Vesturland - 23.05.1927, Side 1
VESTURLANB
Ritstjóri: Sigurðuv Iiristjánsson.
IV. árgangur.
ísafjörður, 23. maí 1927.
17. tölublað.
Jarðarför elsku litla drengsins okkar Guðmundar fer
fram frá heimili okkar Pólgötu 4 laugardaginn þann
28. þ. m. kl. 1 e. h.
ísafirði, 23. maí 1927.
Guðjóna Þ. Guðmundsdóttir. Lárus Guðnason,
Kelloggs,
Frá Alþingi.
Landsbankalögin.
Lög um Landsbanka íslands eru
nú loks, eftir þriggja ára og þinga
harða deilu, afgreidd frá Alþingi.
Eru lög þessi fyrirferðarmeiri en
svo, að hægt sé að prenta þau
upp í blaðinu, og verður því að
nægja útdráttur.
Bankinn fær einkarétt til seðla-
útgáfu hér á landi.
Þetta er höfuðatriði lagan’na,
og það sem mest hefir verið deilt
um. Björn Kristjánsson fyrv.
bankastjóri og margir glöggir og
merkir menn með honum, hafa
Iiaidið því fram, að seðlana yrði
því aðeins hægt að tryggja við-
unanlega, að útgáfu þeirra hefði
sérstök stofnun, er ekki ræki á-
hættusöm viðskifti.
Þessari skoðun liefir enn ekki
verið hnekt með frambærilegum
rökum, þó þessi endir sé á orð-
inn.
Bankinn á að starfa í þrem deild-
um, er nefnast: seðlabanki, spari»
sjóðsdeild og veðdeiid, en stjórn
þeirra allra er ein og hin sama.
Stofnfé seðlaútgáfunnar skal vera
5 miljónir, er ríkissjóður leggur
fram. Skal bankinn eiga guiiforða,
er nemi 2 3/g af því seðlamagni,
sem hann á útistandandi á hverj-
um tíma, og aldrei minna en 2
miljónir. Fyrir alt að 1/í gullforð-
ans má þó koma trygg innstæða
í erlendum banka.
Starfssvið seðladeildarinnar er
markað í 13., 14., 15., 16. og 17.
gr. er svona hljóða:
„13. gr.
Seðlabankinn tekur við pening-
um:
1. Á dálk eða i hlaupareikning,
án vaxta eða með vöxtum, eftir
ákvörðun bankaráðs og frarn-
kvæmdarstjórnar, svo sem nánar
verður ákveðið í reglugerð bank-
ans.
2. Til geymslu.
14. gr.
Seðlabaukanum er heimilt:
#
1. Að kaupa og selja víxla,
tékka og ávísanir, sem greiðast
eiga innanlands.
2. Að kaupa og selja víxla,
tékka og ávísanir, sem greiðast
eiga erlendis.
Vixlar þeir, sem greinir i 1. og
2. tölulið, mega ekki vera með
lengra gjaldfresti en 6 mánuðum
og riiá eigi endurnýja þá meira
en 6 mánuði samtals.
3. Að kaupa víxla, sem greið-
ast eiga innanlands, með alt að
12 mánaða gjaldfresti, gegn tryggu
handveði eða fasteignaveði.
4. Að kaupa og selja dýra
málma.
5. Að veila reikningslán gegn
handveði eða fasteignaveði, og
séu þau lán uppsegjanleg með 3
mánaða fyrirvara.
6. Að kaupa og selja skulda-
bréf ríkja, bæja- og sveitafélaga
og önnur trygg og auðseljanleg
veðbréf. Hlutabréf má seðlabank-
inn ekki kaupa eða selja nema í
umboði annara.
7. Að lána út á verslunarvörur,
sem eigi er hætta á að skemmist
á stuttum tíma, og má ekki lána
út á þær meira en 3/8 gangverðs
og eigi lengur en i 3 mánuði.
15. gr.
Seðlabankinn má taka lán gegn
tryggingu i sjálfs síns eignum.
Til þess að setja tryggingu þarf
samþykki bankaráðs og ráðherra.
16. gr.
Seðlabankinn tekur til geymslu
gegn gjaldi dýra málma, verð-
mæta hluti og verðbréf. Hann get-
ur tekið að sér að annast inn-
heimtu á vöxtum og afborgunum
af verðbréfum, á arðmiðum og
á útdregnum skuldabréfum. Einn-
ig getur hann tekið verðmæti til
geymslu í lokuðum hólfum eða
innsiglað.
17. gr.
Seðlabankinu má annast alls-
kotiar innheimtur á fjárhæðum
fyrir innlenda og erlenda kröfu-
hafa, bæði hérlendis og erlendis.“
Starfssvið sparisjóðsdeildarinn-
ar er markað í 27. og 28. gr., er
svo hljóða:
„27. gr.
Sparisjóðsdeild tekur við pen-
ingum sem innláni eða með spari-
sjóðskjörum.
28. gr.
Sparisjóðsdeild bankanserheim-
ilt:
1. Aö kaupa og selja víxla,
tékka og ávísanir, sem greiðast
eiga innanlands.
2. Að kaupa og selja víxla,
tékka og ávísanir, sem greiðast
eiga erlendis.
3. Að veita lán gegn ábyrgð
bæjar-, sýslu og sveitarfélaga.
4. Að veita lán gegn veði eða
sjálfsskuldarábyrgð.
5. Að kaupa og selja skulda-
bréf ríkja, bæjar- og sveitarfélaga
og önnur trygg og auðseljanleg
verðbréf. Hlutabréf má sparisjóðs-
deildin ekki kaupa eða selja nema
í umboði annara.
6 Að annast að öðru leyti
venjuleg sparisjóðsstörf'1.
Yfírstjórn bankans er í höndum
ráðherra og 5 manna bankaráðs.
Skipar ríkisstjórnin formann þess
til þriggja ára í senn, en samein-
að Alþingi kýs hina fjóra hlut-
bundnum kosningum til fjögra
ára. Formaður bankaráðsins hefir
4000 kr. laun, en aðrir bankaráðs-
menn 2000 kr. hver, og allir njóta
þeir dýrtíðaruppbótar á allri launa-
upphæðinni, þeirrarsömu ogstarfs-
menn ríkisins.
Bankaráðið starfar í bankanum
daglega. Framkvæmdir form.
bankaráðsins eftirlitsstarfið áhverj-
um degi, og hinir bankaráðstnenn-
irnir tveir og tveir annan hvern
dag.
Bankastjórar skulu vera þrír og
einn þeirra yfirbankastjóri. Banka-
ráðið ræður bankastjórana og á-
kveður laun yfirbankastjóratis, en
hitiir bankastjórarnir skulu hafa
12000 kr. árslaun hvor auk dýr-
tíðaruppbótar af allri launaupp-
hæðinni, eins og starfsm. ríkisins
er reiknuð hún.
Bankastj. tná segja upp með
6 tnánaða fyrirvara, eða fyrir-
varalaust gegn 6 mánaða lattn-
um. Getur bæði bankaráðið og
ráðherra sá, er með bankamálin
fer, sagt þeim upp.
Núverandi bankastjórn cr hvorki
háð uppsagnar- né launaákvæð-
um laganna, en skipa skal yfir-
bankastjóra, þegar sæti losnar í
bankastjórninni.
Stjórnarskrármálið.
Því lauk svo, að n. d. santþ.
eftirfarandi frv. tneð 18. atkv. gegn
6. Er það óbreytt eins og efri-
deild gekk frá því í seinna sinn-
ið.
622. Frumvarp
til stjórnarskipunarlaga um breyt-
ing á stjórnarskrá konungsrikisins
íslands.
Eftirskráðar breytingar skulu
gerðar á þessum ákvæðum stjórn-
arskrárinnar: 18. gr., 19. gr., 26.
gr., 27. gr., 28. gr., 29. gr., 30.
gr., 31. gr., 38. gr. og ákvæðum
um stundarsakir.
1. gr.
í stað orðanna „ár hvert" i 18.
gr. komi: annaðhvert ár.1) — Aft-
an við greinina komi tvær nýjar
málsgreinir, svo Itljóðandi:
Nú krefst rneiri liluti þingmanna
hvorrar deildar, að aukaþing sé
haldið, og kveður þá konungur
Alþingi til setu svo fljótt sem unt
er. Það þing niá ekki sitja lengur
en 4 vikur án samþykkis konungs.
Með lögum má ákveða, að
reglulegt Alþingi skuli háð árlega.
Corn Flakes,
Alle-Bran.,
Pepp,
Oats, fæst í
Aðalstræti 11.
2. gr.
í stað orðanna „á ári" í niður-
lagi 19. gr. komi: fundum sama
þings.-)
3. gr.
í stað „40“ í fyrstu málsgr. 26.
gr. komi: 42.
Í stað „26“ í annari málsgr.
sömu gr. komi: 28.
í s'tað „34“ i þriðju inálsgr.
sömu gr. komi: 36.3)
4. gr.
27. gr. stjórnarskrárinnar skal
orða svo:
Þingmenn skulu kosnir til 4
ára.4 5 6)
5. gr.
28. grein stjórnarskrárinnar skal
orða svo:
Deyi þingmaður, kosinn óhlut-
bundinni kosningu, á kjörtímanum,
eða fari frá, þá skal kjósa þing-
mann i hans stað fyrir það, sem
eftir er kjörtímans. Verði á sama
hátt autt sæti þingmanns, kosins
iilutbundinni kosningu, tekur sæti
hans varamaður sá, er í lilut á,
en varainenn skulu kosnir sam-
tímis og á sama hátt og þing-
menn kosnir hlutbundnum kosn-
ingum. Sama er og ef þingmað-
ur, kosinn hlutbundinni kosningu,
forfallast svo, að hann getur ekki
setið á einhverju þingi, hvort er
reglulegt þing eða aukaþing, eða
það sem eftir er af því þingi.
6. gr.
Síðustu málsgr. 29. gr. stjórn-
arskrárinnar skal orða svo:
Með sömu skilyrðum hafa karl-
ar og konur, sem eru 30“) ára eða
eldri, kosningarrétt til hlutbund-
inna kosninga um land alt. Að
öðru leyti setja kosningalög nánari
reglur um kosningarnar og um
það, í hverri röð varamenn skuli
koma í stað aðahnanna, sem kosn-
ir eru hlutbundnum kosningum.