Skutull - 11.02.1955, Blaðsíða 3
S K U TU LL
3
Rafmagnið.
Undanfarin ár hafa verið okkur
hagstæð hvað rafmagnið snertir,
þannig að vatnsforðinn í Fossa-
vatni og Nónhornsvatni hefur
enzt allan veturinn, og ekki þurft
að grípa til skömmtunar á raf-
magni, og ekki þurft að keyra
dieselsamstæðuna — „Gottwald“
verulega. Hefur því afkoma raf-
veitunnar verið tiltölulega góð
og unnt að halda rafmagni hér
í lægra verði en víðast hvar ann-
arsstaðar. Hinsvegar er það svo,
áð á þessum árum hefur orðið
að greiða verulegar vanskilaskuld-
ir frá fyrri árum, og hefur þvi
fyrirtækið ekki mikið fé hand-
bært til að ráðast í stórfram-
kvæmdir, þótt það sé fjárhags-
lega vel stætt.
Nú er þannig ástatt vegna lít-
illar úrkomu s.l. haust, og það
sem af er vetri, að orðið hefur að
grípa til þess ráðs að takmarka
rafmagnsnotkun bæjarbúa, og ef
ekki kemur leysing innan
skamms, getur hæglega svo farið,
að enn verði hert á skömmtun-
inni. Þetta ástand er mikið fjár-
hagslegt tjón fyrir rafveituna og
til óþæginda og tjóns fyrir raf-
magnsnotendur.
Hvað er þá til úrbóta?
Þegar ,,Gottwald“ var keyptur
lögðu Alþýðuflokksmenn til að
keypt yrði 750—1000 kw. sam-
stæða, en rafall „Gottwalds" er
255 kw. Þegar þetta gerðist hafði
Vestfjarðavirkjun verið fráskrif-
uð um ófyrirsjáanlegan tíma, og
sjálfstæðismenn felldu ekki til-
lögu Alþýðuflokksins um stærri
dieselvél af því að þeir ætluðu
síðar að koma upp slíkri vél, eins
og sagt er í síðasta Vesturlandi,
heldur af því að þeir ætluðu að
koma hér upp hitaaflstöð, þ.e.
rafmagns- og hitaveitu (eim-
túrbínu) sællar minningar.
Nú er viðhorfið hinsvegar þann-
ig, að Vestfjarðavirkjun hefur
verið ákveðin, þótt lítið sé enn
upplýst um fyrirhugaðar fram-
kvæmdir þar, og tilliögun þeirra,
annað en það, að virkja eigi til
að byrja með 2400 kílówött í
Mjólkám í Arnarfirði og 400 kw.
í Fossá í Hólshreppi. Samtímis á,
samkvæmt tilkynningu ríkis-
stjórnarinnar, að leggja aðal-
orkuveitu, sem tengi saman bæði
þessi orkuver og Fossavatns-
virkjunina í Engidal. Nýju virkj-
anirnar eiga að vera komnar í
notkun í árslok 1957. Stofnkostn-
aður er áætlaður 40 miljónir
króna, og á veitan að ná til Pat-
reksfjarðar, Sveinseyrar, Bíldu-
dals, Þingeyrar, Flateyrar, Suð-
ureyrar, Isafjarðai’, Hnífsdals,
Bolungavíkur og Súðavíkur.
Þessar ráðagerðir ríkisstjórnar-
innar hljóta að hafa áhrif á að-
gerðir Isfirðinga í rafmagnsmál-
unum. Vatnsaflið verður alltaf
ódýrasti orkugjafinn, og í landi
fossa og vatna er það hreinasta
neyðarbrauð að þurfa að fram-
leiða rafmagn með innfluttri olíu
og vélum, sem eru margfalt dýr-
ari í rekstri, og endast skemur,
heldur en vatnsaflsvélar.
Reyndar telja margir að virkj-
un sú, sem ákveðin hefur verið
í Arnarfirði, verði strax of lítil,
en það veltur á því, hve margir
staðir fá rafmagnið samtímis,
og hverjir fyrstir. Þetta þarf að
fá upplýst. Ennfremur þarf að
fá upplýst, hvort gert sé ráð fyrir
fleiri dieselstöðvum, sem vara-
stöðvum og toppstöðvum á veitu-
svæði Vestfjarðavirkjunar, heldur
en nú eru þar, og þá hvort ein
slík viðbótarstöð fengist ekki
staðsett hér, og yrði þá byggð
af rafmagnsveituin ríkisins. Sú
tilhögun virðist eðlileg, þar eð
hér eru samankomnir flestir raf-
magnsnotendur á veitusvæðinu.
En fari svo, að athugun þeirra
atriða, sem hér hefur verið
drepið á, leiði í Ijós, að þessi
mál eigi langt í land, þá verður
að grípa tii annara ráða, og
koma þá kaup á dieselsamstæðu
til athugunar eins og aðrar léið-
ir.
-------0--------
Malenkov fer frá.
Þau tíðindi spurðust s.l. þriðju-
dag að Malenkov, forsætisráð-
herra Sovétríkjanna, hefði sagt
af sér, en Bulganin, áður land-
varnarbáðherra og varaforsætis-
ráðherra, hefði tekið við. Ekki
las Maienkov afsögn sína sjálfur,
heldur var hann látinn hlíða á
hana á fundi í æðsta ráði Sovét-
ríkjanna. Er hann þar látinn
lýsa yfir því að hann beri höfuð-
ábyrgð á þeirri stefnu að auka
neyzluvöruiðnað Sovétanna á
kostnað þunga iðnaðai'ins, en
efling þunga iðnaðaxins sé sér-
staklega nauðsynleg fyrir land-
búnaðinn. Af þessum ástæðum
hafi landbúnaðinum hrakað, og
reynsluléysi Malenkovs sem
stjórnarleiðtoga sé þar einu um
að kenna. — Allt þar til þessi
yfirlýsing birtist var talið að
skæðasti keppinautur Malenkovs,
Kruchev, bæri höfuðábyrgð á
stjói’n landbúnaðai’málanna, og
þykir nú sýnt, að honum hafi
tekizt að skáka Malenkov frá
völdum.
Ekki er fullljóst hvaða breyt-
ingu þessi mannaskipti í einræð-
isríkinu boða, en líklegt er að
utanríkismálastefna þess verði
jafnvel ennþá ósveigjanlegri en
áður, og meiri áherzla verði lögð
á vígbúnað (aukinn þungaiðnað-
ur). Ekki þarf að spyrja um af-
stöðu íslenzkra kommúnista til
þessara mála. Þeir hafa alltaf
ímugust á þeim sem falla, og enx
Eflum slysavarnirnar.
Nýafstaðinn er atburður, sem
seint mun gleymast. Hann undir-
strykar nauðsyn þess, að efla
sem mest og bezt slysavarnirnar.
Vera jafnan viðbúnir til þess að
draga úr slysahættu eða koma í
veg fyrir slysin.
Þetta verður því aðeins gert,
að við séum jafnan minnugir þess
að öll slys ber óvænt að. Varn-
imar verða því að vera í öllu
skipulagðar, hvenær sem til þarf
að taka.
Þess vegna verðum við öll að
leggja fram okkar skerf með þátt-
töku í skipulegri starfsemi slysa-
vamarfélaganna.
Um þetta munu líka allir sam-
mála, þegar þeir vakna við og
íhuga nauðsyn öflugra slysavama.
Greinilega kom þetta fram hjá
einum samborgara okkar ísfirði-
inga, sem hitti mig á bæjar-
bryggjunni í gærkveldi, og rétti
mér 100 krónur með þessum um-
mælum: Ég gat ekki tekið þátt
í björgun skipverjanna á Agli
rauða, en ég vil heiðra hina rösku
björgunardeild karladeildarinnar
með því að vera þátttakandi og
leggja mitt lið fram til dreng-
skapar og dáða í þessum nauð-
synlega og þarfa félagsskap.
Ég óska og vona, að undir
þessi ummæli vilji allir Isfirðing-
ar taka, og sýni það í verki með
því að koma í hópinn í slysa-
varnarfélögin í bænum. Konur í
kvennadeildina, karlmenn í karla-
deildina og unglingar í unglinga-
deildina. Verum öll samtaka, þá
vinnst mest og bezt og léttast.
Árgjald í karladeildina er einar
10 krónur og ævifélagagjald 250
krónur. í unglingadeildinni Haf-
stjarnan er áx-gjaldið 2 krónur. 1
kvennadeildinni er 'árgjaldið 10
krónur.
Þeir, sem enn eru ekki í slysa-
varnarfélögunum, ættu nú að
gefa sig fram sem félaga. Verið
þátttakendur í einu stærsta mann-
úðar- og velfei’ðarmáli þjóðarinn-
ar.
Munið líka björgunai’sjóðinn
okkar. Hans bíða mörg óleyst
verkefni, sem ekki er hægt að
skjóta á frest.
Ég þakka björgunarsveitinni
okkar og öllum bæjarbúum fyrir
skipbrotsmennina af Agli rauða.
Þar var mikið og gott verk unn-
ið.
Ég vænti að samborgarar mín-
ir láti ekki þessar línur fara
framhjá sér sem áhrifalaust hjal.
Sameinumst öll um virka þátttöku
í eflingu slysavarna.
Isafirði, 3. febrúar 1955.
Kristján Kristjánsson
Sólgötu 2, ísafirði.
í einu og öllu sammála stefnu
þeirra, sem sterkastir eru hverju
sinni.
Hans Hedtoft látinn.
Hans Hedtoft, formaður danska
Alþýðuflokksins og forsætisráð-
herra Dana, andaðist í Stokk-
hólmi s.l. laugardag, en þar hafði
hann setið fund Norðurlanda-
ráðsins.
Hann var aðeins 52 ára að
aldri er hann lézt, fæddur 1903.
Hann tók snemma að starfa inn-
an danska Alþýðuflokksins og
gat sér þar slíks trausts, að hann
Var kjörinn formaður flokksins
aðeins 36 ára að aldri. Á stríðs-
árunum starfaði Hedtoft í and-
spyrnuhreyfingu Dana, en 1947
varð hann forsætisráðherra Dana
til 1950 og aftur 1953 til dauða-
dags.
„Með Hans Hedtoft er hniginn
í valinn einn af fremstu alþjóð-
legum foringjum jafnaðarmarma,
forystumaður og fremsti talsmað-
ur Alþýðuflokkanna á Norður-
löndum, afburða baráttumaður og
einn mesti íslandsvinur á er-
lendri grund“ segir Alþýðublaðið
er það greinir frá andláti hans.
Útför Hedtofts fór fram 6. þ.
m. og var Emil Jónsson þar við-
staddur sem fulltrúi íslenzka Al-
þýðuflokksins.
Eftirmaður Hans Hedtoft sem
formaður danska Alþýðuflokks-
ins og forsætisráðherra Dana
er H. C. Hansen, áður utanríkis-
ráðherra.
------ ■ o
MIKLAK SLYSFAKIR.
Framhald af 1. síðu.
Goðanesi og Jörundi og voru
björgunartækin, sem notuð voru,
frá þessum skipum. Tókst að
bjarga 13 mönnum í björgunar-
stól yfir í m.b. Andvai’a, og síðan
yfir í hin skipin. Skipstjórinn á
Agli í’auða, fsleifur Gíslason, gekk
mjög vel fram við björgunarstai’f-
ið. Loftskeytastöðin á fsafirði
innti af hendi mikilsvei’ða þjón-
ustu í sambandi við björgunartil-
raunirnar frá byrjun og þar til
starfinu var lokið.
Skipbrotsmenn voru fluttir
hingað til ísafjarðar 28. jan. og
fóru héðan með Ægi til Reykja-
víkur samdægurs. Þeir höfðu all-
ir hafst við á stjórnpalli Egils
rauða meðan þeir biðu þess að
þeim yrði bjai’gað. Veðurhæð var
mikil og foráttu bi’im, en frost
lítið, meðan á björgunartilraun-
unum stóð, og tókst svo vel til,
að skipverjum af Agli varð ekki
verulega meint af volkinu. Alls
voru á skipinu 34 menn. Nöfn
þeirra 5, sem drukknuðu, eru
birt á öðrum stað í blaðinu.
Sjópi’óf út af slysi þessu fói’u
fram í Reykjavík og stóðu í
sex daga.
Pi’entstofan ísrún h.f.