Vesturland - 14.02.1927, Síða 1

Ritstjóri: Sigurður Kristjánsson.
IV. árgangur.
ísafjörður, 14. febrúar 1927.
5. tölublað.
Fiskframleiðslan og fiskmarkaðurinn.
Eftir P. Á. Ólafsson.
Frá því eg birti í Verslunar-
tiðindunum skýrslu mína dags.
25. okt. og 5. nóv., hefir eftir-
spurn glæðst að mun á verkuð-
um fiski og verð hækkað. Mun
stórfiskur hafa komist hæst í 128
kr. og Labrador 78 kr. skippund-
ið fob. Stafar þetta af hvorutveggju,
að markaðurinn tæmist snögglega
víða, og þegar kaupendur fóru að
lita í kringum sig, sáu þeir að
heimsbirgðirnar af verkuðum fiski
voru minni en ætlað var. En vafa-
laust mun óttinn í bili, við sam-
tök framleiðenda hér í Reykjavík,
hafa valdið kappinu um tima að
ná kaupum á fiski þeim, sem
ekki var með í samtökunum. Og
varð þetta meðfram tii að hækka
verðið. Þessi samtök eða hinn
svonefndi „fiskhringur" í Reykja-
vík, mun þvi áreiðanlega hafa átt
nokkurn þátt í því, að verð á
Spánarfiski hækkaði um tíma svo
sem raun varð á.
En afleiðingin af því að fisk-
birgðirnar á Spáni þrutu um tíma
og verð hækkaði þar stórum, leiddi
það af sér, að margir þutu til að
senda fisk þangað, að mestu leyti
óseldan. Oftnikið barst þá aftur
að, og verð lækkaði.
Nú er eftirspurn á Spánarfiski
mjög dræm, og margir farmar
sem nú eru á leiðinni héðan ó-
seldir, örfa hann ekki fyrsta sprett-
inn.
En það vill til að birgðirnar
hér eru ekki mjög miklar. Um síð-
astl. nýár iiklega ekki mikið yfir
50 þús. skippund af 20” stórfiski,
og af þessu er síðan sent eitthvað
nálægt 15. þús. skippund. Fiskifél.
telur að vísu um 67 þús. skpd.
forða um áramót, og þó það nú
væri nálægt sanni, þá er aðgæt-
andi að það hefir ávalt talið 18”
fisk sem stórfisk, og svo mun enn
vera, því það mál hefir ávalt gilt
fyrir stórfisk, og á að gilda fram-
vegis, þó kaupendur hafi notað
sér af kreppunni síðastl. ár, til
að færa stórfiskmálið upp i 20”.
En strax og núverandi ástand
breytist og framleiðendur verða
einhvers megnugir, verða þeir að
hafa vakandi auga á því, að þessi
óbilgirni fái ekki hefð á sig. Því
þetta er ekkert annað en ein leið-
in af mörgum til að lækka verð-
ið.
Flestir út um land notuðu tæki-
færi meðan það gafst til að selja,
og mun því mjög lítið óselt nú
af verkuðum fiski utan Reykjavík-
ur og Vestmannaeyja.
Fiskbirgðir landsins
um áramót.
Fiskifélagið telur forðann um
siðastl. áramót 79 þús. skpd. (mið-
að við fullverkað) og í Noregi
er áætlaður á sama tíma 95 þús.
skippunda forði.
Fiskifél. taldi forðann í desem-
berlok 1925: 107 þús. skippund,
og ársaflann 1926: 238 þús. skpd.,
eða samtals 345 þús. skippund.
Nú telur gengisnefnd útflutt á ár-
inu 302 þús. skpd. (miðað við
fullverkað). Eftir þessu ætti forð-
inn um áramót að vera aðeins
43 þús. skpd., eða um 36 þús.
skpd. minni en Fiskifél. telst til.
Nokkurri skekkju er eðlilega
ekki hægt að komast hjá, en það
væri æskilegt ef Fiskifél. vildi
framvegis brýna fyrir sinum mönn-
um, að vanda framtalið svo að
ekki þyrfti að skakka mörgum
tugum þúsunda skpd.
Til samanburðar skal þess get-
ið hér, að útflutningur Norðmanna
á verkuðum fiski til 1. desember
nam 276 þús. skippund, eri á sama
tíma 1925: um 212'þús. skpd. Út-
flutningur þeirra á harðfiski er
lika um 56 þús skpd. meiri á
sama tímabili.
Yfirlit yfir fiskmarkaðinn.
Rio de Janeiro:
Verð á stórfiski hefir hækkað
mjög mikið i milreis per kassa,
frá síðustu skýrslu minni, sem
náði til 1. okt., eða úr 90 og upp
í 124 milreis í desember byrjun.
Aftur á móti hefir verðmæti mil-
reis á sama tíma, miðað við sterl-
ingspund, fallið mjög mikið eða
úr 7,5 pence niður i tæpa 6 d.,
en þrátt fyrir þetta mikla gengis-
fall, svara 124 milreis fyrir kass-
ann á 58 kíló (að frádreginni
meiri herðingu, kassaumbúðum,
flutningsgjaldi etc.) til ca. 140 isl.
kr. skippundið fob. á íslandi.
Buenos Aires:
Þar var verðið um miðjan des-
ember 33 peso fyrir kassann á 45
kg- Svarar það til 160 kr. skip-
pundið netto fob. íslandi.
Havanna:
Verð þar í desember byrjun,
hefir lækkað dálítið frá því í okt-
óber — úr 10 í 9,75 dollars kass-
inn á 45 kg. Svarar það aðeins
til 103 kr. skpd. netto fob. á ís-
landi.
Genua:
Um miðjan desember var eftir-
fylgjandi verð fáanlegt fyrir isl.
fisk kominn á höfn í Genúa, mið-
að við 100 kíló: fullþurr. smáfisk
375 líra, fullþur ýsa 335 lira, Labri
355—375 líra, handlabri 300—320
líra, saltaður stórfiskur 325 líra,
saltaður smáfiskur 285 líra. —
Flutningskostnaður alla leið með
milligöngu Eimskipafélagsins, sjó-
vátrygging og umboðslaun, nema
kring um 15 kr. skpd.
- Forði var tiltölulega lítill á Ítalíu
af verkuðum fiski um þetta leyti
(alls 2500—3000 tons, þar af %
ísl.), eftirspurnin góð og greið
sala. 1. nóv. var sett nýtt innfl.-
gjald á allsk. fisk, 1 líra á hver
100 kg.
Portugal:
Verðið þar nokkuð svipað og
í október, þó öllu lægra, 190—
225 Esc. Kvintalið á 60 kg. eða
sem svarar 120—143 kr. skippund-
ið. Annars er ekki gott að átta
sig á uppgefnu verði á Portugals
markaðinum, því þangað berast
svo misjafnar gæða tegundir, og
verðið þvi mjög mismunandi. Of-
angreint verð er fyrir ísl. fisk.
Forði á allskonar fiski í Portu-
gal seint í desbr. er talinn 5600
tonn.
Spánn:
Snemma í desbr. var verð frá
geymslu í Bilhao á ísl. fiski 80—
90 peseta. Kvintalið á 50 kg. (185
—208 kr. skpd.) og í Barcelona
73—75 peseta. Kvintalið á 40 kg.
(210—218 kr. skpd.) —Forði lítill
og eftirspurn góð, en þá var vænt-
anlegt mikið af fiski. Flutnings-
kostnaður etc. alla leið rneð milli-
göngu Eimskipafélagsins og um-
hleðslu í Hull eða Hamborg, nem-
ur 15—16 kr. á skippundið.
Eftir að fiskurinn er kominn f
spanska höfn, nemur uppskipun,
geymsla, tollur, umb. laun o. s.
frv. kringum 20%.
SAMDRATTUR
yfir útflutning á verkuðum fiski frá nokkrum aðalframleiðslulöndum,
sem jafnfranrt sýnir hvert fiskurinn hefir farið:
Innflutningur 1926 Samtals Af heildar innflutn. er frá:
til desbrbyrj. skpd. Noregi íslandi Canada Bretlandi öðr. lönd.
til Rio og S. Paulo 148,400 42,800 ? ? 105,600
— Buenos Aires . . 29,000 17,300 — ? ? 11,700
— Havanna . . . 27,500 27,300 — ? ? 200
—- Portugal . . . 261,800 129,200 4,700 102,700 3,900 21,300
— Spánar .... 223,800 62,700 149,100 — 3,600 8,400
— ítallu 200,800 13,500 73,300 38,300 7,500 68,260
891,300 292,800 227,100 141,000 15,000 215,400
Af framangreindum innflutningi
til Rio & S. Paulo mun láta nærri
að um 80—90 þús. skpd. séu frá
Bretlandi og um 16—20 þús frá
Canada. — Til B. A. mun meg-
inn hlutinn af síðasta dálki, vera
frá Bretlandi. — Auk landa sem
talin eru undir „PortugaT', mun
um 12—15 þús. skpd. vera frá
Þýskalandi & Frakklandi, og til
Ítalíu um 55—65 þús. skpd. frá
Frakklandi.
Ekki ber að skoða framangreinda
skýrslu, sem þetta sé öll heims-
framlelðslan af verkuðum fiski, en
mikill meginhluti er það af því
sem ekki hefir verið neytt í sjálf-
um framleiðslu löndunum. Og auð-
vitað hefir líka töluvert meira ver-
ið innflutt til landa þeirra sem
greind eru á skýrslunni, en þar er
tilfært, því framtal fæst aldrei ná-
kvæmt fyr en hagskýrslur land-
anna koma út löngu síðar. — Eigi
að síður gefur svona yfirlit góða
hugmynd um hvaðan mesta físk-
framleiðslan kemur og hvert hún
fer. En auðvitað eru mörg lönd
ótalin, sem samtals þó kaupa
minsta kosti tugi þúsunda af verk-
uðum fiski, svo sem Uruguay,
Chile, Peru, Mexico og smálönd-
in í Mið-Ameríku, syðsti hluti
Bandaríkjanna og margar eyjarn-
ar á Vestur-Indlandi, Grikklandi,
Egiptaland, Algier o. fl., o. fl.
Samanburður.
Saltfiskframleiðsla íslendinga
nemur kringum % hluta af allri
heimsframleiðslunni, og í meðal
ári erum vér „kvantativt“ líklega
nokkurnveginn jafnokar Norð-
manna. En sé nú miðað við fólks-
fjölda, þá standa íslendingar öll-
um öðrum þjóðum langtum fram-
ar, því saltfiskframieiðsla þeirra
síðustu árin nemur árlega um 450
kíló á hvern íbúa, eða 25 sinnum
meira en Norðmanna. — En svo
vel hefir oss fallið vistin hjá Spán-
verjum og ítölum, að vér höfum
varla rétt út tingur til að ná nýj-
um viðskiftum, enda þótt þessar
þjóðir neyti aðeins tæplega helm-
ings af saltfiskframleiðslunni, og
allar aðrar þjóðir, sem verka salt-
fisk, einnig keppi við oss í þess-
um löndurn, og þess utan vel vit-
andi, að lítið þarf út af að bera
til þess að vér lendum á flæði-
skeri með þessa framleiðslu, sem
þó er máttarstoðin undir afkomu
landsins og sjálfstæði þess.
Harðfiskurinn.
Til útflutnings verka Norðmenn
af sinni framleiðslu nálega eins
mikið af harðfiski eins og salt-
fiski, og hafa með því móti fleiri
sölumöguleika en vér, og alstað-
ar hafa þeir og hafa haft urn langt
skeið, árar úti til að koma fram-
leiðslunni sem best af sér.
En þó vér vildurn nú taka upp
aftur verkun á harðfiski til útflutn-
ings, þá býst eg við að það sé
mörgum annmörkum bundið, þó
ekki væri nema veðráttufarsinj