Vesturland - 27.10.1933, Blaðsíða 1

VESTURLAND
X. árgangur.
ísafjörður, 27. okt. 1933.
32. tölublað.
Hallgrímur Pétursson
1674 — 27. okt. — 1933.
Varla mun nokkur sá íslending-
ur kominn til vits og ára, sem
ekki kannast við nafn Hallgríms
Péturssonar og viti deili á störf-
um hans.
Hann hefir aljan þann langa
tima, er þann hefir hvjjlt f gröf
sinni verið sá andlegi leiðtogi
þjóðarinnar, sem hæzt hefir borið
og mestum áhrifum náð á unga
og gamla.
Eins og lýsandi eldstóipi hafa
spámannleg órð hans gengið á
undan tii huggunar og karlmann-
legrar baráttu öllum þeim sem i
raunir hafa ratað; eins og speki-
valdur hefir hann gengið á und-
an hinum ' ungu, sem skorti lifs-
reynslu, þeim lil viðvörunar með
fjölda dæma og heilræða, sem
hvarvetna eiga heima i daglegu
lffi mannanna.
Eins og hinn mikli sjáandi hefir
hanti gengið á undan þjóð sinni
til þess að efla guðstrú hennar
og guðstraust í öllum efnum; llka
I hinum daglegu störfum okkar.
Trú hans og traust er svo sterkt
og eðiilegt, að jafnvel hinir' trú-
ardaufu hljóta að hrífast með.
Áhrif Hallgrfms Péturssonar á
þjóðlif vort verða aldrei metin til
fulls. En þegar vér komust næst
því' að skilja áhrif hans finnum
Vér hve mikið sannmæli er fólgið
I þessum visuorðum Matthlasar
Jochumssonar:
Hallgritnur kvað I heljarnauðum
heilaga glóð I freðnar þjóðir.
fívenáer sém þjóðinni varð svo
kalt, að hún ætlaði að frjósa bæði
andlega og Ifkamlega sótti hún
þrek í hinar helgu glæður, sem
Hallgrímur Pétursson hafði skar-
að svo rækilega I, að við ornum
ókkur við þær með jafn góðum
árangri enn I dag eins og fyrst
er þær voru kyntar.
Sú fslenzka kynslóðin, sem nú
er miðaldra eða meira, hafði fyrstu
barnskynnin af einhverjum Ijóðum
Hallgrlms Péturssonar, sérstaklega
Passfusálmunum. Og margur full-
orðinn mun játa, að er önnur góð
ffæði voru honum týnd eða gleymd
komu einatt fram yið ýms tækifæri
eitthvað af heilræðum og viðvör-
unum hins trúarsterka skálds, sem
benti honum á hættuna og bauð
honum að velja sér annan veg.
Að áhrif Hallgrims hafa náð
dýpra en annara mætra andlegra
leiðtoga okkar Iiggur að minum
dómi I því, að hann kemur oftast
fram sem leiðbeinandi en ekki á-
fellandi I dómutn sinum og setur
fram athuganir sinar af sigildri
snild, bygðar á fullum skilningi
á hinni breyzku og brothættu
maunssái.
Hallgrfmur er og I kristindómin-
um meiri baráttunjað.ur ósvikinnar
karlmannslundar en aðrir kristin-
dómsleiðtogar islenzkir. Vol eða
vil nær ^kki tökum á boðskap
hans, því trúin á guð og guðs
soninn, Jesú Krist, er svo sterk og
örugg, að hún er hafin yfir allan
efa, hvernig sem brotsjóar lifsins
hamast og velkjast tneð okkar
hvikula Iffsfley. Quðstrúin er það
eina hellubjarg, sem hann reisir
lffsskoðun sina og boðskap á.
Þrátt — eða jafnt — fyrir lfkam-
lega vanheilsu og margvislegt
annað andstreymi er hún honurn
alfa og ómega, upphaf og endir
allra þeirra hluta, sem fram við
oss koma og sem við þráum og
skynjum.
Þessa hreinu, fögru og háleitu
guðstrú söng skáldið af guðs náð
inn i hjörtu samlanda sinna nær
og fjær. Þessa guðstrú hafa orð
hans fest i brjóstum flestra íslend-
inga aít til dagsins í dag. Og vér
biðjuin guð vors lands að festa
þau sem rikast J brjóstum allra
íslendinga, fæddra og ófæddra.
Um það mun einn samhljóða
dómur, að við engan mann standi
fslenzka þjóðin i þvílikri þakkar-
skuld sem við Haljgrím Pétprs-
son. Til þess fyrst og fremst að
festa í minni komandi kynslóða
áhrif Hallgrims og að nokkru
leyti til þess að leysa þakkarskuld
yora, hefir verið hafist handa um
byggingu minningarkirkju um Hail-
grfm Pétursson að Saurbæ á Hval-
fiarðarströnd, þar sem hann starf-
aði fcngst og þjáðist mest, en lét
aldrei bugast. Sem vænta mátti
hefir þeirri fjársöfnun verið vel
tekið og sýnir það glögt, hve
föstum fótum minning Hallgrims
Péturssonar stendur f hugum
flestra íslendinga.
Dagurinn í dag á að teerða á-
tök okkar Qg starf. fyrir þvl, að
þessi Hallgrímsminning geti orðið
sem dýrlegust og sem mest guðs
kristni til eflingar. Hér er um
stórvirki að ræða fyrir fámenna
og fátæka þjóð, sem kristileg
fórnarlund, karlmannlegt þrek og
sameining margra huga og hjartna
geta þó framkvæmt án mikiiiar á-
reynslu. Leggi' allir sinn skerf til
þessarar minningar vinst verkið
fyr en varir og i hinni nýju Hall-
grimskirkju verður unnið kapp-
samlega að þvi, að gróðursetja og
festa með komandi kynstóðum
þeim góðu áhrifum, sem Hall-
grimur Pétursson hefir haft. Ekki
til þess að mikla hann sjálfan eða
þjónustu hans, ekkert myndi fjær
anda hans, heldur til þess að lofa
meistarann eilffa Drottinn vorn
guð og son hans Jesú Krist.
Við Vestfirðingar höfum enn
Htinn skerf lagt til þessarar Hall-
grimsminningar, enda má segja
að hún sé i byrjun, þótt vel sé
af stað komin. Hugmyndforgöngu-
mannanna er sú, að i hverri sókn
myndist Hallgrimsnefnd, sem hafi