Vesturland - 21.10.1933, Side 1

VESTURLAND
X. árgangur.
ísafjörður, 21. okt. 1933.
30. tölublað.
Breiðu spjótin.
Allir þeir, sem eitthvað þekkja
til um sögu islands, vita með
hverjum hætti þjóðin glataði hinu
torna frelsi. l>að voru einstakir
ættarhöfðingjar, sem freistuðu að
koma málum sínum betur til veg-
ar með því að leggja þau til úr-
skurðar á vald erlendra konunga,
er iögðu grundvöllinn að gæfu-
ráni þjóðarinnar. Á þann hátt fengu
erlendir höfðingjar, einkum Nor-
egskonungar, stöðugt meiri átyllu
til afskifta af islenzkum málum og
heimildir á íslenzkum eignum, sem
lauk tneð því, að Noregskonungar
fengu æðsta vald í Islenzkum mál-
um; þó með nokkrum takmörk-
unum af hálfu íslendinga, sem lltt
stoðuðu i framkvæmd gegn liinu
sterka konungsvaldi, sem magn-
aðist æ því meir, er fram liðu
stundir.
Þjóðin ætti jafnan að vera þess
minnug, að það voru einmitt ein-
stakir islenzkir menn, sem voru
þess valdandi, að þjóðin varðofur-
seld úílendu valdi og öllum þeim j
raunum sem af því leiddu. Hætt-
an við íhlutun erlends valds er
ávalt rnest fóigin í athöfnum þjóð-
anna sjálfra, einkutn hjá smáþjóð-
unum, sem jafnan þurfa ineira tii
hinna stærri að sækja.
Sagan endurtekur sig, segir Tr.
Þórhailsson.
Á siðustu tímum er farið að
brydda á því aftur, að ísl. stjórn-
málamenn og stjórnmálaflokkar
leiti liösinnis erlendis sínum mál-
stað til framdráttar.
Það er kunnugt og játað af hlut-
aðeigenduin, að um allmörg und-
anfarin ár hafa jafnaðarmennirnir
íslenzku háð sína baráttu að all-
miklu leyti með erlendu fé. Um
kommúnistana er sömu sögu að
segja og því bætt við, af þeim,
sem kunnugastir þykja, að margir
af leiðandi mönnutn þess flokks
séu á erlendum mála.
Það er og kunnugt um Fram-
sóknarflokkinn, að hann notaði
mjög aðstöðu sfna við konungs-
valdið í h:nu fræga þingrofi Tr.
Þórhalissonar. Mætti og nefna
fleiri dæmi, er hnigið hafa til líkr-
ar áttar.
Síðustu vikurnar hefir verið að
gerast eitt dæmið sötnu tegundar,
sem talar Ijóst um það, hve rikt
það er orðið hjá sunrum islenzkum
stjórnmálamönnum, að leita er-
lendra áhrifa til þess að geta ef til
vill borið hærri hlut með þeirra
tilstyrk.
íslenzkur stjórnmálamaður fer
til stærstu viðskiftaþjóðarokkar og
er þar með rr.álaleitanir og umtal
um íslenzk utanríkismál, að því er
fullyrt er af kunnugunr i þeim til-
gangi, að geta því betur beygt
andstæðinga sína hér heima.
Með slíku háttalagi er rnesta
voða stefnt að þjóðinni og frelsi
hennar. Hepnist leikur þessi nú
tnun þess varla langt að bíða, að
hann verði endurtekinn af sama
manni eða einhverjum öðrum. —
Myndi þá og eigi líða á löngu,
þar til erlend áhrifyrðu hér drotn-
andi, fyrst i atvinnumálum og siðar
í lagasetningu, þangað til þeir út-
lendingar, sem hér þættust hafa
mestra hagsmutra að gæta, yrðu
öllu ráðandi.
Beri þjóðin ekki gæfu til þess
að stöðva slíka harmleiki þegar í
byrjun, er litil eða engin von til
þess að hann hætti fyr en sagan
hefir endurtekið sig og þjóðin glat-
að frelsi sínu, að öllu eða nokkru
leyti.
Það þurfa þvf sterk samtök allra
þeirra manna, setn sjá hættuna og
vilja bægja henni frá þjóðinni, til
þess að taka fyrir kverkar slíkutn
ósóma og láta engum haidast slíkt
atferli uppi, hvaða flokkur eða
tnaður sem í hlut á.
n
Jafnaðarblaðið hérna var fyrir
skömmu, að flónska sig með for-
ystugrein um einræðisvonir ihalds-
ins. Var þar haldið fram, með
venjulegri greind og velvilja i garð
andstæðinganna, að Sjálfstæðis-
flokkurinn vildi afnám þingræðis
og lýðræðis hér á lanrii. „Og fái
„ihaldið“ (o: Sjálfstæðisflokkurinn)
stjórnartaumana muni það ekki
sleppa þeim tneð góðu, hvað sem
öllu þingræði liður."
Og blaðið heldur enn áfram og
farast svo orð:
„Kaupfélög og annar félags-
skapur bænda verður seldur í
hendur kauptnönnum, — verklýðs-
félögin verða uppleyst eða lögð
undir ihaldið og rfkislögreglan
aukin til þess að halda hinum
óánægðu í skefjum”.
Þetta er hér tilfært vegna þess,
að einn af fulltrúum þjóðarinnar
ber ábyrgð á þessu hjali, sem er
líkast óráðshjali taugasjúklinga.
Enginn fslenzkur stjórnmála-
flokkur hefir gengið lengra í lýð-
ræðisáttina en Sjálfstæðisflokkur-
inn. Og sá flokkur, sem blaðið
telst til, hefir verið samherji Sjálf-
stæðisflokksins um þessi mál síð-
ustu árin, liklega fremur tilknúður
af vilja kjósendanna en foringjanna.
Því slikar getsakir, að ástæðu-
lausu, i annara garð vekja grun
um það, að ekki sé alt hreint hjá
þeim, sem þær gera. Og þaö því
fretnur sem kunnugt er, að þessi
fulltrúi og sá stjórnmálamaður,
sem nú flýr á náðir erlendsvalds
málum sínum til framdráitar, hafa
staðið i náinni samvinnu.
Tilraunirnar með að fá erlend
áhrif á Islenzk mál sér hliðholl eru
og vitanlega bundnar við það, af
hálfu einstakra manna og flokka,
að geta á þann hátt náð fremur
einræði hér á landi.
En þótt stjórnmálastriðið sé hart
og óvægið hér innanlands, mega
hvorki flokkahagsmunir eða bar-
dagahiti villa neinum sýn eða trufla
svo dómgreind hans og drengskap,
að hann ekki heyri er ættjörðin
kallar og varist að aðhafast neitt,
sern henni getur orðið til tjóns.