Vesturland - 31.07.1948, Blaðsíða 1
Vegamál á Vestfjörðum.
Betri og fleiri þjóðvegi. — Seljalandsvegur
á að vera þjóðvegur. — Akvegasamband
við aðra landshluta.
Frá öndverðu hafa samgöng-
ur á landi á Vestfjörðum ver-
ið miklum erfiðleikum bundn-
ar. Til skajnms tíma var það
almenn trú manna, að ekki
væri kleyft að leggja þar vegi,
svo nokkru næmi, og að gagni
kæmi, sökum fjalla og há-
lendis. Vegagerð hér á Vest-
fjörðum liefur líka verið smán-
arlega lítil miðað við aðra
landsliluta. Jafnvel í grend við
stóran kaupstað eins og Isa-
fjörð verður ekki sagt að um
vegasamband sé að ræða árið
um kring við Hnífsdal eða
Tungudal, hvað þá við Engi-
dal. En það er ekki nóg með
það, að vegakerfið sé stutt. hað
alvarlega er, a,ð þeir vegir, sem
lagðir hal'a verið, eru að heita
má einskis virði, nema til sum-
arafnota. Á þetta bæði við um
fjallvegi og vegina á láglend-
inu. Verður ekki annað séð, en
að þessir vegir séu eingöngu
hyggðir fyrir sumarsport á
hcstiun og hestvögnum. Hér í
nágrenninu blasir við okkur
það furðulega fyrirhæri, að
allir vegir eru grafnir niður í
jörðu undir börðum og brekk-
um.Hvergi örlar á uppfylling-
um eða upphleyptum vegum,
sem gagn er að, við bæjar-
dyrnar á 3 þúsund íbúa. kaup-
stað. Hvar á Islandi séí maður
annað eins? Afleiðingin af þess
ari vegalagningu er svo auð-
vitað sú, að strax og snjó festir
eru vegir þessir komnir í kaf,
og allar bílasamgöngur tepptar
við nágrennið.
Betri þjóðvegir.
Ný viðhorf til vegagerðar
hafa ska])ast við það að jarðýt-
ur hafa fengizt liingað vestnr.
En þær eru beztu og stórvirk-
ustu tækin til að leggja hér
upphleypta vegi, enda, óvíða
betra land fyrir hendi. Jarð-
ýturnar eru einnig stórvirkar
og hentugar til snjóruðnings
af vegum á vetrum. Hinsvegar
er snjóruðningur al' niður-
gröfnum vegum, eins og hér
eru, Kleppsvinna og liefur
honum því verið minna sinnt
en skylt er til að halda opnu
daglegu vegarsambandi við
Engidal, Tungudal og Hnífs-
dal. Daglegt vegarsamband við
þessa dali er ekkert hégóma-
mál. Það er ekki prívatmál
nokkurra hænda, Það er mik-
ilsvert hagsmunamál 3 þús.
íhúa kauþstaðar, sem hýr við
mjólkurhungur. Hvergi á Is-
landi þekkist það árið 1948, að
hændur þurfi sjálfir að hrjóta
sér veg dögum og vikum sam-
an til að koma sölumjólk sinni
á markað í stórum kaupstað,
scm er í 5—10 km. fjarlægð.
Isfirðingar og nærsveitarmenn
munu ekki láta bjóða sér slíkt
órinu lengur.
Ríkisvaldið eða vegagerðin
liefur um það að velja að riðja
sínar grafgötur daglega, eða
hyggja liér hetri vegi, eins og
þeir tíðkast í öðrum landshlut-
um. Þarf væntanlega enginn
að fara í grafgötur til þess að
sjá, hvor kosturinn muni telc-
inn af því opinbera. Hér verð-
ur tafarlaust að gera úrbætur.
Daglegt vegarsamband árið
um kring við næstu dali er ó-
frávíkj anleg krafa Isfirðinga
og Eyrhreppinga.
Fleiri vegir í tölu þjóðvega.
Þjóðvegir eru vegir sem liið
opinbera lætur byggja og við-
halda til afnota fyxnr þegna
sína og tengja saman bæi og
byggðai’lög. Árlega er varið
hátt á annan tug miljóna til
þjóðvega á Islandij þar af 3—
5 miljónum til hyggingar nýrra
þjóðvega. Hvaða hlutverki veg
ur þurl'i að gegna til þess, að
hann sé tekinn í tölu þjóðvega,
er nokkuð á reiki. Dæmi eru
til þess, að þjóðvegir séu taldir
heim á afskekkta sveitabæi,
senx enga möguleika hafa til
sölu n'eyzlumjólkur. Axik þess
seixx þjóðvegir tengja saman
hæi og hyggðaidög, teljast til
þjóðvega fjöldi vega til fall-
egi’a staða svo senx Gullfoss,
Geysis og Ásbyi’gis. Vegir til
skóla og rafoi'luivera og ann-
ara staða, senx á cimx eða
annan liátt erxi lil al'nota fyrir
eða hafa almenna þýðingu
fyrir þegnana, menningárlega
eða fjárhagslega, Þjóðvegir
eru ekki bundnir við staðar-
takmöi’k, svo seixx hreppaixiöi’k
eða lögságnarumdæmi. Því til
sönnuxxar nxá benda á Reykja-
vík. Að sumxan eru xxxöi’k lög-
sagnarumdænxis Reyk j avíkur
við Fossvogslæk. Ilafnarfjai’ð-
arvegxir er þjóðvegur norðxir
fyrir öskjxxlilið niðxxr a.ð býlixxxx
Eskihlið. Að austan nær lög-
sagnarunxdæmið upp að Lækj-
arbotnum ca. 19 km. frá
Reykj avík. Mosfellssveitai’vcg-
ur allur cr þjóðvegur og Suð-
urlandsbrautin er þjóðvegur
niður á Tungu eða niður undir
mæti Laugavegar og Hverfis-
götu. Þannig er þetta unx allt
laiid, nema hér við Isafjörð.
Seljalandsvegxii'iixn er eldd tal-
inn þjóðvegur. Hnífsdalsvegur
út á Miðhlið er ekki talinxx
þjóðvegui’. Vegir innan ,4ög-
sagnax’umdænxis Isafjarðar-
kaupstaðar eru nxeð öðrunx
orðurn ekki taldir þjóðvegir.
Hvar liggur þjóðvegui'inn til
Ilnífsdals og síðar Bolugarvík-
ur t.d. fi'á önundarfirði? Er
það ekki Seljalandsvegur? Jxx,
Seljalandsvegur að Hafnai’-
stræti og Hnífsdalsvegur allur
frá Fjarðai’sti’æti eru þjóðveg-
ir samkv. eðli sínu og afnotum.
En það eru fleiri vegir, hér í
nági’enninu, senx eru skýlaust
þjóðvegir samkv. eðli sínu og
afnotum.
Skíðavegur.
Má þar til nefna Skíðaveg-
inn upp á Seljalandsdal, senx
er eitt bezta skíðaland á landi
Ásberg Sigur8sson
hér. Áx’lega eru þar haldin
skíðamót, sem fólk víðsvegar
af landinu sækir. Þar er eini
skiðaskólinn á landinu. Skól-
inn er styrktur af ríkinu og
fyrii’hugað er að ríkið taki
rekstur hans algerlega í sínar
hendur.
Skógarbraut.
Fallegasti staðurinn við
Skutulsfjörð er Tunguskógur.
Þar eru 30—10 sumarhústaðir.
Þangað fara allir bæjai’búar,
senx tök hafa á, til að njóta
góðviði'isdaganna. Þangað fara
allir gestir, senx heimsækja Isa
fjörð að sumarlagi. Skógui'iixn
hefur ónxetanlega þýðingu fyr-
ir ísfirðinga. Haixn hefur svip-
aða þýðingu og Þingveliir fyi'-
ir Reykvíkinga. Skógarbrautin
hefur nxeiri þýðingu seixx þjóð-
vegur en þjóðvegui’inn til Ás-
byrgis eða Gidlfoss.
Engidalsvegur.
Þá er loks Engidalsvegur,
sem liggur að raforkuvei’i
tveggja sveitarfélaga. Velferð
3500 nxanns á orkuveitusvæð-
inu er undir því konxin, að ör-
uggt vegarsamband sé við Raf-
stoðina, ef bilanir á Háspennu-
línu eða í stöðvax’húsi eiga sér
stað. I Engidal eru auk þess
tveir hæir, sem selja. daglega
nxjólk til Isafjarðai’. Engidals-
vegur er þjóðvegur engu síður
en Sogsvegui’inn að raforku-
veri Reykvíkinga og Grenjað-
arstaðarbraut, að orkuveri Ak-
ureyringa við Laxá.
Isfirðingar krefjasl þess að