Skutull - 15.09.1952, Síða 2

2
S K U T U L L
SKUTULL
Ctgcfandi:
Aiþýðuflokkurinn á Isafirði
Ábyrgðarmaður:
Birgir Finnsson
Neðstakaupstað, Isaf. — Sími 13
Afgreiðslumaður:
Guömundur Bjarnasön
Alþýðuhúsinu, Isaf. — Sími 202
Innheimtumaður:
Haraldur Jónsson
Þuergötu 3. tsafiröi-
Framboðsfundirnir
í iMsafjarðarsýsiu.
Fyrsti framboðsfundurinn í Vest-
ur-lsafjarðarsýslu var á Suðureyri
þann 11. þ.m. Fundarstjórar voru
Hermann Guðmundsson og Óskar
Kristjánsson. Fyrstur talaði fram-
bjóðandi Sjálfstæðisflokksins, Þor-
valdur Garðar Kristjánsson. Var
hann í senn stirðmáll og barnaleg-
ur í málflutningi og sagði lítt til
sannfæringar hitans í flutningi ræð
unnar. — Varð ungum og áhuga-
sömum íhaldsmanni héðan frá Isa-
firði, sem á fundinum var, það að
orði, að hann hefði orðið fyrir
miklum vonhrigðum. Þorvaldur
væri ekki vitund betri en Kjartan.
Sama var hljóðið í öðrum ísfirzkum
íhaldsmönnum, er fundinn sátu.
Eiríkur Þorsteinsson hélt fyrir-
ferðamikla framsóknarræðu vélrit-
aða. Var það allýtarleg Islandssaga
seinustu áratuga, en svo fijótt les-
in og talnamörg, að engum kom að
gagni.
Sturla Jónsson, frambjóðandi Al-
þýðuflokksins talaði næst, og var
framsöguræða hans hin sköruleg-
asta. Einnig bar fundarmönnum
saman um, að flutningur ræðunnar
hefði borið langt af ræðuflutningi
meðframbjóðenda hans. Það vakti
og sérstaka athygli, hversu drengi-
legur málflutningur hans var í
smáu og stóru, enda kvaðst liann
heldur vilja verða undir með sæmd
en sigra með ódrengskap. — Var
gerður hinn bezti rómur að máli
hans, og duldist engum, að megin-
þorri Súgfirðinga veitir Sturlu
traustan stuðning.
Seinast talaði frambjóðandi
kommúnista, Gunnar M. Magnúss.
Ekki vék hann neitt að hugsjónum
kommúnismans, heldur hóf mál sitt
með mjög óprúðmannlegum per-
sónuádeilum á meðframbjóðendur
sína, alveg sérstaklega á Sturlu
Jónsson. Mun það varla mælast vel
fyrir á Suðureyri, þar sem Sturla
er að góðu kunnur hverjum manni.
Næsti kafli ræðunnar var lík-
ræða eftir látinn kommúnista á
Suðureyri, og fór hún heldur illa
við fúkyrtan inngang framsögurjæð-
unnar og litlu háttvísari lokakdfla
hennar, sem var sjálfsæfisaga
Gunnars í harmsögustíl. — Hafði
hann verið rekinn úr íþróttafélagi
eftir góða frammistöðu, neitað um
greiðslu kennaralauna í Reykjavík,
og kjósendur hans í Vestur-lsa-
fjarðarsýslu afvegaleiddir til fylgis
við Ásgeir Ásgeirsson. En þegar
sagan ætti nú að endurtaka sig, og
Sturla vildi „stela“ þeim í annað
sinn, þá segði hann „hingaö og ekki
lengra“. Væri hann nú hingað kom-
inn til að bjarga eign sinni, enda
kvaðst liann mundu margfalda
Frambjóðandi Framsóknar
Frambjóðandanum hafnað á Kirkjubólsfundi — upp-
vakinn í Arnarfirði. — Misjöfn ánægja með framboðið.
ÞAÐ kom flestum á óvart, er það
fréttist, að Eiríkur Þorsteinsson,
kaupfélagsstjóri á Þingeyri, hefði
valizt til framboðs fyrir Fram-
sóknarflokkinn í Vestur-ísafjarð-
arsýslu. í sýslunni voru búsettir
þrír frambjóðendur flokksins frá
undanfömum kosningum. Var af
öllum talið víst, að einhver af
þeim mundi verða fyrir valinu, og
þá helzt sá, sem mest hafði á sig
lagt í baráttunni fyrir flokkinn.
En brátt varð ljóst, að val fram-
bjóðandans hafði orðið með óvenju
legum hætti.
1 júlímánuði í sumar héldu trún-
aðarmenn og helztu forráðamenn
Framsóknar í sýslunni fund að
Kirkjubóli í Bjarnadal, til þess að
ganga frá framboði. Þar var Ei-
ríkur Þorsteinsson knésettur til
samþykktar á framboði Halldórs
Kristjánssonar á Kirkjubóli og
taldist það fullráðið, en Eiríkur
hafði fengið köllun . til framboðs
fyrir flokkinn frá drukknum sjálf-
stæðismanni fyrir nokkrum árum,
og taldi hann sig upp frá því
manna líklegastan til þess að vinna
kjördæmið. Eiríkur hélt skamma
SYNISHORN AF KJÖRSEÐLI
við aukakosningu til Alþingis í Yestur-Isafjarðar-
sýslu 21. september 1952.
X Sturla Jónsson
frambjóðandi Alþýðuflokksins
Eiríkur Þorsteinsson
frambjóðandi Framsóknarflokksins
Gunnar M. Magnáss.
frambjóðandi Sameiningarflokks alþýðu
— Sósíalistaflokksins
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins
Þannig lítur kjörseðillinn út, þegar kjósandi hef-
ur kosið Sturlu Jónsson, frambjóðanda Alþýðu-
flokksins í Yestur-ísafjarðarsýslu.
fylgi kommúnista i þessum kosn-
ingum. Brostu menn í kampinn eða
þögðu við þeim drýgindum.
Hófst þá þáttur innanliéraðs-
manna. Reið þar fyrst á vaðið
Kristján Þorvaldsson og mælti með
stefnu Sjálfstæöisflokksins. Fámáll
var hann hinsvegar um framhjóð-
anda lians, en um Sturlu Jónsson
sagði hann, að sá maður ælti merka
sögu að baki. Heföi hann í öllum
slörfum veriö fxirfur sveit sinni og
mundu fáir taka honum fram í
þeim efnum. Var það drengilega
mælt af andstæðingi í hita harátt-
unnar.
Njáll Jónsson, Bjarni Friðriks-
son, Bjarni Bjarnason og Guðmund-
ur Guðmundsson mæltu allir fast-
lega með kosningu Sturlu. Daníel
Eiríksson talaði tvisvar, og var á-
kveðinn íhaldsandstæðingur. I
fyrri ræðunni sagði hann: „Ræða
íhaldsmannsins þótti mér reglulega
þunn“. Og í þeirri seinni: „Ihalds-
manninn kýs ég aldrei“. Að öðru
leyti var afstaða hans til annara
frambjóðenda nokkuð á huldu. —
Jónas B. Sigurðsson var sammála
öðrum heimamönnum um það, að
baráttan stæði milli Sturlu og Ei-
ríks, en framboð Þorvaldar Garð-
ars og Gunnars væru alger vonleys-
isframhoð. — Ágúst Ólafsson lagði
á það áherzlu, að livor þeirra Sturlu
eða Eiríks sem að kæmist, þá ynnu
þeir eigi síður að eflingu land-
húnaðarins en sjávarútvegsins.
Slíkt væri mikil nauðsyn í slíku
smáþorpi sem Suðureyri, og er það
hverju orði sannara. — Óskar
Kristjánsson var sá einasti af öll-
um heimamönnum, sem vildi halda
því fram, að Þorvaldur Garðar gæti
komið til greina i úrslitabaráttunni
um kjördæmið, en þeirri staðhæf-
ingu var kröftuglega mótmælt þeg-
ar i stað af fundarmönnum.
I seinni ræðuumferðum fram-
hjóðenda kom það skýrt í ljós, að
Þorvaldur Garðar mátti ekki við
því að missa af blöðum sínum, en
í svarræðunum kom persónuleiki
þeirra Sturlu og Eiríks betur fram
og báru þeir fundinn uppi.
Fundurinn var fjölsóttur og stóð
í rúmar 5 klukkustundir. Augljóst
var, að á honum átti Sturla mikinn
meirihluta.
Aðrir fundir munu hafa verið
þessum líkir, en þeir hafa verið á
Flateyri, Þorustöðum, Núpi, Þing-
eyri og sá seinasti verður á morgun
að Auðkúlu í Arnarfirði.
Hefur Sturla Jónsson alstaðar
fengið liinar heztu undirtektir
fundarmanna og spá fundirnir
góðu um úrslit kosninganna.
stund hollustu sína við Halldór.
Entist hún að Gemlufalli, en þá
var hlýðni hans lokið. Fékk hann
Dýrfirðinga og Arnfirðinga til
fylgis við sig í uppreisnipni gegn
Halldóri. Honum var það og kunn-
ugt, að flokksforustunni fyrir
sunnan mundi framboð Halldórs
allt annað en geðfellt. Halldór
hafði verið foringjunum óhlýðinn
í forsetakjörinu, og þeir þekktu
hann að því að vera réttlátan við
mótstöðumenn sína og fylgja sann
færingu sinni. — Hvort tveggja
slæmur galli. — Slíkan mann
vildu þeir ekki á þing.
Einhvers konar prófkosning var
nú látin fara fram á verzlunar-
svæði Kaupfélags Dýrfirðinga, og
var leitað til ýmissa manna, sem
aldrei höfðu verið taldir fram-
sóknarmenn. Sagt er, að úr sumum
sveitum hafi einn eða tveir menn
tíundað fylgið og sagt frá, hvað
hver vildi, og reyndist nú í fyrsta
sinn í sögunni oftíi/ndað. 1 próf-
kosningu þessari hafði Eiríkur
betur en Halldór. Undu ráðamenn
flokksins í héraði ofríkinu, en
þykjast þó hafa verið hart leiknir
og treysta Eiríki illa til þingset-
unnar.
Ýmislegt er Eiríki vel gefið.
Hann er dugmikill til fram-
kvæmda, mikill áhlaupamaður og
aðgangssamur um sín mál, en þol-
lítill, fái hann ekki fljótlega af-
greiðslu sinna mála. Hann er
hversdagslega afskiptalítill um
undirmenn sína og getur ýmist
sýnt höfðinglyndi eða hrottaskap.
Á seinustu árum hefur hann stað-
ið fyrir allmiklum framkvæmdum
á vegum Kaupfélagsins á Þing-
eyri og má heita eini atvinnurek-
andinn í kauptúninu. Stendur því
nokkur ótti af honum við Dýra-
fjörð. Samhliða kaupfélagsrekstr-
inum hefur Eiríkur löngum stund-
að einkabrask, sem samrýmist lítt
grundvallaratriðum samvinnu-
stefnunnar. En hann virðist ekki
hafa auðgast á einkarekstrinum,
því að oftast ber hann opinber
gjöld á við tekjuminnstu verka-
menn.
Eiríkur er kappsfullur og kann
illa allri mótstöðu. Enginn hefur
hér vestanlands átt oftar í mála-
ferlum við sveitunga sína en hann.
Eiríkur er þeim kostum búinn,
að hann ætti að hafa umsvifa-
miklar framkvæmdir með höndum,
þar sem hann hefði trausta undir-
menn til þess að annast allt dag-
legt eftirlit, en það er honum sjálf-
um ósýnt um.
Á Alþingi á hann sízt heima.
Hann er ekki félagslega þjálfað-
ur maður, en er einráður og
skortir alla þolinmæði og lagni,
til þess að ýta fram málum til