Vesturland - 22.01.1948, Blaðsíða 8

XXV. árg.
m
<2GKS) 9/6S3'F)ftZXM{ SdÚGFSaræmMtWNR
Isafjörður, 22. jan. 1948
3,- 4. tölublað
Almennur borgaralundur
um áiengismál.
Mánudaginn 12. janúar s. 1. var efnt til almenns borg-
arafundar í Alþýðuhúsinu hér á ísafirði um ástandið í
áfengismálum þjóðarinnar. Fundarboðendur voru Um-
dæmisstúkan nr. 6 og Áfengisvarnarnefnd kvenna hér í
bæ.
Hátt á þriðja hundrað manns sótti fundinn, og lýstu
fundarmenn sig einróma fylgjandi aukinni skerðingu á
sölu áfengis í landinu en andvíga hverskonar sérréttind-
um og rýmkun á sölu áfengra drykkja.
Fundarmenn voru eindregið mótfallnir framkomnu
frumvarpi á Alþingi um bruggun og sölu á áfengu öli.
STAICSTEINAR,
Stjörnuölið og
Hans Hedtoft.
Fyrir allmörgum árum síð-
an átti danski Alþýðuflokknr-
inn í dálitlum fj árhagsörðug-
leikum. Flokkurinn þurfti að
efla blaðaútgáfu sína og starf-
semi á ýmsa lund.
Þá var tekið að skygnast um
eftir fjáröflunarleiðum. Eftir
nokkra umhugsun og athugun
var komist að niðurstöðu. Á-
kveðið var að flokkurinn
keypti ölbruggunartæki og
Jiæfist handa um bruggun á á-
fengu öli. Og flokkur Staun-
ings, sem sagði að Islendingar
hefðu engan áhuga fyrir sam-
handsslituni við Dani eftir að
hann liafði heimsótt Stefán
Jóhann og fleiri „dúsbræður“
á Islandi, lét ekki sitja við
ráðagerðir einar í þessu efni.
Alþýðuflokksölgerðin komst á
laggirnar og Danir fengu hið
fræga Stjörnuöl að drekka.
Danski Alþýðuflokku rinn fékk
hinsvegar nóga peninga til
þess að gefa út J>löð sín og
lierjast á annan hátt fyrir liug-
sjón jafnaðarstefnunnar.
Forstjórinn hækkar
í tigninni.
Tíminn leið og Stjörnuölið
vann nýja markaði. Forstjóri
ölgerðarinnar var ekki valinn
af lakari endanum. Einn af
aðalforingj um Alþýðuflokks-
ins tóksl þann vanda á hend-
ur. Hann hét Hans Hedtoft,
duglegur og myndarlegur mað-
ur, sem líka er „dúsbróðir“
ýmsra merkra Alþýðuflokks-
leiðtoga á Islandi. Þótti honuin
íarast stjórn , ölgerðarinnar
mæta vel.
Enn liðu nokkur ár. Danski
Alþýðuflokkurinn myndaði á
ný stjórn í Danmörku. Forsæt-
isráðherra þeirrar stjórnar
varð forsfjóri Stjörnuölgerðar-
innar, Hans Hedtoft. En fyrir-
tækið liélt að sjálfsögðu áfram
störfum. Flokkurinn þurfti á
tekjunum af því að halda á-
fram, ekki til þess að liyggja
fyrir sjúkrahús heldur til þess
að efla með flokksstarfsemi
sína.
Vesturland hefur eklíi enn-
þá frétt, liver tekið liefur við
forstjórninni af Hans Hedtoft.
Má vera að hann liafi yfirum-
sjón með fyrirtækinu áfram
því að sjálfsögðu ríður Alþýðu-
flokknum mikið á að því sé
vel stjórnað.
Aðeins lítil saga.
Þetta er aðeins lítil saga, sem
sögð er af því tilefni að ýmsir
„dúsbræður" á Islan(Ji, sem
vilja láta telja sig merka Al-
þýðuflokksleiðtoga hér, Iiafa
Þeir aðilar, sem lil fundarins
hoðuðu, höfðu með góðum fyr-
irvara hoðið þeim alþingis-
mönnunum Sigurði Bjarnasyný
og Hannibal Valdimarssyni að
mæta á fundinum, til þess að
gera þar grein fyrir afstöðu
sinni, hvors uin sig, til þessara
mála. En eins og kunnugt er,
er hinn fyrrnefndi fyrsti flutn-
ingsmaður ölfrumvarps þess,
sem fyrir nokkru var lagt fram
á Alþingi og vísað þar tii
nel’ndar með litlum atkvæða-
mun.
Sigurður Bjarnason mætti
ekki á fundinum, en Hannihal
Valdimarsson var þar mættur.
Fundurinn liófst kl. 9'síðdeg-
is með því að Grímur Krist-
geirsson, þingtemplar, setti
fundinn með sluttri ræðu og
skýrði frá tilhögun lians.
Fundarstjóri var Sigurður
Halldórsson, ritstjóri, og fund-
arritari Eyjólfur Jónsson,
skrifstofustjóri.
Málshefjendur af hállu
fundarboðenda voru: Ungfrú
Jónína Jónsdóttir, formaður Á-
fengisvarnarnelndaf kvenna,
og Helgi Hannesson, umdæmis-
templar. Voru ræður þeirra
á margan liátt fróðlegar og
lærdómsríkar og skörulega
fluttar.
En auk þeirra tóku til máls
Hannibal Valdimarsson, al-
þingismaður, og Sigurður Hall-
dórsson, ritstjóri. — Ræður
þeirra snérust eins og fram-
sögumanna gegn ölfrumvarp-
undanfarið gert áfengt öl að
pólitísku árásarefni á ákvcðna
andstæðinga sína í stjórnmál-
um. Á Islandi ráða margir
lilutir afstöðu manna lil stjórn-
mála. En fram til þessa tíma
hafa menn ekki skipzt í flokka
eftir afstöðu til 4% öls eða
annara drykkjarfanga. S. Bj.
inu og þvi ástandi, sem nú rík-
ir i áfengismálunum.
Ræðumönnum var öllum vel
tekið af fundarniönnum og
mikil kyrrð og regla rikti í
fundarsalnum, scm var eins og
fyr segir þéttskipaður áheyr-
endum. Enginn fundarmanna
fann hjá sér hvöt til þess að
ta.ka upp vörn fyrir núverandi
ástand í áfengismálunum eða
tala með ölfrumvarpinu.
1 lok fundarins voru eftirfar-
andi tillögur samþykktar með
atkvæðum alls þorra fundar-
manna, sem voru fasl að 300
talsins, gegn 2
1. Fundurinn telur núverandi á-
stand í áfengismálum, einkum
vaxandi áfengisnautn æsku-
fólks og kvenna svo hættulegt
menningu og manndómi þjóöar-
innar aö brýna nauðsyn beri til
að breyla almenningsálitinu með
þróttmikilli biiidindisboðun,
' strangri löggæzlu og markvissu
starfi til að útrýma áfenginu úr
tandinu ineð algjöru áfengis-
banni. Jafnframt lýsir fundur-
inn yfir þeirri skoðun sinni, að
núverandi sívaxandi drykkju-
skapur sé fyrst og fremst afleið-
ing af afn'áini bannlaganna, en
á það má minna, að andbann-
ingar lofuðu minnkandi áfengis-
nautn, ef farið væri að ráðum
þeirra.
2. Fundurinn átelur harðlega, að
lögin um liéraðabönn skuli ekki
enn liafa blotið staðfestingu og
skorar á núverandi ríkisstjórn
að láta þau nú þegar koma til
framkvæmda.
3. Fiindurinn lýsir sig andvígan
vínveitingum.á kostnað ríkisins
og sérréttindum í áfengiskaup-
um, og skorar því á Alþingi að
afnema livorutveggja.
4. Fundurinn mótmælir eindregið
framkomnu frumvarpi þeirra
Sigurðar Bjarnasonar, Stein-
gríms Steinþórssonar og Sigurð-
ar Hlíðar á Alþingi um bruggun
og sölu á áfengu öli.
Fundurinn lítur svo á, að með
frumvarpi þessu sé að því
stefnt að auðvelda og. auka
drykkjuskap landsmanna, eink-
Frá happdrætti NLFÍ.
Pegar Náttúrulækningafélag fs-
lands efndi tii happdrættis síns s. 1.
sumar, til styrktar heilsuhælissjóði
félagsins, var búist við, að liinir er-
lendu happdrættismunir, bíllinn og
beimilisvélarnar, kæmust í bendur
nefndarinnar með baustinu. Var
ætlunin að bafa bilinn og vélarnar
til sýnis bér í bænum til að örva
sölu happdrættismiðanna. En nú
kom bíllinn ekki fyrr en rétt fyrir
jól, og vegna dráttar á yfirfærslu
gjaldeyris liafa vélarnar ekki feng-
izt efbentar enn. Er sala liapp-
drættismiða af þessum óviðráðan-
legu ástæðuin skammt á veg komin,
svo að nefndin sá sig tilneydda að
fá leyfi ráðuneytisins lil frestunar
á drætli. Verður dregið hinn 17.
júní næstk. Pótti rétt að hafa frest-
inn þetta ríflegan, til þess að örugt
væri, að happdrættið næði tilgangi
sínum, enda skiptir það í sjálfu sér
ekki miklu, úr því fresta þarf
drætti á annað borð, bvort dregið
er mánuðinum fyrr eða seinna.
Nefndinni er það ljóst, að þetta
mutfi valda óánægju bjá þeim, sem
keypt bafa bappdrættismiða. Og
sök hennar er sú, að bafa verið of
bjartsýn á loforð um fljóta af-
greiðslu binna erlendu muna. En
af tvennu illu kaus nefndin að
baka sér óvinsældir, heldur en að
bætta sölu bappdrættismiða í
iniðjti kafi, einmitt þegar lnin er
að fá í liendur þau læki, sem lík-
legust eru til að örva söluna, ekki
sízt þar sem það er að verulegu
leyti undir árangri þfcssa bapp-
drættis komið, livenær Iiægt verð-
ur að hefjast banda um byggingu
hins langþráða heilsuhælis félags-
ins.
-------O-------
Bæjarábyrgð vegna kaupa
Fiskiðjusamlagsins á eign-
um Fiskimjöls h. f. á
Torfnesi.
Á inndi hæjarráðs 22. des.
s. 1. mættu tveir fnlltrúar frá
Fiskiðj usamlagi Útvegsmanna,
Jieir Birgir Finnsson l'ormað-
ur stjórnar íelagsins og Olafur
Guðnntndsson gjaldkeri l'élags-
ins.. Fóru þeir fram á það við
hæjarráð, að það mælti með á-
hyrgð bæjarsjóðs á allt að kr.
200.000,00 skuldahrél'aláni
vegna Fiskiðjusamlagsins á
eignum Fiskimjöls h. f. á
Torfnesi til þess að losa 1. veð-
rétt eignarinnar, þannig að
liægt verði að fá stofndeildar-
lán til kaupanna og fyrirhug-
aðra endurbóta og hreytinga,
en þau eru aðeins veitt gegn 1.
veðrétti hjá stofnlánadeild
sjávarútvegsins.
Bæjarráð var sammála um
að mæla með erindi þessu við
hæjarstjórn og á fundi hæjar-
stjórnar s. 1. miðvikudag var
einróma samþykkt að hæjar-
sjóður tæki að sér þessa ábyrgð
fyrir Fiskiðjusamlagið vegna
kaupa á fyrrnefndum eignum
og endurbóta og hreytinga á
þeim.
f um meðal yngri kynslóðarinnar,
og telur fundurinn því vansæm-
andi Alþingi að setja slík lög, og
skorar fundurinn því á bið liáa
Alþingi að fella frumvarp þetta.