Vesturland - 10.02.1949, Blaðsíða 2
2
VESTURLAND
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Skrifstofa Uppsölum, sími 193
Verð árgangsins krónur 20,00
Afgreiðsla og auglýsingar Hafnarstræti 12 (Uppsalir)
- ________________________________^-----------------1
Hvað er framundan?
Aðalútflutningsverðmæti Islendinga eru sjávarafurðir, eða um
90% af öjlum útflutningi landsmanna. Gjaldeyristekjurnar
byggjast því fyrst og fremst á fiskveiðunum og nýtingu aflans í
landi. Talið er að bátaflotinn afli % hluta af verðmætum sjá-
varafurðanna en togaraflotinn % hluta. Aflasölur togaránna
hafa síðustu mánuði verið um 10—12 miljónir króna. Þess ber
þó að gæta, að allverulegur hluti þeirra upphæðar fer í toll og
sölukostnað og til reksturs skipanna. Svipuðu máli gegnir um
bátaflotann, mikinn gjaldeyri þarf, til reksturs hans og nýtingar
aflans í landi. Á þetta orðið við um alla starfrækslu. T.d. þarf
landbúnaðurinn æ meiri og meiri gjaldeyri til vélakaupa, við-
liald þeirra og reksturs. Þörf okkar fyrir gjaldeyri til atvinnu-
veganna ,er þvi geysimikill og fer vaxandi.
Það ber því brýna nauðsyn til, að sá atvinnuvegur, sem gjald-
eyrisins aflar, að nær öllu leyti, standi traustum fótum fjár-
hagslega til ]>ess að vera hlutverki sínú vaxinn.
Fiskveiðiflotinn hefur verið endurnýjaður, og er nú betri og
stærri en nokkru sinni fyrr. En það er ekki nóg að eiga fiski-
báta og togara, ef rekstur þeirra bcr sig ekki og skipin eru bund-
in í höfn af þeim sökum. Allir vita, að bátaflotinn hefur verið rek
inn með stórtapi undanfarin ár, þrátt fyrir meðgjafir svo miljón-
um króna skiptir úr rikissjóði. Síldarleysið undanfarin ár hefur
og átt mikinn þátt í erfiðleikum bátaútvegsins.
Stórútgerðin, togararnir, komst hinsvegar vel af á stríðsár-
unum. En eftir striðið hefur þetta snúist við. Gömlu togararnir
fóru að stórtapa og hafa 'þeir nú ýmist verið seldir úr landi eða
lagt upp. Nýsköpunartogararnir reyndust betur og við þá voru
miklar vonir bundnar. Nú er svo komið, að þeir bera sig ekki
lengur ,nema ef til vill allra stærstu og aflahæstu skipin. Togara-
eigéndur hal’a sagt upp samningum um áhættuþóknun og’eftir
daginn í dag fer enginn togari á veiðar fyrr en nýir samningar
við stéttarfélög sjómanna hafa verið gerðir. Hver dagur, sem
logaraflotinn cr stöðvaður heggur stórt skarð í gjaldeyristekjur
þjóðarinnar á þessu ári. Við þetta bætist svo, að færri bátar eru
gerðir út í verslöðvum landsins en verið hefur. Þá er og allt í
óvissu með síldveiðar á árinu og tekjur af þeim. Þetta eru alvai'-
legar horfur ekki sízt, er ])ess er ga'tt að um 60 milj. kr. vantaði
á síðastliðnu ári til að ná hagstæðum viðskiptajöfnuði við út-
lönd, og var þó mikill vöruskortur í landinu.
Þjóðin hefur ekki efni á því, að fiskveiðiflotinn liggi í höfn.
Lengur verður ekki hjá því komist að skapa útgerðiiini Iieil-
brigðan rekstursgrundvöll. öllum, hlýtur að vera ljóst, að upp-
bætur og ríkisábyrgð koma ekki lengur að gagni. Það verður
að auka útflutningsfi*amleiðsluna til þess að ná viðskiptajöfnuði
og bæfa úr vöruskortinum í landinu. Ef vel ætti að vera ætti að
safna birgðum. i landinu, vegna þess ástands, sem ríkir í heims-
málunum. Það er talið að tæknin í kafbátahernaði sé orðin svo
mikil, að hægt sé að stöðva flutninga á heimshöfunum. Hvar
'væium við Islendingar staddir í stríði, ef við fengjum ekki olíu,
kol og matvæli í lengri tíma og gætum ekkert flutt út? Við von-
um, að til styrjaldar dragi ekki, en ættum að vera viðbúnir hinu
versta.
0------
Símamál Vestfjarða.
Skýrsla samgöngumálaráðherra í tslefni
fyrirspurnar Sigurðar Bjarnasonar.
Fyrirspurnir Sigurðar Bjarnasonar um símabilanir á
Vestfjorðum voru teknar til umræðu á Alþingi s.l.
fimmtudag. — Fyrirspyrjandinn upplýsti, að á tímabil-
inu 1. des 1948 til 31. jan. 1949 hefði verið algjöríega
símasambandslaust við Isaljörð og nágrenni i 17 daga.
Auk þess var sambandið á þessu tímabili mjög slæmt í
eina viku, þannig að á þessum tveim mánuðum var svo
til sambandslaust í einn mánuð við þennan landshluta.
Auk þess væru ýms héruð
innan Vestfjarða sambands-
laus við Isafjörð vikum saman.
Ennfremur væri símstöðin á
Isafirði mjög ófullkomin, svo
að símasambandið innanbæjar
væri i hinu mesta öngþveiti.
Þetta ástand væri alveg óvið-
unandi, og yrði að leggja á-
herzlu á að bæta úr þessu a.
m.k. til bráðabirgða, þangað
til gagngerðar endurbætur
hefðu farið fram.
Emil Jónsson, samgöngu-
málaráðherra varð fyrir svör-
um. Las hann upp itarlega
skýrslu frá Gunnlaugi Briem,
sem nú er settur póst- og síma-
málastjóri.
Ising og illveður veldur
bilunum.
Orsök hinna tíðu símabilana
á Vestfjörðum væri aðallega
ísing, sem sezt á símavírana.
Hefur hún orðið svó mikil, að
handleggsþykkt íslag hefur
sezt utan um vírana, Slíkt veld-
ur auðvitað geysilegum ]iunga
á vírunum þannig að átakið
á þeim verður allt að 100 sinn-
um meira í roki en ]>egar þeir
eru íslausir í logni.
Á línunni frá Borðeyri til Isa
fjarðar urðu 5 bilanir á s.l. ári.
Væri pað ekki ýkja mikið, t.d.
urðu bilanir á línunni frá Borð
eyri og hingað suður 7 sinnum
á s. 1. ári.
En það sem valdið hcfur
liinu langa sambandsleysi er
hve allar viðgerðir á Vestfjarð-
arlínunni hafa verið örðugar
vegna veðurofsans þar. T. d.
í des. s.l. slitnuðu línur á 12
km. svæði vegna ísingar og
margir staurar brotnuðu.
Vegna veðurofsans, sem þá
geysaði var mjög erfitt um við-
gerðir og drógust þær því nokk
uð.
Segir í skýrslunni, að engin
trggging fáist gegn þessum bil-
unum fyrr en hætt verði notk-
un loftlína á aðallínunnm.
Þá segir í skýrslunni að á-
ætlað sé að koma upp símstöð
í Hrútafirði og yrði þá hægt að
losna við bilanir á línunni hér
Sunnanlands.
Þá er áætlað að koma þaðan
þreföldum fjölsíma til Isafjarð
ar. Ymsa.r fleiri ráðstafanir eru
og áætlaðar til úrbóta í fram-
tiðinni.
Ráðherra upplýsti, að á inn-
flutningi þessa árs væri gert
ráð fyrir að leyfa innflutning
á efni til síma og talstöðva fyr-
ir 6,1 milj. kr.
Sigurður Bjarnason tók al’t-
ur til máls og laldi það furðu-
lega nægjusemi njá póst- og
simamálastj órninni að segja
að bilanirnar á Vestfjarðalín-
unni hefðu elcki verið m j ög tið-
ar, þegar það væri athugað, að
á tVeimur mánuðum hefði ver-
ið sambandslaust eða svo til
við þennan landshluta í einn
mánuð.
Ennfremur lagði fyrirspyrj-
andi áherzlu á, að enda þótt
gott væri að fá þessa áætlun
póst- og símamálastjóra, sem
miðaðist við mörg ár fram í
tímann, þá væri alveg óhjá-
kvæmilegt að endurnýja og
bæta Vestfjarðalínuna þegar á
næsta sumri.
KERRUPOKAR
VERZL. E. GUÐFINNSSONAR
BOLUNGAVlK
S k ó r
Hnallasokkar
V etlingar
Allt fóðrað með gæruskinni.
VERZL. E. GUÐFINNSSONAR
BOLUNGAVlK
Án skömmtunarmiða:
Brúnir herrainnislopp-
ar með bláum kraga og
belti.
VERZL. E. GUÐFINNSSONAR
BOLUNGAVÍK