Vesturland - 21.10.1943, Síða 1

VESTURLAND
BLAÐ VESTFIRZKRA SJÁLFSTÆÐISMANNA
XX. árgangur.
ísafjörður, 21. okt. 1943.
31. tölublað.
Bættar flugsamgöngur er
merkilegasta samgöngumál
þjóðarinnar.
Frumvarp 3ja Sjálfstæðismanna á Alþingi.
ríf Sjálfstæðismenn á Alþingi, þeir, Sigurður Bjarna-
son, Gunnar Thoroddsen og Ingólfur Jónsson
hafa nýlega lagt fram á Alþingi frumvarp um byggingu
flugvalla, flugskýla og dráttarbrauta fyrir flugvélar.
Með frv. er stefnt að stórfelldri eflingu flugsamgangna
landsmanna og er það eitt þarfasta umbótamál 1 sam-
göngumálum þjóðarinnar.
I frv. er lagt til að framkvæmd þeirra mannvirkja sem
þarf til flugsamgangna verði hliðstæð þjóðvegaframkvæmdum
og því kostuð af ríkissjóði eftir því, sein fé er á hverjum
tíma veitt til þeirra i fjárlögum.
1 1. gr. frv. er kveðið ó um þá staði, sem flugvelli skal
hyggja á í frajmtíðinni. Eru það þessir staðir:
Á Suðurlandi: Reykjavík,
Vestmannaeyjar, Helluvað í
Rangárvallasýslu, Fagurhóls-
mýri i öræfum og Horna-
fjörður.
Á Vesturlandi: 1 Borgar-
firði, á Snæfellsnesi, í Vestur-
Barðastrandarsýslu og við
Hólmavik.
Á Norðurlandi: Á Söndum i
Miðfirði, Sauðárkróki, Akur-
eyri, Húsavík og Kópasker.
Á Austurlandi: I Vopnafirði
og á Egilsstöðum. *
Þá segir í 2. gr. l'rv. að á
þessum stöðum skuli vera flug-
vélaskýli og dráttarbrautir fyr-
ir sjóflugar:
Reykjavik, Isafirði og Höfn
í Hornafirði.
Flm. frv. liafa haft samráð
við framkyæmdastjóra og for-
mann Flugfélags Islands um
ákvörðun þessara, staða, þar
sem gert er ráð fyrir að flug-
vellir og flugskýli skuli vera.
Þá er og gert ráð fyrir því
í frv. að komið verði upp þráð-
lausum sendi- og móttökustöð-
um á þeim stöðum, er najuð-
syn krefur, til öryggis flug-
samgöngum landsmanna. Skal
leita tillagna Flugfélags Is-
lands um það, hvar slíkar
stöðvar skuli vera.
Fé til þessara framkvæmda
má því aðeins vcita úr ríkis-
sjóði að eftirfarandi skilyrð-
um sé fullnægt:
1. Nákvæm rannsókn haíi
farið fram á skilyrðum til
slíkrar mannvirkj agerðar
á hverjum stað.
2. Kostnaðáætlun liggi fyrir
um framkvæmd verksins.
Skal atvinnu- og samgöngu-
málaráðuneytið setja reglugerð
er kveði nánar á um fram-
kvæmd þessara atriða.
Yfirstjórn flugmála er sam-
kvæmt frv. sett.undir atvinnu-
og samgöngumálaráðuneytið
og skal vegamálastjóri fyrst
um sinn stjórna framkvæmd-
um í þeim í samráði við Flug-
félag Islands.
Að lokum eru í frv. ýtarleg
ákvæði um bætur fyrir land-
spj öll vegna flugvallagerðar o.
11. og eru þau ákvæði hliðstæð
ákvæðum vegalaga.
Er frumvarp þetta hið
merkilegasta og miðar að
stóraukinni eflingu flugsam-
gangna í landinu.
Fylgir því löng og ýtarleg
greinargerð frá l'lm. og segir
svo í henni:
Á síðasta Alþingi var sam-
þykkt þingsályktunartillaga, er
flm. þessa frv. fluttu, um flug-
mál Islendinga. Aðalefni þeirr-
ar tillögu var það, að ríkis-
stjórninni var falið „að láta
fara fram í samráði við Flug-
félag Islands rækilega athug-
un á því, hvernig og hvar hygg-
ingu flugvalla og flugskýla
verði fyrir komið, þannig að
flugsamgöngur geti í nánustu
framtíð hafizt með reglu-
bundnum og tryggum hætti við
alla landshluta. Verði unnið að
því að koma upp ákveðnu
kerfi lendingarstaða fyrir
landflugvélar og flugskýla og
dráttarbrauta fyrir sjóflugvél-
ar“.
Flm. þessarar tillögu, en hún
hlaut einróma samþykki sið-
asta Alþingis, — litu svo á, að
slikur undirbúningur og rann-
sóknir væru nauðsyplegur
grundvöllur að nýjum átökum
í flugmálum þjóðarinnar. Sið-
an þessi tillaga um flugmál Is-
lendinga var samþykkt, hefur
þó enn þá ekkert veriJS gert af
hálfu ríkisstjórnarinnar í þá
átt að hefjast handa um þann
nauðsynlega undirbúning, sem
þar er gert ráð fyrir. Flm. frv.
þess, sem hér liggur fyrir, hafa
því talið rétt að halda áfram
á þeirri braut, sem Alþingi
markaði með samþykkt fyrr-
greindrar tillögu.
Með frv. þessu er lagt til, að
ríkissjóður kosti að öllu leyti
mannvirkjagerð þá, er þar
ræðir um. Bygging flugvalla,
flugvélaskýla, dráttarbrauta
fyrir flugvélar og þráðlausra
selidi- og móttökustöðva er hér
lögð að jöfnu við byggingu
þjóðvega, sem ríkissjóður einn
kostar í senn nýbyggingu og
viðhald á. Það er skoðun flm.,
að öll rök hnígi til þess, að
þessi stefna sé upp tekin. Flug-
ið á að verða einn liður í sam-
göngumálum landsmanna, og
þáttur flugsins í þeim efnuin
hlýtur að verða mjög mikil-
vægur í nánustu framtíð. Það
er því eðlilegt, að rikissjóður
kosti á sama liátt þá mann-
virkjagerð, sem er frumskil-
yrði flugsamgangna, og hann
kostar nú þá mannvirkj agerð,
er þarf til samgangna á landi.
I framtíðinni hlýtur svo að
fara, að árlega, eftir því sem
efni standa til, verði byggðir
nýir flugvellir eða flugskýli og
dráttarbrautir fyrir flugvélar.
Flugvélakerfið hlýtur þannig
að færa út kvíarnar og full-
komnast á sama hátt og ak-
vegakerfið hefur á undanförn-
um árum náð til stöðugt fleiri
byggðarlaga landsins. Með frv.
þessu, ef að lögum verður, er
aðeins lagður hornsteinninn að
því, sem koma. skal í þessum
efnum. Nýjum lendingarstöð-
um og öryggistækjum fyrir
flugsamgöngur landsmanna
mun verða bætt við og þannig
reynt að fullnægja hinum
breytilegu þörfum þjóðarinnar
á hverjum tíma. Skilyrði þess,
að fé verði veitt til þessarar
framkvæmdar, er ]iað samkv.
frv., að fullnægjandi rann-
sóknir hafi farið fram á liverj-
um cinstökum stað, þar sem
þeirra er óskað. Er með þessu
tryggt, að allrar forsjár sé
gætt í þessum framkvæmdum
og fj árveitingum til þeirra.
Yfirstjórn allra flugmála í
landinu er samkv. frv. sett
undir atvinnu- og samgöngu-
málaráðuneytið og vegamála-
Sundlaugarbygging-
in á ísafirði.
■w s.l. viku liófst sjálfboða-
vinna allmargra ísfirzkra
sjómanna að því að grafa fyr-
ir hinni fyrirhuguðu sundlaug,
sem hér er i ráði að byggja.
En á öðrum degi eftir að verk
þetta hófst lögðu þó allir þess-
ir sjálfboðaliðar niður vinnu
sína af þeim ástæðum, að því
er almennt talið er, að þeir
hafi allir orðið sammála um
að hér væri stofnað til og haf-
in bygging að of lítilli og ófull-
nægjandi sundlaug fyrir sam-
eiginleg afnot allra skólanem-
enda og alls þess fjölda ann-
ara borgara þessa bæjar er
mikinn fjárstyrk hafa veitt og
munu veita þessari menning-
arstofnun. Það er löngu kunn-
ugt að nokkur ágreiningur hef-
ur verið rikjandi hér í bæn-
um um fyrirhugaða stærð
hinnar væntanlegu sundlaug-
ar. I 12. thl. Vesturl. þ. á. var
nokkuð vikið að þessum á-
greiningi jafnframt þvi að
lýst var þá einnig hvað komið
væri fjársöfnun og öðrum und-
irbúningi sundlaugarbygging-
arinnar. Vafalaust gæti fram-
kvæmd þessarar menningar-
stofnunar stafað mikil hætta
af ósamkomulagi um byggingu
hennar.
Vesturland vill þó sízt á-
mæla þeim mönnum sem hér
hafa látið i ljós óánægju sína
stjóra í samráði við Flugfélag
Islands.
Hjá því verður ekki komizt,
að ríkisvaldið hefji aukin af-
skipti af þessum mikilsverða
]iætti samgöngumála lands-
manna. Það sýnist þess vegna
eðlilegt, að vegamálastjóri,
sem hefur yfirstjórn verklegra
framkvæmda í vegamálunum,
hafi a. m. k. fyrst um sinn yfir-
umsjón með þeim verklegu
framkvæmdum, sem fram
undan eru til eflingar flug-
samgöngum í landinu. Flug-
vallagerð er að mörgu leyti
svipaðs' eðlis og vegagerð, og
fyrst og fremst krefjast þær
framkvæmdir verkfræðilegrar
þekkingar og kunnáttu. Hitl
s>rnist hins vegar sjálfsagt, að
um slíkar framkvæmdir liafi
stjórn vegamálanna nána sam-
virinu við Flugfélag Islands,
sem verið hefur og er braut-
ryðjandi í flugmálum þjóðar-
innar og hefur unnið þar mik-
og fórnfúst starf.