Vesturland - 12.01.1927, Síða 2

2
VESTURLAND.
VESTURLAND
kemur út einu sinni í viku.
kostar 7 kr. um árið.
Gjalddagi 1. oktober.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður
Sigurður Kristjánsson.
Ritstjórinn til viðtals kl. '1-5
dagl. í Hafnarstr. 1. Sími 99.
Afgreiðslum. Loptur Gunn-
arsson Aðalstrœti 11. Sími 37.
nægju sinni með stjórn búnaðar-
íéi. íslands að því er snertir frá-
vikningu búnaðarmálastjóra, Sig.
Sigurðssunar. Skorar hann á Al-
þingi og ríkisstjórn að hlutast til
um að öil stjórn búnaðarféiags
Íslands fari nú þegar frá.
b. Fundurinn skorar á Aiþingi
að hlutasttii um að nægilegt bráða-
pestarbóiuefni verði til I landinu
framvegis og skorar jafnframt á
Alþingi að veita nægilegt fé tii
að tryggja landsmönnum sem best
bóluefni.
c. Fundurinn skorar á Alþingi
að fyrirskipa útrýmingarböðun á
fjárkláða sem fyrst og telur nóv-
embermánuð heppilegasta tíma
til þessa.
d. Fundurinn skorar á Alþingi
að draga í engu úr fjárframlögum
þeim sem veittar eru samkvæmt
jarðræktarlögunum.
e. Um leið og fundurinn lýsir
ánægju sinni yfir stofnun ræktun-
arsjóðs íslands, skorar hann á Al-
þingi að hlúa að honum sem best.
f. Fundurinn skorar á ríkisstjórn-
ina að sjá um, af fremsta tnegni,
að gin- og klaufnaveikin berist eigi
til kndsins.
V. HÉRAÐSMÁL.
a. Símamál.
Fundurinn skorar á ríkisstjörn
og. landspímastjórn að bæta nú
þegar á þessu ári símasamband
ísafjarðarsýslu við Borðeyri með
þvf að strengja nýja linu írá
Hójmavlk til Arngerðareyrar og
frá.ísafirði til Ögurs.
b. Djúpbáturinn.
Fundurinn skorar á Alþingi að
veita ríflegri styrk en verið hefir
til að halda uppi nauðsynlegum
samgöngum á ísafjarðardjúpi.
c. Skólamál.
Fundurinn skorar á Alþingi að
setja á næsta þingi lög um full-
kominn gagnfræðaskóla með
heimavistum á ísafirði og veita á
næstu fjárlögum fé til skólabygg-
ingarinnar.
Þá var þingmanninum-þakkað
fyrir komuna með almennri trauts-
yfirlýsingu.
Stoðipnar.
t>aú tíðirtdi gerðust hér fyrir
áramótin, að þrfr stærstu atvlnnii-
veitendnr bæjarins, Sameinuðu
verslanirnar, Jóhann Þorsteinssön
og Jóhann J. Eyfirðingur & Co.
hættu atvinnurekstri sínum, og af-
hentu tveir síðartöldu lánardrotni
sínum eignir þær, er þeir hafa átt
og ráðið yfir.
Til samans hafa þessir atvinnu-
veitendur borið tugi þúsunda af
bæjarþörfunum og veitt fjölda
manna atvitinu bæði á sjó og
landi. Hafa þeir, sem kallaðir eru
ihaldsm .nn þessa bæjar, litið svo
á, að þeir væru aðalstoðirnar und-
ir afkomu bæjarfélagsins semheild-
ar og borgaranna langflestra, og
hafa því talið það lifsnauðsyn fyrir
bæinn, að þeir gætu rekið atvinnu
sína með sem bestri afkomu.
Á þetta hafa bolsar, sem kalla
sig jafnaðarmenn, ditið öðruvisi.
Þeir hafa talið þá höfuðóvini bæj-
arfélagsins og bölvun þess, og
sem lýðvinir óskað þeim niður
fyrir allar hellur. Hafa þeir reynt
annarsvegar að kveikja fjandskap
til þeirra hjá þeim sem þágu hjá
þeim atvinnu, sagt að þeir rökuðu
saman fé á sveita verkalýðsins,
stælu brauðinu frá munni barna
þeirra, en lifðu sjálfir I óhófi á-
hyggj-daust og iðjulaust. Hinsveg-
ar grafið undan þeim jarðveginn
með skattkúgun og með þvf að
hefta aðstöðu þeirra til atvinnu-
rekstrarins að öllú því leyti, sem
klær þess opinbera, bæjarstjórnin,
hafa tök á.
A fádæma örðugum tímum er
auðvelt að ráða niðurlögum þeirra,
er áður áttu í vök aö verjast.
Hefir meirihluti bæjarstjórnarinnar
hér neitt þessa. En nú verða það
ekki þessir atvinnurekendur einir,
sem rógburðurinn og ofbeldis-
verkin koma á kné, heldur einnig
þeir, sem sóttu til þeirra atvinnu
sina.
Kannske sjá nú fleiri en áður,
hvert happaverk það var, að banna
Jóh. Þorsteinssyni notkun bryggj-
unnar.
Kannske sjá menn nú, þegar
þessir atvinnuveitendur, sem byrj-
uðu með góð efni, gefast upp
snauðir og með stóra skuldabyrði,
að þeir hafa ekki stolið og snuð-
að alveg eins mikið og bolsa-
foringjarnir hafa predikað.
Kannske minnist nú margur
þess, að Jóh. Þorsteinsson og
Jóh. Eyfirðingur og félagar hans
hafa stundum verið þrautalending,
ekki einungis með atvinnu, heldur
ýmsa hjálp, þegar á lá. Og kann-
ske skilja þeir það nú, að það
hafi oft verið gert, ekki minna
af vilja en getu.
Það er langt frá Vesturlandi að
vísa þeim, sem nú eiga erfitt upp-
dráttar, til Vilmundar, sr. Guð-
tnundar eða Finns. Það eru ó-
þokkar einir, sem gleðjast yfir
bágindum annara, eða vfsa í
geitahús til ullar. En það vill
óska þess, að allir leggi fram
!iyggjuvit sitt og óeigingjarnan
vilja til að byggja upp aftur, það
sem lagt hefir verið í rústir.
Það verður hver að gera út
iim við sjálfan sig, hvort nag-
íennur þær, bolsevismatrúboðarn-
ír, sem kappsamlegast hafa unnið
r.ð þvi að naga sundur stoðirnar
undan atvinnullfi bæjarins, eru lík-
iegastar til að byggja það upp
aftur og koma hag bæjarins í
gæfusamlegra horf, eða aðrir séu
til þess líklegri.
~n... . ■ J.
Bæjarstj.kosningin.
Engin kosning fer tram.
í hinum nýju lögum um kosn-
ingar í málefnum sveita og kaup«
staða er framboðsfrestur bæjar-
fulltrúa ákveðinn 14 dagar í stað
tveggja, er eldri lögin ákváðu og
meðmælendur minst 20. Kosning-
in skal auglýst með hæfilegum
fyrirvara „i blöðum eða með þeim
hætti, er almennar auglýsingar
eru þar birtar á staðnum".
S. I. föstudagsmorgun gaf að
Ilta auglýsingu, er klest hafði ver-
ið á búðarhorn hér I bænum. Tjáði
kjörstjórn þar borgurunum, að bæj-
arstjórnarkosning ætti hér fram að
fara 22. þ. m. og yrðu kosnir þrír
fulltrúar til 6 ára.
í kosningalögunum stendur, að
fulltrúar í bæjum skuli vera 6—15
og ákveður atvinnumálaráðuneyt-
ið tölu þeirra samkvæmt tillögu
bæjarstjórnar.
Bæjarstjórn ísafjarðar hefir enga
tillögu gert um tölu bæjarfulltrú-
anna hér og hefir því ráðuneytið
ekki getað ákveðið hana enn. Á
þessu vakti ritstj. VI. athygli á
slðasta bæjarstjórnarfundi í des-
ember, þeim sama og kaus kjör-
stjórnina.
í kosningalögunum stendur, að
kjósa skuli helming bæjarfulltrú-
anna á þriggja ára fresti, en
meirihlutann fyr, ef á ójöfnu stend-
ur. En I niðurlagsákvæðum stend-
ur, að þeir fulltrúar, sem ekki hafa
setið út sitt kjörtímabil, þegar lög-
in öðlast gildi, skuli halda um-
boði sínu.
Þessi tvö atriði var ekki hægt
að samræma hér, nema tala full-
trúa yrði ákveðin 12 eða 13, því
sex af núverandi fulltrúum hafa
ekki enn setið sinn kjörtima út.
Kjósendur hér vissu þvf ekki hve
marga fulltrúa skyldi kjósa, fyr
en þeir sáu áður umgetna auglýs-
ingu um kosninguna með eins
dags fyrirvara.
Blað bolsevfka hér I bænum
hafði þó getið um það, að fram
væri kominn framboðslisti frá
þeim, hvaðan sem þeim hefir kom-
ið véfréttin um það, hvernig haga
ætti kosningunni.
Að kvöldi sama dags og aug-
lýsingin kom upp, komu nokkrir
ihaldsmenn sér saman um full-
trúaefni af sinni hálfu, og settu
þeir á lista sinn:
Matth. Ásgeirsson ftr. bæjarfógeta,
Jón S. Edwald konsul og
Ingvar Pétursson verkstjóra.
Lögðu þeir listann inn á laug-
ardagsmorguninn, þegar skrifstofa
fógeta var opnuð, þvi framboðs-
frestur var aðeins til hádegis þess
dags.
Sama dag tilkynti efsti maður
listans, Matthlas Ásgeirsson bæj-
arfógetafulltrúi, meðmælendunum
það, að bæjarfógeti gerði það að
frávikningarsök á hendur sér, ef
hann yrði kosinn í bæjarstjórn.
Var þá framboðsfrestur útrunninn
og ekki unt að breyta listanum.
Ekki getur til mála komið að
meðmælendur listans láti fulltrú-
ann missa stöða sína fyrir þessar
sakir, og verður listinn þvi að
sjálfsögðu afturkallaður. Fer þá
engin bæjarstjórnarkosning fram
að þessu sinni og verða fulltrúa-
efni þeirra bolsanna sjálfkjörin.
Munu .víst margir líta svo á, að
forsjá þeirra bolsanna hafi þarna
komist á vitsmuni við ihaldsmenn.
Hér á ísafirði hefur árum sam-
an reynst stórlega örðugt að fá
menn úr flokki íhaldsmanna til
að taka sæti i bæjarstórn. Þykir
það hvorki sæmdarauki né ánægja
að setjast á bekk með Þeim full-
trúum, sem þar eru í meirihluta.
Matthías Ásgeirsson er einn
þeirra manna, sem fastlega hefir
færst undan því að taka sæti í
bæjarstjórninni, þótt hann álíti
mjög fjarri fara því, að það komi
á minsta hátt f bága við starf
sitt hjá bæjarfógeta. En það er
borgaraleg skylda að taka við
kosningu I bæjarstjórn og liggja
við þung víti ef við er brotist.
Á hverjum stað utan ísafjarðar
mundi það þykja nýlunda alló-
sennileg, ef vinnuveitandi tæki
svo hart á því, að þjónn hans
inti af höndum lögboðna þegn-
skyldu, að hann léti verða brott-
rekstrarsök, og nokkru nýstárlegra
þó að sjálfsögðu, ef slikt gjörði
sá, sem gæta á þess, að borgar-
arnir geri skyldu sfna, og refsa
fyrir, ef út af er brugðið.
En ísafjörður er ekki af engu
frægur. Hann hefir átt marga þá
konungsgersemi, er aðrir bæir
mega lengi biða slikra.
Um undirbúning kosningarinn-
ar þarf ekki að deila, að hann er
hvorki eftir anda né bókstaf lag-
anna.
Símfréttii*.
Útlendar.
Kaupmannahöfn.
Jakob Gunnlaugsson kaupmað-
ur er látinn.
Danska rikisþingið hefir sam-
þykt lög um gullinnlausn seðla.
London.
Þráðlaust viðtalssamband milli
New York og Englands verður
opnað í þessum mánuði. Kostar
tíminn, þrjár mínútur, 15 sterlings-
pund (rúml. 330 kr.)
Ástandið i Kina afar alvarlegt.
Hafa Kinverjar ráðist inn á con-
cessionssvæði Breta og ofsækja
ibúana. Kyrrahafsfloti Breta hefir
verið sendur til hjálpar.
Berlín.
Spanska veikin geysar i Þýska-
landi, Frakklandi, Sviss og á
Spáni. Hafa allmargir dáið úr
henni i Frakklandi.
Innlendar:
Atvinnumálaráðuneytió hefir skip-
að nefnd til að athuga síldarmatið.
í desember nam útflutningur
kr. 4 146 280. Útflutningur alls á
árinu nemur 39 095 130 gullkróna.
En árið 1925 kr. 50 500 000.
Fiskibirgðir i landinu teljast vera
nál. 69 þúsund skippund.