Vesturland - 24.11.1927, Side 2
2
VESTURLAND.
Hjartanlegar þakkir votta eg öll'uni þeim sern sýnt liafa
| mér vinsemd og sóma og þátt áttu í því að mér var af |
sóknarnefndinni á ísafirði, íærð stórhöfðingleg gjöf hinn
| 20. þ. m. í tilefni af því að eg hefi gegnt hér prestþjón-
1 ustu.um 10 ára skeið. , |
I ísafirði, 22. nóv. 1927. ■ 1
Sigurgeir Sigurðsson.
"íl||illlll|llllllllllll|]||llll|||l|||||||i||||||||liii|||||||||||!l||||||H||||||||||||||||||||||í|||||l||||||||:1ll!l!:![||!l|||||I|||i|l|||||||||||!|||||ÍHi|||||||||||||||||||||H|||||||llll|'F
KELLOGGSV 0RUR
kaupa allir hjá Lopti Gunnarssyni.
hafði hann með sér tvo atkvæða-
seðla, er hann taldist sanna, að
gönilu hjónin Sigurður* og Frið-
björg hefðu skrifað.
Þrír klukkutímar gengu til þess,
að þröngva þessum hjónum til
þess að gera tilraun til að skrifa
nafn Jóns Auöuns, og lét rann-
sóknardómarinn þau hafa að for-
skrift seðlana, sem hann þekti
rithönd þeirra á. Voru tilraunir
þessar margendurteknar, og þótt
árangurinn yrði ekki betri en vænta
má hjá handhrumu fólki, sem
engrar kenslu hefir notið í skrift
og aldrei þurft annað að skrifa
um æfina en nafnið sitt og það
sjaldan, líktist það þó helst „fyr-
irskriftinni“. Var tiú sekt hrepp-
stjórans alveg sönnuð.
En slysin eru ekki lengi til að
viljg, og getur oft galeyða mikil
strandaö á litlu skeri. Rannsókn-
ardómarinn hafði ranglað út í
Hnífsdal. (Líklega til að standa
af sér ferð til Reykjavikur). Setti
hann þar rétt yfir nokkrum mönn-
um, sem kosið höfðu skriflega.
Er þá einhver karl þar svo frek-
nr, að þykjast endilega eiga „for-
skrift" gömlu kommnar í Bolung-
arvík.
Dómarinn klóraði sér í höfðinu.
Hér hjálpaði hvorki að hlæja,
bölva né berja sig utan. En eitt-
hvað varð að gera. Hann þaut i
símann, kallaði upp hreppstjórann
í Bolungarvík og tilkynti honum,
að nú sé sýkna hans sönnuð að
hálfu leyti, og þar með líklega
að öllu leyti, og óskaði honum til
hamingju.
Hreppstjóranum þótti þetta dá-
Iítið skrítið, því að loknu síðara
réttarhaldinu í Bolungarvík hafði
dómarinn sagt honum að hann j
hefði aldrei verið jafn sannfærð-
ur um sekt hans eins og þá, og
að hér eftir skyldi hann ekki væna
hann þess að vera saklausan.
Auðvitað er staðhæfing karlsins ;
i Hnífsdal engin sönnun þess, að
hann hafi skrifað á umræddan
seðil, því skrift manna getur oft í
likst hver annari. En atvik þetta j
sýnir, hver skrípaleikur rannsókn j
£essi er að öðrum þræði.
Tveir atburðir.
Fyrir tæpum tveim árum gerð-
íst sá atburður hér á ísafirði, að
þjónandi embættísmaöur æsti upp j
hóp manna til að ráðast á einn
af borgurum bæjarins og taka j
með ofbeldi eignir hans. Sá sem j
fyrir ofbeldisverkinu varð, sneri j
sér til Iögreglustjórans og bað
*) Misskrifast heíir föðurnat'n Sigurðar
um vernd hans. Vörður laganna
og réttarins hér á staðnum, um-
boðsmaður ríkisvaldsins, sjálfur
bæjarfógetinn, kom með lögregl-
una á vettvang og íyrirskipaði
reglu og frið. En þar var ekkert
hik í móttökum. Hinir uppæstu
menn lögðu þegar hendur á lög-
regluna og völdu sjálfum bæjar-
fógetanum hin skrílslegustu ókvæð-
isorð.
heir menn, sem eru að reyna
I að koma upp skríl hér á landi,
reyna að ginna siðsama alþýðn
þessa lands út í skríldansinn með
sér, sömu mennirnir, sem mynda
lífvörð núverandi stjórnar, liæld-
ust um og völdu þjónum réttvís-
innar og ríkisvaldsins hæðileg orð.
Og við sjálft lá að hin einsdæmis
smágeöja landsstjórn bæði afsök-
unar á því, að réttvísin skyldi
gera möntium það ómak að fót-
um troöa sig.
Með stórkostlegri erlendri mútu-
fjárupphæö, nieð blygðunarlaus-
ustu þjóðmálalygum og persónu-
rógburði, með afarvíðtækri og
þrautundirbúinni skuldaflækjukúg-
un að öðrtim þræði og hagsmuna-
ginningum að hinum þræðinum,
tókst rauða bandalaginu hér á
landi að ná nær því helmingi at-
kvæða við siðustu Alþingiskosn-
! ingar og meirihluta þingsæta.
j Eitt af fyrstu verkum þeirrar
j stjórnar, sem . varð ávöxtur allra
þessara pólitísku klækja, var þaö,
! að breyta rannsókn hins alvar-
j legasta máls í pólitíska ofsókn.
j Mál þetta er hið svo kallaða Hnífs-
' dalsnrál. Þessi stjórn sendir hing-
að vestur með víðtæku rannsókn-
arumboði mann, sem þegar gerir
af sér hvert hneykslið á fætur
öðru, er hvert um sig lrlýtur að
varða hann nrikilli ábyrgð og refs-
ingu, ef svo verður litið á, að
hann sé óbilaður á geðsmunum.
Maður þessi lagði leið sína til
Bolungarvíkur og réðst þar að
hreppstjóranum, hinum mesta
sæmdarmanni, með fáheyrðum of-
stopa og dónaskap. Gekk fárskap-
ur rnannsins gegn hreppstjóranum
og fleiri mönnum, jafnvel allri
sveitinni, svo langt, að almenna
blöskrun og gremju vakti. Og er
hann fór að slá um sig með
fangelsisógnunum og krafðist 4000
kr. iausnargjalds fyrir hreppstjór-
ann, urðu almenn saintök um það
að hefja mótmæli. Var Pétri kaup-
manni Oddssyni falið að bera
fram þessi mótnræli sem voru
skrifleg og í alla staði lriri kurt-
eislegustu og hógværlegustu. Er
þar ekki með einu orði látið að
því liggja, að heft verði nokkur
framkvæmd eða fyrirskipun rann-
sóknardóinarans, því siður var
nokkuð fratnkvæmt i þá átt. Má
af því sjá hve mikla virðingu iög-
Vagns hér að framan.^Hann erMagnússon.
hlýðnir og vet siðaðir merm sýna
ríkis- og lögregluvaldinu, slíkt sem
hér var til saka.
En hvað skeður? Sömu nienn-
irnir sem mestri velþóknun lýstu
á atburðunum á ísafirði 1926 ætla
nú alveg að rifna út af „uppreisn-
inni í Bolungarvík"! Aðalsorpblöð
stjórnarinnar Tíminn og Alþýðu-
blaðið svívirða Bolungarvík, jafn-
vel alt ísafjarðardjúp. Tímanum
blöskrar alveg þessi spilling í þess-
um fordæmda reit, ísafjarðarsýslu,
að rísa svona gegn ríkisvaldinu!
Skutull litli geltir með af öllum
síuum litlu kröftum.
Rannsóknin er frá hendi þess
opinbera að snúast í ofsókn gegn
héraðinu, ísafirði og Norður-lsa-
fjarðarsýslu. v Frh.
Læknamálið.
Dómur undirréttarins:
Mál þetta er, eftir skipun dóms-
og kirkjunrálaráðuneytisins, höfð-
að af valdstjórnarinnar hálfu gegn
kærðum Eiríki Kjerulf aðstoðar-
lækni á ísafirði fyrir brot á lög-
um nr. 15, 1925, um aðflutnings-
bann á áfengi og reglugerð nr.
59, 1. júlí 1925 um sölu áfengis
til lækninga til refsingar og máls-
kostnaðargreiðslu.
Tildrög máls þessa eru þau, að
lögregluþjónn bæjarins kærði fyrir
dómaranum með skjali dags. 19.
ágúst f. á. að sá orðrómur leiki
á, að tveir læknar hér í bænum,
sem sé kærður og annar læknir,
skrifi áfengisseðla á ólögleg eyðu-
blöð og selji mönnum, en lyfja-
búðin láti áfengi úti gegn seðlum
þessum. Urn sönnur á þessu kveðst
lögregluþjónninn ekki vita, en þyki
það hinsvegar grunsamlegt, að
menn, er hann veit að séu drykk-
feldir venji komur sínar I lyfja búð-
ina og voru að drukknari eftir
iítinn tíma. Erindi þessu fylgdi
skýrsla undirskrifuð sama dag af
Jóni nokkrum Björnssyni, málara-
nema hér í bænurn. Kveðst téður
Jón hafa farið til kærðs sama
dag, og beðið liann að selja sér
lyfseðil á áfengi, er kærður liafi
selt honum, gegn 5 kr. endurgjaldi.
Ekkert kveðst hann hafa minst á
sjúkdóm við kærðan og þeir hvor-
ugur. Kveðst svo liafa farið á leið
í lyfjabúðina með lyfseðilinn, en
er hann var kominn upp á riðið
við dyr lyfjabúðarinnar hafi lög-
rcgluþjónninn kallað til sín og
hann þá gengið á móts við hann.
Hafi lögregluþjónninn spurt liann,
hvort liann hefði meðferðis lyf-
seðil á áfengi. Kvað hann já við
því, og er hann hafi beöið hann
að sýna sér lyfseöilinn, gerði harin
það og leyfði honum að halda
lyfseðlinum, er hann fór fram á
það.
Lyfseðill þessi er lagður fram
í málinu í frumriti og eftirriti á
rskj. nr. 3 og hljóðar á spir. conc.
210 gr. ætherol carvi gtt. II aqua
dest. gram 375 að nota eitt staup
eftir samtali. Á síðara stigi máls-
ins hafa ennfremur verið lögð
fram i frumriti og eftirriti lyfseðl-
ar frá kærða á rskj. 9 og 10 á
nákvæmlega sömu blöifdu.
Að því er nú snertir það atriði
í erindi ofannefnds Jóns Björns-
sonar, að hvorugur þeirra kærðs
hafi neitt á sjúkdóm minst, áður
en kærður fékk honum lyfseðilitin,
þá hefir kærður ákveðið -neitað
því sem ósönnu og þar sem vitn-
ið er eitt til frásagnar um þaö
og framburður þess einnig nokk-
á reiki að þessu leyti, þykir þetta
eigi sannað gegn mótmælum
kærðs.
Um framangreinda lyfseðla
kærðs er það að athuga að þeir
eru ritaðir á venjuleg eyðublöð,
en eigi á hin fyirirskipuðu eyðu-
blöð, sbr. 5. gr. reglugerðar nr.
59, 1925.
Heldur kærður því fram að
hann skrifi lyfseðla á hin tölu-
settu eyðublöð, þegar hann gefi
lyfseöil á ómengaðan spiritus, eða
einungis vatnsblandaðan, ennfrem-
ur á koniak eða vín, er löggild
séu til lækninga, en ávalt er hann
gefi lyfseðil á spiritus blandaðan
öðrum efnum, hvað lítið sem er,
þá skrifi kærður það á venjuleg
eyðublöð, eins og rskj. 3, enda
skírskotar kærður til álits land-
Iæknis þessu viðvíkjandi.
Að því er snertir spurninguna
um það, livort kærðum beri að
skrifa greinda lyfseðla á hin fyr-
irskipuðu eyðublöð samkv. 5. gr.
reglugerðarinnar þá þykir verða
að svara því samkvæmt fyrirmæl-
um reglugérðarinnar í sambandi
við fyrirmæli reglugeröar nr.v66,
1922, unr sölu á iðnaðaráfengi,
suðuvökva o. fl. þannig, að orðið
ómengað áfengi I 3. grein reglu-
gerðarinnar nr. 59, 1925, beri að
skýra með hliðsjón af fyrirmælum
reglugerðar nr. 66, 1922, um
mengað og hálfmengað áfengi
(spiritus). En samkvæmt því verð-
ur eigi álitið að spiritus verði
mengaður, hálfmengaður eða full-
ínengaðan þó hann sé blandaður
æthefol carvi gtt II. Það virðist
eðlilegt að skoða það frekar sem
smekkbæti, en hitt að það breyti
aðaláhrifum áfengisins sem nautn-
armeðals.
Áfengi (spiritus) verður þrátt
fyrir svofelda blöndun að teljast
ómengað og leiðir af því, að
kærðunr ber að gefa lyfseðla á
þannig lagaða áfengisblöndu á
hin sérstöku eyðublöð samkv. 5.
gr. reglugerðarinnar.
Eins og fyr segir ber kærður
fyrir sig álit landlæknis viðvíkj-
andi skilningi hans á 3. gr. reglu-
gerðarinnar. En um það er upp-
lýst I málinu að með símskeyti
18. ágúst 1924' gerði lyfjabúðin
hér svofelda fyrirspurn til land-
læknis.
„Skil reglugerðina þannig að
aðeitis þurfi að skrifa á áfengis-
eyðublöð vina medicata og spirit-
us óblandaðan og vatnsblandað-
an en eigi blandaðan með öðrunr
medicinskum efnum í hvaða hlut-
falli sem er. Er það rétt?"
Með svarskeyti 19. s. m. svar-
ar landlæknir fyrirspurninni þann-
ig:
„Skilningur yðar er I samræmi
við fyrri málsgr. þriðju greinar I
reglugerð 7. ágúst 1922 um sölu
áfengis til lækninga svo og fimtu
grein sömu reglugerðar."
í svarskeytinu skírskotar land-
læknir lil reglugerðar 7. ágúst
1922, er þá gilti, en þareð núgild-