Vesturland - 24.12.1974, Blaðsíða 16

16
Einar Þ. Guðjohnsen, frkv.stjári:
Strandir
- mér
Furðustrandir
Einar Þ. Guðjohnsen, framkvæmdastjóri
Ferðafélags Islands, hefur átt frumlcvæði að
því að efna til ferða á Strandir og veita sí-
vaxandi fjölda landsmanna kost á að kynnast
hinni stórbrotnu náttúru og landslagi þar um
slóðir.
F'áir staðir á íslandi og
og ekkert stórt svæði hefur
verkað eins sterkt á mig við
fyrstu sýn sem Hornstrandir.
Fyrstu kynni mín af Horn-
ströndum voru sumarið 1966,
er ég fór með Ferðafélagshóp
í Hornstramdagöngu. Sumarið
eftir fór ég aftur og gekk enn
um Homstrandir og þá önnur
svæði. Síðan hef ég haft mikil
afskipti af Hornströndum, að-
allega með þvi að senda
þangað gönguhópa, ræða um
landið og skoða myndir úr
þessum ferðum. Nú í sumar
fór ég enn til Homstranda og
gekk fjöll og dali og sigldi
með björgum fram.
Strax að lokinni fyrstu
ferðinni skrifaði ég stutta
ferðasögu í Morgunblaðið og
lét þar í Ijós þá skoðun mína,
að Hornstrandir ætti að friða
og geyma þær ósnertar að
mestu handa framtíðinni. Ég
var ekki með það í huga, að
þar yrði stofnaður þjóðgarð-
ur og að þar ætti ríkið að
eignast allt lamdið, heldur að
núverandi eigendur mættu á-
fram eiga sín lönd og nytja
sínar eignir svo sem hingað
til. Engir eru líklegri til að
ganga vel um landið en þeir,
sem eru tengdir því sterkum
böndum og þykir vænt um
það. En marga aðra lamgar
til að fá að mjóta þess með
þeim og æskilegt er að öllu
braski með lönd þar séu tak-
mörk sett og að umferð sé
sem frjálsust.
En hvað er það þá sem er
svo eftirsóknarvert á Horn-
ströndum, sem önnur svæði
hafa ekki? Þessari spumingu
er erfitt að svara og verður
kannski aldrei fullsvarað. Og
kannski er best að láta allan
samanburð eiga sig og láta
hvert svæði njóta sím sér og
óháð öðrum landshlutum.
Það má með nokkrum sanni
segja, að ísafjörður sé hinn
eðlilegi áfangastaður á leið
til Hornstranda, en þarf þó
ekki að vera sá eini við ísa-
fjarðardjúp. Vonandi verður
enn langt að bíða þess að bíl-
fært verði til Hornstramda.
Hugsanlegt er að bílfært verði
norður í Grunnavík af Snæ-
fjallaströnd og í Leirufjörð
en varla miklu lengra úr
þeirri átt. Frá Ingólfsfirði er
einnig hugsanlegt að gera
bílfært langt norður eftir
Ströndum en varla alla leið
til Hornstranda. Þetta verða
því um ófyrirsjáanlega fram-
tíð einangruð svæði og utan
bílaumferðar. Til þess að
komast til Hornstranda verð-
um við því að treysta á báta,
og flugvélar til Aðalvíkur og
Fljóta og jafnvel Homvikur.
Einnig má að sjálfsögðu
ganga úr byggð á Snæfjalla-
strönd og á Ströndum, en það
er ekki alveg á alira færi að
gamga svo langt og bera sínar
pjönkur.
í þessu spjalli mun ég
fjalla um allt svæðið norðan
Jökulfjarða, frá Rit og austur
að Horni og þaðan suður á
við til Geirólfsgnúps. Sjálf-
sagt er þetta nokkuð stærra
svæði en Hornstrandir mega
teljast í þrengstu merkingu,
en við þurfum ekki að fara
nánar út í þau mál hér. Það
er ekki ætlunin að lýsa þessu
svæði nákvæmlega né heldur
að fara mörgum orðum um
sögu byggðarinnar; þar svar-
ar Jóhann Hjaltason í Árbók
Ferðafélagsins 1949 flestum
spurningum. Hins vegar get-
um við litið á eitt og annað
og séð hvað hægt er að gera
sér til ánægju þegar þangað
er komið.
Ekki er það endilega nauð-
synlegt að vera fleygur og fær
eða göngugarpur til þess að
fara um Hornstrandir. Bátar
eru ágæt farartæki og í raun-
inni er það undarlegt hve
sjaldan íslenskur almenningur
grípur til báta þegar hugsað
er til íslands sem fiskveiði-
þjóðar. Víða ætti fólk fremur
að eiga báta en bíla, t.d. við
ísafjarðardjúp. Á sumrum
má oftast fara frá eimni vík
til annarrar á bátum og fara
í land og litast um. Stundum
er að vísu þoka og stundum
eru straumar og vindar and-
stæðir, en þá er bara að halda
kyrru fyrir og bíða; tíminn
er einmitt nokkuð, sem við
verðum að hafa með okkur.
Það nægir ekki að koma og
fara, við verðum að koma,
vera og fara og aðalatriðið
er að vera.
Við getum skipt svæðinu í
nokkrar einingar, t.d. Jökul-
firði, Aðalvík, Fljót, Hornvík,
Barðsvík, Furuf jörð og Reykj-
arfjörð. Allar þessar einingar
eða svæði verða ekki afgreidd
í einu, og ekki einu sinni Jök-
ulfirðir. Við verðum því að
fara aftur og aftur á sömu
svæði, og þá kannski á mis-
munandi árstímum. Og þvi
oftar sem við förum því bet-
ur kunnum við að meta landið
og því vænna þykir okkur um
það.
Aðalvík er vestast á svæð-
inu norðanverðu. Þar stendur
uppi f jöldi húsa, beggja vegna
í víkinni og er þar yfirleitt
alltaf einhver umferð allt
sumarið. Margir brottfluttir
hornstrendingar hafa þar
sumaraðsetur um lengri eða
skemmri tíma. Og það er
mjög svo eðlilegt, að svo
margir skuli vilja leita til
Aðalvíkur, ekki bara vegna
þess að þeir eru ættaðir það-
an, heldur vegna landsins
sjálfs og áhrifa umhverfisins.
Það er um það tvennt að
ræða að hafa aðsetur vestar-
lega (eða sunnarlega) í Aðal-
vík, nálægt Stað, Þverdal eða
Sæbóli, eða þá hins vegar að
Látrum. Gönguferðir á þessu
svæði hljóta að beinast að
Ritnum og brúnum Grænu-
hlíðar, og þar er um auðugan
garð að gresja. Látra-megin
er heldur víðlendara og þaðan
má sækja lengra í göngu-
ferðir. Hvarfnúpurinn skiptir
Aðalvík í tvennt og er nokkur
hindrun í samgangi á milli
hlutanna, en ekki þó svo að
óyfirstíganlegt sé. Eitt sinn
var Hyrningsgatan löguð
þannig að hún yrði auðveld-
ari umferðar, en nú hefur
hún veðrast og er ekki alveg
á allra færi. Þegar lágsjávað
er má fara um Posavog.
Hvarfnúpurinn hefur tvær á-
sjónur, frá Látrum séður er
hann langt hamrafell, en frá
Sæbóli er hann brattur og
tindlaga. Þaðan hlýtur að
vera gott útsýni yfir alla
Aðalvík.
Norðan Látra er víðáttu-
mikið og þverhnípt fjall með
mörgum nöfnum, en einhvern
veginn hefur Straumnesfjalls-
nafnið orðið sterkast og í
margra munni látið gilda um
það allt. Þar á norðaustur-
hominu eru mikil mannvirki,
leifar frá radarstöð Banda-
ríkjamanna, gapandi sements-
tóttir oftast hálffullar af ís
og snjó, þótt úti sé hlýtt.
Austan undir er svo grunn
vík, Rekavík bak Látrum
með stóru stöðuvatni.
Flugvöllur radarstöðvarinn-
ar er enn nothæfur, en um-
hverfi hans er heldur óhrjá-
legt, ryðgað járaa- og tunnu-
rusl í stórum stíl. En innan
um ruslið er ilmandi fjöru-
gróður, sem fær mann næst-
um því til að gleyma öllu
ruslinu. Og tófur eiga það til
að koma þarna í heimsókn og
horfa á mann forvitnum aug-
um. Melasólin eða draumsól-
eyin grær um alla fyrrverandi
akvegi, fölgul með svörtum
krossi í miðju. Það má una
sér við margt í Aðalvík og
koma aftur og aftur. Og þar
eru meira að segja baðstrand-
ir með ljósar fjörur á suð-
ræna vísu.
Næsta meiriháttar vík þar
fyrir austan er Fljót eða
Fljótsvík, þar sem bjarndýrið
var unnið s.l. vor og þar sem
Atli, þræll Geirmundar helj-
arskinns, bjó forðum daga,
fyrst í nafni höfðingja síns
og síðar í eigin nafni sem
frjáls maður. Mikið stöðuvatn
fyllir dalinn að mestu og
brött fjöll rísa á alla vegu.
Þarna hefur verið búsældar-
legt áður fyrr en einangrað
hefur það verið, þar sem ekki
Vélsmiðja Bolungavíkur hf.
Við óskum starfsfólki okkar og viðskiptavinum
gleðilegra ióla, árs og friðar og þökkum
samskiptin á líðandi ári.
GLEÐILEG JÓL! EARSÆLT NÝTT ÁR!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Vélbátadbyigðarfélag ísfirðinga