Skutull - 21.11.1956, Blaðsíða 2

2
S K U T U L L
Minningarorð:
Anna Björnsdóttir
SKUTULL
Útgefandi:
Alþýðuflokkurinn á Isafirði
Ábyrgðarmaður:
Birgir Finnsson
Neðstakaupstað, Isaf. — Sími 13
Afgreiðslumaður:
Guðmundur Bjarnason
Alþýðuhúsinu, Isaf. — Sírni 202
Innheimtumaður:
Haraldur Jónsson
Þvergötu 3. Isaíiröi.
flver er ástæðan?
Biskup Islands, herra Ásmund-
ur Guðmundsson, beindi þeirri ósk
til allra þjónandi presta landsins,
að þeir bæðu fyrir ungversku þjóð-
inni og um frið með- öllum þjóð-
um við mesugerð sunnud. 11. þ. m.
Ekki hefir annað heyrzt, en að
prestarnir hafi orðið við þessum
sjálfsögðu tilmælum biskupsins,
enda mun óhætt að fullyrða, að
þessi ósk hans var jafnframt ein-
læg ósk almennings, sem hefir ríka
og ynnilega samúð með hetjubar-
áttu Ungverja og.xþeim þungu
raunum og ósegjanlegu þjáningum,
sem þeir nú búa við sökum
grimmdaræðis Rússa, — enda mun
það mála sannast, að íslendingar
hafa óskipta samúð með öllum
þeim þjóðum, sem slíkar fórnir
færa og við álíka ógnir eiga að
búa, hver sem ógnvaldurinn er.
Og vandfundinn mun sá íslend-
ingur vera, sem ekki óskar þess
af alhug, að friður ríki þjóða á
milli.
Þátttaka fólks í messugjörðum
þennan dag var almenn og sýndi
.glöggt hug íslenzku þjóðarinnar.
Sumir prestar lögðu á sig mikið
erfiði til þess að safnaðarfólk ætti
kost á að sækja guðshús þennan
drottinsdag.
En það var ekki messað í Isa-
fjarðarkirkju þennan dag og vakti
það mikla undrun og sára gremju
fjölmargra.
Pó ærin ástæða sé til að ræða
þetta mál frekar, þá verður það
ekki gert, en þeirri sjálfsögðu ósk
er hér beint til háttvirtrar sóknar-
nefndar Isafjarðar, að hún geri
grein fyrir þeim ástæðum, sem
réðu því, að þessi liörmulegu mis-
tök, sem seint munu gleymast, áttu
sér stað.
——o-----
AOstoO við nöttamenn
Á fundi ríkisstjórnarinn-
ar 8. þ. m. var samþykkt að
láta athuga möguleika á því
að veita ungverskum flótta-
mönnum landvistar- og at-
vinnuleyfi á Islandi, svo og
aðra þá aðstoð, sem til
greina gæti komið, og yrði
hún ekki minni hlutfalls-
lega, en aðstoð hinna Norð-
urlandanna í sama skyni.
Það má ekki minna vera en að
frú Önnu Björnsdóttur, handa-
vinnukennara, sé lítillega minnzt
í ísfirzku blaði, — jafnvel þótt
seint sé, þegar hún að loknu löngu
dagsverki hér í bæ og víðar, hefur
kvatt okkur hinztu kveðju.
Hún andaðist að heimili sínu,
Skólagötu 8, þann 6. september s.l.
og var útför hennar gerð 15. sama
mánaðar.
Anna heitin Björnsdóttir var
ágæt kona í þess orðs beztu merk-
ingu. Henni var margt vel gefið
og ýmislegt til lista lagt. Hún var
ein af þeim manneskjum, sem
ánægjulegt var að umgangast og
skemmtilegt var að starfa með.
Þess vegna munu allir samstarfs-
og samferðamenn hennar eiga um
hana fagrar og góðar minningar.
Einhver fegursta höfuðprýði
Önnu heitinnar var sú milda og
hlýja hógværð, sem einkenndi svo
áberandi persónuleika hennar, hvar
sem hún fór. Og það er vissulega
listrænn hæfileiki að geta spunn-
ið svo gullin þátt í skapgerð sína
samhliða heitum tilfinningum og
einbeittum skoðunum, en hvort
tveggja átti Annan heitin einnig
í ríkum mæli.
Fyrir þetta hlýtur hún að verða
okkur hugstæðust — og jafnframt
hugþekkust.
Anna Björnsdóttir var austfirzk
að ætt og uppruna. Fædd þann 27.
janúar 1885 að Engilæk í Hjalta-
staðaþinghá, í Norður-Múlasýslu.
Foreldrar hennar voru Anna
Björnsdóttir og Björn Pétursson,
hjón að Engilæk.
Þegar Anna var tveggja ára fór
hún í fóstur til móðursystur sinn-
ar, Guðbjargar Björnsdóttur, sem
þá átti heima að Bóndastöðum.
Síðar fluttist Guðbjörg með Önnu
til mágs síns, Halls bónda á Rang-
á, og ólst Anna þar upp að mestu
leyti.
Guðbjörg var ógift alla ævi, en
sá að öllu leyti um uppeldi önnu
og kappkostaði að hún fengi notið
þeirrar menntunar, sem þá var
kostur á fyrir ungar stúlkur.
Árið 1906 giftist Anna Vil-
hjálmi Marteinssyni, gullsmið og
áttu þau heimili sitt á Seyðisfirði.
En eftir aðeins fimm ára sambúð
missti hún mann sinn.
Þeim varð ekki barna auðið, en
árið 1909 tóku þau í fóstur systur-
dótt'ur Vilhjálms, Rögnu Jónsdótt-
ur, þá aðeins viku gamla, og gengu
þau henni algerlega í foreldra stað.
Árið 1912 fluttist Anna með
Guðbjörgu fóstru sína og Rögnu
fósturdóttur sína til Reykjavíkur.
Vann hún þar við Sápuhúsið og
hafði jafnframt á hendi kennslu
við unglingaskóla Ásgríms Magn-
ússonar að Bergstaðastræti 3.
En í maímánuði 1916 fluttu þær
fóstrurnar hingað til Isafjarðar,
þar sem Anna tók við verzlun
þeirra Guðrúnar Jónasdóttur og
Gunnþórunnar Halldórsdóttur.
Síðar vann hún i nokkur ár í verzl-
uninni Dagsbrún.
Þrátt fyrir þessi verzlunarstörf
hér á ísafirði og í Reykjavík má
þó segja, að kennslan hafi verið
hennar aðalævistarf.
Fyrst gerðist Annan farkennari
í Hróarstungu í N. Múlasýslu árin
1904—1906, síðan var hún bama-
kennari á Seyðisfirði 1906—1911,
og þá kennari við unglingaskólann
að Bergstaðastræti 3, eins og áð-
ur segir.
Hér á ísafirði kenndi Anna heit-
in handavinnu stúlkna í barnaskól-
anum um 25 ára skeið, og sömu
kennslugrein við Gagnfræðaskóla
ísafjarðar í 12 ár.
Með þessum kennslustörfum sín-
um hefur Anna heitin vissulega
lagt traustan grundvöll og iðju-
semi og vandvirkni fjölmargra
kvenna, yngri og eldri.
En þessi vinnuglaða og iðjusama
kona átti vítt starfsvið utan þeirra
verkefna, sem hér að framan er
getið.
Margvísleg og fjölþætt félags-
mál nutu hæfileika, mannkosta og
fórnfýsi Önnu Björnsdóttur, með-
an heilsa hennar entist.
Hún var ötull og einlægur liðs-
maður Góðtemplarareglunnar allt
frá þv í, er hún bjó á Seyðisfirði og
til hinztu stundar. 1 kvenfélaginu
Ósk var hún meðlimur og sat þar
í stjórn og einnig í stjórn hús-
mæðraskólans, sem félagið rak um
mörg ár.
Þá var Anna heitin söngelsk og
haíði góða söngrödd, enda var hún
ein af stofnendum Sunnukórsins og
í Kirkjukór ísafjarðar söng hún
um langt skeið. Anna starfaði enn-
fremur í Slysavarnadeild kvenna á
Isafirði og í barnaverndarnefnd
bæjarins átti hún sæti um skeið.
Anna heitin var gædd ágætum
leiklistarhæfileikum, og tók hún
nokkurn þátt í leikstarfsemi, bæði
í Reykjavík á fyrri árum og síð-
an hér á ísafirði. Hafði hún án
efa hið mesta yndi af slíku starfi
og mótaði með alúð sinni og hæfi-
leikum hugþekkar og minnisstæðar
leikpersónur.
Frá upphafi var Anna heitin ein-
lægur liðsmaður jafnaðarstefnunn-
ar og Alþýðuflokksins. Hún trúði
því af heilum huga, að bræðra-
lagshugsjón jafnaðarstefnunnar
ætti eftir að fara sigurför um
heiminn og frelsa hið sundraða
mannkyn frá styrjaldarböli, kúgun
og örbyrgð. Þess vegna lét hún
aldrei sitt eftir liggja, þegar sá
málstaður átti í hlut, og þess vegna
vék hún aldrei um hársbreidd, þótt
á ýmsu ylti um gengi Alþýðu-
flokksins.
Að síðustu átti frú Anna heitin
við erfiða vanheilsu að stríða auk
þess sem heyrnarleysi bagaði hana
mjóg siðustu árin. En umhyggja
þeirra hjóna, frú Rögnu, fóstur-
dóttur hennar, og Sigmundar Fals-
sonar, hefur án efa gert þær byrð-
ar hennar bærilegri
Og nú hefur Anna Björnsdóttir
hvatt okkur hinztu kveðju með
sinni alkunnu mildu hógværð.
Það verður sjaldnast héraðs-
breztur, „þótt ekkja falli í valinn
með sjötíu ár á herðum.“ En ís-
firðingar hafa samt sem áður
ennþá einu sinni orðið ágætum
borgara fátækari. Því að þessi
smávaxna kona með sína stóru
mannkosti og ágætu hæfileika,
sem um langan veg kom hingað til
Isafjarðar fyrir fjörutíu árum,
hefur átt sinn drjúga þátt í því
að móta huga og hönd Isfirðinga á
liðnum áratugum.
Þess vegna þökkum við frú Önnu
Björnsdóttur fyrir komuna hingað
til bæjarins, — fyrir öll störfin
hennar hér, og fyrir hina hug-
þekku og ágætu sambúð.
Jón. H. Guðmundsson.
------o-----
Ur heimahögum
Framhald af 4. síðu.
Aðalmenn: Birgir Finnsson, Jón
H. Guðmundsson og Stefán Stef-
ánsson.
Varamenn: Páll Sigurðsson,
Sverrir Guðmundsson og Óli J.
Sigmundsson.
í árshátíðarnefnd voru kosnir:
Þorgeir Hjörleifsson, Finnur
Finnsson og Páll Sigurðsson.
* Á bæjarráðsfundi 12. þ. m. var
lagt fram mat dómkvaddra manna,
þeirra Daníels Sigmundssonar og
Sigurðar Guðjónssonar, á þeim
hluta lóðarinnar Hafnarstræti 3 —
Fellslóðin — hér í bæ, sem fyrir-
hugað er að fari til breikkunar göt-
unnar.
Stærð umrædds lóðarhluta er
94,6 ferm. Matsverð þéssa hluta
lóðarinnar var kr. 31.218,00. Eig-
andi lóðarinnar er Finnbjörn Finn-
björnsson, málarameistari.
* Þórunn Finnbogadóttir, sem
undanfarin ár hefir verið forstöðu-
kona Elliheimilis Isafjarðar, hefir
sagt upp starfi sínu sökum veik-
inda.
Bæjarráð leggur til samhljóða
að María Benediktsdóttir, sem um
langt árabil veitti Elliheimilinu
forstöðu, og sem einnig hefir nú
undanfarið gegnt starfinu vegna
veikindaforfalla forstöðukonunnar,
verði ráðin í starfið.
* Kristján Bjarnason, Sólgötu,
hefir fengið lóðina nr. 31 við Hlíð-