Vesturland - 17.09.1927, Page 1

VESTURL
Ritstjóri: Sigurður Kristjánsson.
IV. árgangur.
ísafjörður, 17. september 1927.
33. tölublað.
Þar er mér úlfsins von
er eg eyrun sé.
Tíminn hefir skift um ritstjóra.
Qrunnfærnasti göslari i íslenskri
pólitík ber ekki formlega ábyrgð
á ósannsögli hans og gúlaþemb-
ingi um stundarsakir, og * * og
J. J. sést þar ekki lengur. Við er
tekimn maður, sem vfst fáir þekkja
og enginn veit til að liaft hafi
áhuga eða afskifti af stjórnmálum
íslands, og þá ekki kunnur að
neinu misjöfnu í pólitískri starf-
semi, hvorki í blaðamensku né á
annan hátt. Margir munu því svo
bjarsýnir að ætla, að breyting
verði á blaðinu; getur hún auð-
vitað, ef einhver yrði, ekki orð-
ið nema á einn veg — til batn-
aðar. —
bað væri ekki nema að vonum,
þótt lesendum blaðsins létti við
þá tilhugsun að eiga von á ó-
hlutdrægum frásögnum og kurt-
eisum tillögum og deilum um
þjóðmál, í stað átta dálka efnis-
lausra þvættingsgreina, tnargend-
urtugginna glanturyrða uppgerð-
arvandlætara. Að vera lausir við
hin blygðunarlausustu ósannindi,
ódrenglegasta rógburð og skrils-
legasta tón, sem þekst hefir í
blaðamensku íslands á þéssari
öld.
En eru menn ekki of bjartsýnir
ef þeir gera sér von um þetta?
Halda menn að fyrri ritendur
Tímans hætti að skrifa hann, þótt
þeir setjist í ráðherrasætin? Halda
þeir að innræti manna breytist, þó
þeir skifti um stöður? Eða halda
þeir að virðuleg og ábyrgðarmikil
staða hefti framferði þeirra manna,
sent ekki hefir lnigkvæmst það
áður, að hverjum tnanni í hverri
stétt sem er, ber að haga sér
sómasamlega í orðum og æði ?
Hætt er við, að sú verði reynd-
in, að ráðherrarnir núverandi fylli
framvegis dálka Tímans með sarns-
konar góðgæti og áður, og breyt-
ingin verði sú ein, að nafn rit-
stjórans verði annað á pappírnum.
Ef menn skyldu efast um þetta,
ættu þeir að lesa grein, sem heit-
ir: „Eg er ekki dómstnálaráðherra“
í 38. tbl. Tímans þ. á. Þótt dul-
nefni sé undir grein þessari, bland-
ast víst engum hugur um, að höf-
undurinn er einn af ráðherrunum.
Og hverskonar góðgæti er þarna
frarn reitt? Að öðrunt þræði er
það væmnasta sjálfshól, sem hvern
mann mundi kigja við, þótt satt
væri, en að hinurn þræðinum
rakalausar og lognar skammir um
fyrverandi dómsmálaráðh. Magn-
ús Guðmundsson, verulegt skít-
kast, eins og það tíðkast meðal
illa siðaðra orðháka. Svo langt
er gengið, að skitkastinu rignir
yfir látinn tnann, Jón heitinn
Magnússon forsætisráðherra, sem
alment mun álitinn þess verður,
að virðulega sé um hann taWð,
hvað sem skoðanamun líður. Og
að minsta kosti er ekki ósann-
gjarnt að krefjast slíks af manni,
sem nýsestur er i sæti hans og
ófarnar á víst nokkrar tröppur
upp á við, uns kominn er á hlið
við hann.
Því er ekki að neita, að í blaða-
mensku eiga menn misjöfnu að
venjast. Vill þar oft sannast, að
ekki þarf nema einn gikk i hverja
veiðistöð. Hávaðagjarttir árása-
menn gefa þann tón, sem alt of
margir lesendur láta sér í smekk
falla. En hvað sem þessu líður,
þá ætti að tnega krefjast þess, að
menn í æðstu stöðurn ríkisins
bæru þá virðingu fyrir stöðu
sinni, að þeir létu slík verk óunn-
in. Og höfuðskömm er það, setn
reka ber af höndum sér, ef stærstu
svívirðingar í blaðamensku eiga
framvegis að vera örugt fanga-
mark æðstu valdsmanna landsins,
þeirra sem til þess eru kjörnir að
vaka yíir velsæmi og pólitiskum
dygðum landsmanna. En það er
ómótmælanlegur sannleikur, að
það, sem vísar á höfund þessarar
greinar, er fyrst af öllu það, hve
svívirðileg hún er — mesta sorp-
grein blaðsins. —
íslenskir lesendur, auðvitaó hin-
ir heirnskari þeirra, hafa kosið
sér svívirðilega blaðamensku, blátt
áfram með því að þola Títnann
í húsum sínum. Sömu lesendur
hafa kórónað þetta með því að
Ieiða höfunda þessarar blaða-
mensku í táðherrasæti. Nú vant-
ar ekki nema eitt til þess, að til
grunns sé kafað, en það er að
alþjóð veiti því þegjandi samþykki
sem æskilegri nýmenningu, að ó-
fyrirleitnustu ósannindum, mann-
lasti og skrílyrðum rigni yfir þjóð-
ina frá æðstu sætum þjóðfélags-
ins.
Móri jarmar.
Erlendar mútur við AlþingiS'
kosningar á íslandi.
Þormóði i Skáleyjutn hafði
horfið mórauður forustusauður.
Tók hann sér ferð í land einn
sunnudag og spurði messufólk að
Staðarfelli, ef nokkur hefði séð eða
spurt til Móra. Þá tók til máls
bóndi af Fellsströnd: „O honum
hefir sjálfsagt verið stolið. Það er
ekki nýtt þótt stolið sé hérna á
Fellströnd. Betur að allir béaðir
þjófarnir væru flengdir og hengd-
ir“.
Þessi satni bóndi hafði stolið
Móra.
Afkotnendnr Fellsstrandarbónd-
ans sverja sig i ætt sfna.
R E Y K I Ð
L O N D O N O P I N I O N
(ÁLIT LUNDÚNABORGAR).
Milriar, ltaldar og J»étt vafðar.
Fratnleiðendur:
ARDATH TOBACCO COY. LONDON
Innilegt þakklæti til ailra þeirra, er auð-
sýndu mér hluttekningu við fráfall og jarðar-
för konunnar minnar sál.
Steingrímur Árnason.
Fyrir rúmum tveim árum hófu ■
Tíminn og Alþýðublaðið árás á '
Morgunblaðið fyrir það, að blaðið
væri gefið út fyrir útlent fé. Fóru
blöð þessi mörgutn og heimsku-
legum orðum um það, ltver sví-
virðing það væri, að þiggja út-
lent fé til pólitískrar starfsemi hér
á landi. Títninn lifði blátt áfratn
fram undir ár á þessunt ósannindutn
um Morgunbl. og fram til þessa
dags er á þessu tönlast í flestum
tölublöðum hans.
Fyrir nokkrum dögum átti rit-
stjóri Vesturlands tal við ttiann í
Reykjavík og spurði almætra tíð-
inda. Sagði sá smátt og stórt,
eftir því sem hann mundi. Meðal
þess ,var það, að nú væri hann
að lesa nýgefna skýrslu sósialista
í Danmörku. Sagði hann að með-
al annara útgjalda þar, væri talin
gild upphæð til kostnaðar við
Alþingiskosningar á íslandi 1927.
Það þarf ekki um það að spyrja,
hverjir hafi fengið þetta fé. Það
er ekki urn aðra að ræða en
Tímaflokkinn og Alþýðuflokkinn
svo kallaða. Qildir einu hvort
annar eða báðir hafa þegið þessa
tnútu, því báðir unnu að því santa
við kosningarnar, eins og þeir
gera -enn og munu gera. Meðal
annara svívirðinga, sem fleytt hafa
núverandi landsstjórn upp í valda-
sætið eru þá erlándar fémútur.
Er ánægjulegt fyrir hana að styðj-
ast við þann þjóðlega staf, meðan
hún les upp árásargreinar sínar á
íhaldsflokkinn út af útlenda fjár-
stuöningnum.
Tímaflokkurinn og Bolsar hafa
árutn saman barist sent bræður
fyrir Því að opna ísland fyrir er-
lendri aðstöðn, og átroðningi og
yfirgaugi útlendinga. Ekki verður
annað sagt, en að þeim hafi orð-
ið sæmilega ágetigt. Hvað segja
sjómennirnir, sem stundað hafa
síldveiðar við Norðurland í sum-
ar? Iiafa þeir ekki oft og tfðum
átt það undir náð og geðþótta út-
lendinga, hvort þeir fengu að lenda
við stretidur síns eigin lands og
hagnýta afla sinn ? Hafa þeir ekki
orðið að taka því með undirgefni,
að útlendir menn eins og heima-
ríkir rakkar ýttu þeim óafgreiddum
úr lendingu á sinu eigin lándi,
svo hinir erlendu gestir Tímans
og Alþýðublaðsins kæmust að?
Vissulega hafa þeir orðið að þola
þetta, og e. t. v. launað það með
því að efla pólitískt vald þessara
fiokka með atkvæði sínu við sið-
ustu kosningar.
Það er ómótmælanlegt, eins og
allar skjalfestar staðreyndir, að
ráðherrar Tímaflokksins, þeir fyr-
verandi, opnuðu landið og land-
helgina fyrir útlendingum fyrir á-
eggjan og atbeina foringja Tima-
flokksins og bolsa, sem kalla sig
Alþýðuflokk. Það er jaftt víst, áð
til þessa voru brotin skýlaus lands-
lög.
Það er enn fretnur vitanlegt, að
þessir sömu flokkar, eða foringjar
þeirra, sýna allri viðleitni vorri til
þess að sanna sjálfstæði vort út
á við, hinn megnasta fjandskap.
Og er það eitt af því, sem vænta
má af núverandi stjórn og þing-
meirihluta, að afnumdar verði
stöður opinberra sendimanna ís-
lenska ríkisins erlendis. Og loks
er nú sannað að þessir sömu
flokkar opna erlendu mútufé leið
inn í landið, til þess að vinna Al-
þingiskosningar.
Qóðgjarnleg skýrittg á þessu
framferði er sú, að það sé af ó-
visku sprottið — gáleysi æstra
manna í hinu pólilíska valdakapp-
hlaupi. — Já, þetta er vingjarnleg
skýring, því í raun og veru er
athæfi þetta fullkomin landráð. En
allra ógeðslegasti þátturinn í því
tnun öllum virðast sá, þegar ntenn
þeir, setn eru að ná völdum í
landitiu tneð erlendu mútufé, eins
og þeir sameinuðu hafa gert við
síðustu kosningar, saka andstæð-
ingana um þann glæp, sem þeir