun enn.
Launþegar um land allt munu
því fylkja sér undir merki Alþýðu-
flokksins í baráttunni gegn at-
vinnuleysinu.
síðari á. En á stríðsárunum unnu
konungshjónin sér hylli Lundúna-
búa og brezku þjóðarinnar yfir-
leitt. Því var viðbrugðið með hví-
líkri hugprýði konungshjónin tóku
öllum þeim margvíslegu hættum
er af styrjöldinni leiddi. Níu sinn-
um var gerð loftárás á konungs-
höllina, Buchingham Palace, en
konungshjónin neituðu að hverfa
þaðan, hvað sem á gekk.
Opinberlega kom Georg konung-
ur fram í síðasta sinn viku fyrir
andlát sitt, er hann fylgdi Elísa-
bet dóttur sinni á flugvöll við
London; en hún var þá að leggja
upp í ferðalag til Austur- Afríku,
Ceylon og Ástralíu, sem hún svo
hætti við á miðri leið vegna and-
láts föður síns.
ELÍSABET ÖNNUR.
Konungserfðaráðið á Bretlandi
kom saman í St. Jameshöll í Lond-
on 6. þ.m. og lýsti yfir því, að
Elísabet ríkisarfi hefði tekið við
völdum eftir föður hennar, Georg
konung, látinn.
Elísabet, hin unga drottning, er
fædd 21. apríl 1926. Hún hefur frá
því að faðir hennar tók við kon-
ungstign 1937 verið alin upp sem
ríkisarfi, en konur hafa sem kunn-
ugt er öldum saman haft konungs-
erfðarétt á Bretlandi; enda sumar
þeirra verið í röð mikilhæfustu
konunga Breta, svo sem hin fræga
Elísabet drottning á 16. öld og
Viktoría drottning á 19. öld.
Elísabet er kvænt Philip hertoga
af Edinborg, sem var fæddur prins
af Grikklandi, og eiga þau tvö
börn, Charles, fjögurra ára, sem
nú verður ríkisarfi og meybarn,
eins árs gamalt.
Framhald á 3. síðu.
Georg Bretakonungur, látinn.