Vesturland - 19.06.1943, Blaðsíða 2

70
VESTURLAND
Um slæginguna á miðunum.
Eftir Kolbein Jakobsson frá Dal.
VESTURLAND
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Sigurður tíjarnason, frd Vigur
Silfurgata 6. Sími 5.
Skrifstofa Uppsölum,
sími 19 3.
Verð árgangsius Í0 krónur.
Afgreiðslumaður:
Jón Iljörtur Finnbjarnarson.
Skipagata 7.
erfiðu lendingu, sem hamlaði
því að skipin gætu stækkað
eins og í nágrannaplássunum
og olli því jafnframt að marg-
ir hinna dugmestu sjómanna
leituðu til þeirra staða, scm
skilyrðin voru betri.. Var nú
liafist lianda um byggingu
brhnbrjóts, sem síðan hefir
stöðugt verið lengdur og þó
enn sc þar mikið verk óunnið,
má með sanni segja að ekkert
hefir verið gert i Bolungavik,
sem gerir plássið hyggilegra.
Var Jóhann i mörg ár verk-
stjóri við brimbrjótsbygging-
una. I}á beitti liann sér mjög
fyrir því að Hólshreppur væri
gerður að sérstöku læknishér-
aði og fengi j afnframt sinn eig-
inn prest, en þetta var hvort-
tveggja sameinað Isafirði áður.
Er nú þetta fyrir löngu orðið
að veruleika fyrir forgöngu
hans og annara góðra manna.
Árið 1923 fluttist Jóhann til Isu-
fjarðar og keypti þá strax í félagi
við Magnús Magnússon kaupmann,
timburverzlun, sem hér var fyrir.
Ráku þeir, fyrst í félagi en síðar
Jóhann einn, umfangsmikla verzlun
með byggingarvörur undir nafninu
„Timburverzlunin BJÖRK“. Ilafði
verzlunin mikil viðskipti um alla
Vestfirði og starfar hér enn í full-
um gangi þó annar sé nú eigandi
að henni. Árið 1936 fluttist Jóhann
til Reykjavíkur og hefir átt þar
heima síðan. Hefir liann stundað
þar skrifstofustörf og jafnframt
rekið byggingarvöruverzlun. Meðan
Jóhann átti heima á Isafirði sat
hann nokkur ár í bæjarstjórn, en
síðan hann kom til Reykjavíkur
hefir liann ekki gefið sig að opin-
berum málum.
Árið 1940 kom út eftir Jóhann
bókin „Áraskip“, sem fjallar um
fiskveiöar í Bolungavík fyrir fjö'ru-
tíu árum. Er þar ítarlega lýst at-
vinnuháttum og framleiðslustörf-
um í byggðarlaginu á þeim tímum,
en í þeim tók hann sjálfur þátt á
unga aldri, eins og fyrr er sagt.
Þótti bók þessi hið inerkasta rit og
seldist upp á skömmum tíma. Mun
Jóhann ennþá eiga sitthvað í fór-
um sínum af ,líku tagi og er von-
andi að sem. mest af þvi eigi eftir
að koina fyrir almenningssjónir.
Er næsta furðulegt að manni,
sem engrar menntunar hefir notið,
skuli liafa tekist að afkasta jafn
niörgum og fjölbreyttum störfum og
Jóliann hefir gert. Er slíkt óhugs-
andi nema saman fari meðfæddir
hæfileikar og óvenjulegt starfsþrek.
1 mörg ár hefir Jóhann átt við
þráláta vanheilsu að stríða, en virð-
isl þó í seinni tíð vera að fá nokk-
urn bata. Er það einlæg ósk okkar
vina hans að hann nái sein fyrst
fullri heilsu og fái enn um langan
tíma að njóta starfskrafta sinna. Á
lífi og starfi slíkra mánna sem
hans, byggist að verulegu leyti af-
koma og velgengni okkar litla þjóð-
félags. G. P.
★
ví var það þeima vetur,
sem líklega oft bæði
fyrr og síðar, að út á Kvíar-
og Eldingarmiðum innanvert
við hal'ísröndina, moraði
ofan sjávar af sjófuglum,
höfrungum og jal'nvcl stærra
hvalakyni. Þótt ]iá væri mjög
lítið um fisk á Bolungarvikur-
miðum allt út á Kambamið, þá
þóttust ötulir og áræðnir for-
menn á stórum sexæringum,
vissir um að úti á ystu Víkur-
miðunum, innanvert við hal'ís-
röndina, hlyti að vera gnægð
fiskjar, ef gott veður leyfði
þangað að róa. — Svo var það
góðan veðurdag, að formaður
ó einum af stærsta sexær-
ingnum i Bolungarvíkinni,
lagði lóðir sínar 20 að tölu út
á Eldingarmiði, skammt fyrir
innan hafísröndina og fékk
svo mikinn afla af hausuðum
fiski, er frekast var unnt að
íleyta sexæringnum mcð inn i
Bolungarvíkina. — Þá skeði
það undur, er bæði fyr og síð-
ar hefir skeð, að þremur eða
fjórum dögum eftir að téður
sexæringur kom að landi í Vík-
inni með hauslausa fiskinn, —
varð þvi nær fisklaust alla leið
út á Kvíamiið. Lélc þá þegar
ekki aðeins á „tveimur tung-
um“ heldur á öllum útvegs- og
sjómanna-tungum hér við
Djúpið, að fiskurinn úr Djúp-
inu hefði allur „hlaupið i slæg-
inguna“, eins og þeir orðuðu
það, etið og lagst við þorsk- og
ísuhöfuðin, er látin voru í sjó-
C unnudaginn þann 10. maí
^ s. 1. lögðum við nemend-
endur III. deildar al' stað í Iiið
árlega skemmtiferðalag skól-
ans. Fararstjóri okkar var
Gústaf Lárusson kennari. Á-
kveðið var áð fara með Súð-
inni að Hvammstanga, en það-
an landveg suður. Veður var
leiðinlegt fyrst framan af og
urðu flestir sjóveikir. Sérstak-
lcga leið sumum strákunum
illa, þvi að þeir sváfu á kart-
öflu- og póstpokum og öðru
þvílíku niðri í lest. Þegar við
vórum komin fyrir Straumnes-
ið, fór mikið að batna í sjó.
Fórum við þá strax upp á þil-
far og reyndum að hera oklcur
mannalega og tóksl það von-
um framar. — Við vorum svo
heppin að verða þarna sam-
l'erða Ólafi Beinteinss., sem
aðallega liélt uppi gleðskapn-
um um horð. Spiluðu þau á
gítar, hann og Þóra Sigv. þórð-
ard. og allur „mannskapurinn“
inn á Eldingarmiðinu þá fyrir
3—4 dögum. — Þótt allir sjó-
menn hefðu þá fulla reynslu
fyrir því, að fiskurinn væri
mjög tregur á að vilja eta
sjálfan sig nýjan, liaganlega
smátt skorinn og beittan á lóð-
aröngla, og þótt allir vissu það
og viti það enn, að enginn
þorskur eða isa geli gleipt eða
vilji gleipa stóran eða smáan
þorsk- eða ísuhaus kræktan á
lóðaröngul — þó i þá daga
skeði það óeðlilega og ótrúlega,
að útvegsmenn, formenn og
liásetar trúðu hjartanlega
þeirri fávizku sinni, að nokk-
ur hundruð þorsk- og isuhöf-
uð á sj ávarbotninum úti við
hafísröndina á Eldingarmið-
um, liefðu það seydmagn, að
draga til sin allan þann þorsk
og þá isu er sveimaði í sjónum
i Isafjarðardjúpi innan Kvíar-
miðs, er scnnilega mun þá hafa
verið miljónir að tölu og þær
miljónir hafi etið svo afskap-
lega mikið yfir sig af þ'essum
svo sem 1—2 þúsund þorsk- og
ísuhausum á eða í lcyrnum á
oftnefndu Eldingarmiði, að
þær hafi fárveikst af ofátinu
og þvi ekki getað neytt neinn-
ar fæðu um langt tímaskeið!!
— Á þessum óskynsamlegu for-
sendum var slægingarbannið
í hinni gömlu og löngu dauðu
fiskiveiðasamþykkt, hyggl. Og
þegar flestir útvegsmenn og
formenn hér við Djúpið, voru
orðnir fullkomlega sannfærðir
um að slægingarbannið og
söng með og skemmti sér hið
bezta. Fyrsti viðkomustaður
hjá okkur var Norðurfjörður.
Við fófum þar ekki í land,
vegna þess, að engin bryggja
er þar; þeir fáu farþegar, sem
fóru þar í land, voru fluttir í
land i árahátum. Á Djúpuvik
fórum við i land og skoðuðum
verksmiðj una. Einnig komum
við á Ingólfsfjörð, Drangsncs
og Hólmavík. Þar slógum við
upp balli á bryggjunni. Ólafur
spilaði á gítarinn til ld. 2 um
nóttina, en þá „slúttuðum“ við
með almennum söng. — Mér
finnst mjög fallegt ó Hólmavík.
— Þegar hér er komið sögu er
Iniið að lireyta ferðaáætlun-
inni. Nú var ákveðið að i'ara í
land á Borðeyri og ]iaða.n suð-
ur, en ckki fara til Hvannns-
taiiga, eins og í fyrstu var á-
kvcðið. Til Borðeyrar komum
við á þriðjudagsmorgun. Við
drukkum þar kafl'i og skoðuð-
um okkur lítilsháttar um. Síð-
fleira, svo sem skelheitubann-
ið í samþykktinni, væri lié-
góminn einber og til tjóns fyr-
ir fiskveiðar liér við Djúpið,
þá var samþykktin á löglegan
liátt felld úr gildi. Hefir þvi
hvorki slægingar- né lcúfisks-
draugurinn skotið upp hausn-
um i nokkru blaði síðan þang-
að lil nú í Vesturlandi. — Og
þar sem lög um fiskiveiðar á
opnum skipum mega, nú orð-
ið, teljast scm gömul og úrelt
pappírslög, meðal annars
vegna þess, að opin skip til
fiskveiða eru því nær ekki
lengur til, þá er þvi varla unnt
að byggja neina fiskiveiða-
samþykkt á þeim lögum. Hins-
vegar mun ekki ólíklegt að
löggj af arvaldið, máske f áist
til að setja lög, er banni slæg-
ingu og fleira, einkum (lrag-
nótaueiði bæði á smáum og
stórum fiskiskipum innan
landhelgislínunnar, er, hvað ,
Isaf j arðardj úp snertir, liggur í
miðál Djúpsins um Eldingar-
og Kvíamiðin.
Að fiskurinn hafi margoft
reynst kvikull bæði um miðjan
vetur og framan af vorum,
bæði utarlega og innarlega í
Djúpinu og stundum varla
fiskvart, það hefir ætið verið
allt öðrum og nóttúrlegri or-
sökum að kenna en liinum
svokölluðu slægingum. En
hverjar eru þá þessar náttúr-
legu orsakir, er valda því að
fiskurinn oft og tiðum, þótt inn
í Djúpið komi, hverfur út aft-
ur eftir fóa daga? Ég held að
svara. megi spurningu þessari
þannig: Uti á grunnsæfispall-
inum út af Isafjarðardjúpinu
an fórum við í bílana. Allt
gekk vel í fyrstu. Við sungum,
skemmtum okkur svo prýði-
lega og nutum útsýnisins. En
á háheiðinni var svo mikill
snjór, að við urðum að ganga.
Strákarnir og Gústaf ýttu á eft-
ir vörubílunum, sem fluttu far-
angur okkar, en við stelpurnar
geiigum á undaii. Það var nú
komin hellirigning, svo að
okkur fór ekki að litast á blik-
una, og í sannleika sagt þá
vorum við farnar að halda, að
þetta ællaði víst aldrei að taka
cnda. En loks náðum við þó
til sæluhússins. Við höfðum
þar stutta viðstöðu, því að það
var hringt frá Borðeyri og sagt
að bílarnir væru lagðir af stað
að sunnan. Svo við lögðum af
slað, ennþá gangandi, en nú
bætlist við að við þurftum að
bera farangurinn, þvi að bill-
inn komst ekki lengra. Þegar
við komum þangað sem bílarn-
ir biðu okkar vorum við búin
að ganga rúmlega 8 km. og
vorum orðin rennandi Iilaut.
Þannig á okkur komin sett-
umst við inn í bílana, og undir-
eins og við komum til Borgar-
ness fórum við um borð í Lax-
í'oss, sem beið eftir okkur.
Skólaferðalag 3. bekkjar Gagnfræða-
skólans vorið 1943.
Eftir Halldóru Sveinbjörnsdóttur frá Uppsölum.