Vesturland - 27.09.1933, Síða 1
VESTURLAND
X. árgangur.
ísafjörður, 27. sept. 1933.
23. tölublað.
Osannindavefnr
„Skutnls“ hrakinn.
Það eru gömul orðtæki: að
sjaldan bregði mær vana sinum
og fé sé jafnan fóstri likt. Sannast
þetta hvorttveggja á „Skutli“ 23.
þ. m. Má mestalt efni blaðsins
heita óslitinn lyga og blekkinga-
vefur.
í grein sem heitir: Verklýðsmál
er sagt fullum fetum, að „Vi.“ hafi
nýlega verið að fárast yfir þvf,
hvað kaup verkafólks væri óheyri-
lega hátt hér á isafirði. Ennfr. að
verkafólki sé borin á brýn ósann-
girni í viðskiftum og verið sé að
rægja saman verkamenn og bænd-
ur.
Alt eru þetta visvitandi ósann-
indi, sem hljóta að vera skrifuð
gegn betri vitund, en höf. grein-
arinnar mun vera Hannibal Valde-
marsson kennari.
í grein þessari er sjáanlega átt
við greinina: Sanngirni í viðskift-
um, sem birtist i 17. bl. „Vl.“ þ. á.
Er hérmeð skorað á ritstjórn
„Skutuls*, að finna orðum sfnum
stað f umgetinni grein eða heita
opinberir ósannindamenn ella.
Þá segir „Skutull“, að „Vl.“ hafi
logið því, að kaup karla við fisk-
verkun f Noregi sé kr. 4.25 á dag
og kvenna 2.25—3.00 á dag. Og
sé þetta rekið ofan í „Vl.“ með
símskeyti, sem „Skutull“ flytur,
dags. í Oslo 15. þ. m.
„VI.“ er „Skutli" þakklátt fyrir
það, að hafa vikið aftur að þessu
atriði um fiskiverkunarkostnað í
Noregi, þvi út af því munu hefj-
ast umræður sem skýra málið og
leiða 1 ljós sannleikann, þrátt fyrir
allar blekkingartilraunir Skytlinga.
Mun þá koma í ljós, að það var
„Skutull" sem laug, eins og fyrri
daginn, en ekki „VI.“
Skulu hér tekin fram nokkur at-
riði til skýringar.
Þess skal þá fyrst getið, að aðal-
heimildarmaður blaðsins um kaup-
gjald við fiskverkun 1 Noregi er
Jóh. H. Skagfjörð skipstjóri, sem
dvaldi hér um tima 1 sumar. Er
hann íslendingur, en hefir verið
búsettur 1 Noregi 24 ár og meðal
annars haft sjálfur fiskiútgerð með
höndum og er þessum málum
kunnugur bæði af sjón og reynd.
Er vottorð fyrir hendi frá manni,
sem viðstaddur var, að tölurnar
séu rétt eftir hafðar. „Vl.“ hafði
tal af Skagfjörð eftir að grein
Skutuls kom út og sagði honum
frá greininni og skeytinu og end-
urtók hann að frásögn sin væri
rétt og væri miðuð við kaupgjald
það sem borgað væri I Kristians-
sund í Noregi. Þar væri hann
kunnugastur.
Mikið af fiskverkun 1 Noregi
fer fram í ákvæðisvinnu og er al-
ment 1 Kristianssund að öll verk-
un, (þurkun, umbúðir, framskipun,
vinna við mat, önnur en kaup
til matsmanns) er framkvæmd fyrir
85—90 au. á vigtina. En i hverri
vigt, sem Norðmenn nefna svo, eru
20 kgr. af þurkuðum fiski eða
átta vogir i skippundi. Með þeirri
borgun yrðj verkunarkostnaður á
skpd. kr. 6.80—7.20, auk borgunar
til matsmanns.
„Skutull“ ætti að bera kostn-
að þennan saman við afköst þau,
sem hann þekkir bezt um fisk-
verkun, og reikna svo út sjálfur
hvaða kaupgjald hann gefur.
Myndi hann að lfkindum trúa sín-
um eigin útreikningi og gæti með
þvi sparað allar simskeytafyrir-
spurnir til Noregs.
Svo er nú þetta simskeyti Skut-
uls. Vitanl. sannar það ekkert í
þessu máli annað en það, að
vinnulaun fiskverkunarfólks, sem
er innan verkalýðssamtakanna séu
hærri en „VI.„ hafi sagt. En tölur
þær sem „Vl.“ nefnir gætu verið
jafnréttar, því fjöldi fólks f Nor-
egi vinnur utan verkalýðssamtaka.
Á það ekki sízt við um fólk, sem
vinnur að fiskverkun. Fer aðal-
fiskverkunin fram i Kristianssund,
en er annars dreifð um stórt svæði
af vesturströnd Noregs og verk-
unarkostnaður og kaupgjald sjálf-
sagt misjafnt í hinum ýmsu stöð-
um. Sé í skeyti „Skutuls“ miðað
við fiskverkunarkaupgjald, þar
sem það er hæzt, er engin furða
þótt nokkuð beri á milli.
Annars verður mál þetta af
hálfu „Vl.“ rannsakað til fulls og
þá skýrt frá niðurstöðu þess
hér i blaðinu.
Einnig verður vikið að ýmsum
öðrum kostnaði sem á útgerðina
legst 1 Noregi, til samanburðar
við það sem er hér á landi. Sætir
fslenzka útgerðin svo þungum
búsifjum, að öllum kunnugum
hlýtur að blöskra.
Ný Ijósmyndun.
Fyrir nokkru er farið að hag-
nýta svonefnt infra-rautt Ijós við
ljósmyndun. Má með þvi taka
ljósmyndir 1 mikilli fjarlægð og
hefir aðferð þessi þegar haft mikil
áhrif á alla ljósmyndun. í British
Museum hafa menn notað aðferð
þessa til þess, að taka myndir af
máðum handritum, sem skráð voru
í Egiftalandi 1200 árum f. Kr. Var
bókfellið orðið mjög blakt óg letr-
ið orðið svo máð, að varla varð
greint með berum augum, en stafa-
skii sáust engin. Infra-geislarnir
náðu öllu letrinu og gerðu það
vel læsilegt. Læknar hafa og not-
að aðferð þessa til þess að taka
myndir af ýmsum húðsjúkdómum
og stjörnufræðingar hafa einnig
notað aðferðina til athugunar á
öðrum stjörnum, því infrageislarn-
ir ná 1 gegnum mistur og létta
þoku. Geisla þessa má einnig nota
til þess að taka myndir í myrkri
og er gert ráð fyrir að sú upp-
götvun verði þýðingarmikil til
hagræðis fyrir lögreglu stórborg-
anna.