Bjarmi - 01.06.2003, Blaðsíða 33

Olöf I. Oavídsdúttir, verslunerkona og nemi
Dansað á tásunum b
- um trú og þunglyndi C'
Ég er gjörn á aö týna inniskón-
um mínum. Ég hef oft furöað
mig á því hve erfitt getur veriö
aö finna þá þó að ég viti að þeir
hafi ekki farið langt af sjálfum
sér. Ég reyndi að leysa þetta
vandamál með því að eiga fleiri
en eitt par og átti þrenna þegar
mest lét. En skórnir halda áfram
sínum feluleik. Stundum kalla ég
annað heimilisfólk til hjálpar.
Oft er eina leiðin að taka til og
sópa öll gólf til að finna þá. Þaö
er æði mikil fyrirhöfn. Bara af
því að mér er kalt á tánum.
Þunglyndir óttast oft að glata
trúnni. Ég lít frekar á það sem svo
að þeir muni ekki hvar þeir lögðu
hana frá sér síöast, svipað og
inniskórnir mínir. Trúin er gefin af
Guði, nærð af návist hans og
varðveitt í vitund hans. Við erum
ekki gleymd Guði. Batinn krefst
endurskoðunar alls, líka trúarinn-
ar. Kristnir menn óttast oft slíka
sálarleit og er það miður þvi hún
leiðir í Ijós kjarna persónunnar og
um leið kjarna trúarinnar, gull
skírt í eldi.
Fólki bregður þegar það heyrir
tölur um tíðni þunglyndis. Talið er
að allt að einn af hverju fjórum
muni finna til þunglyndis ein-
hvern tíma á lifsleiðinni enda er
sjúkdómurinn jafnvel kallaður
kvef sálarinnar. Það er ekki upp-
nefni til að gera lítið úr alvöru
þess, áhrifum og afleiðingum
heldur er samlikingin notuö til að
minna á algengi þess og um leiö
afslappaða afstööu til sjúkdóms-
ins. Þessi samlíking bendir líka á
nauösyn þess aö halda í húmor-
inn því allt of algengt er að fólk
umgangist þunglynda eins og
smitbera og hægt sé að draga úr
sýkingahættu meö sóttkví þagn-
arinnar.
Trúin bólusetur ekki
Geðsjúkdómurinn þunglyndi fer
ekki i manngreinarálit frekar en
aðrir kvillar. Hann hrjáir trúaö fólk
ekki síður en aöra. Trú er ekki
bólusetning gegn mannanna
meinum. Samfélag trúaðra ætti
þegar best lætur að vera vin i
eyðimörkinni þar sem við fáum
stuðning, uppörvun og umhyggju.
Þvi miður hafa margir þunglyndir
aðra reynslu af því. Víða verða
þeir auðtrúa tilraunadýr trúarlegra
skottulækninga.
Sumir meina að fólk sem trúi
„í alvörunni" verði ekki þunglynt
og þar með er þunglyndi ekki
skoðað sem sjúkdómur. Þannig
séu þunglyndiseinkenni merki um
andleg vandamál sem eigi rót sína
í allt frá vanrækslu trúariðkana til
itaka illra afla i lífi einstaklingsins
eða drýgöa synd sem iþyngi sam-
viskunni. Jafnvel er fullyrt að
ástæðan sé synd sem viðkomandi
hafi aldrei iðrast en muni ekki
lengur eftir og nú sé Guð aö
þrengja aö einstaklingnum uns
hann sjái Ijósiö, að Guð hafi jafn-
vel byrgt augu sín gagnvart
manneskjunni uns hún iðrast og
eyði ekki púöri í hana þangaö til.
Það er erfitt að fóta sig þegar
trúin, sem ætti að vera þunglynd-
um lyftistöng í lífinu, er gerð að
fótakefli.
Slíkar útskýringar standast ekki
orð Guðs. Andi hans sem sann-
færir um synd, réttlæti og dóm
lætur fólk ekki velkjast í vafa er
hann vinnur. Það er fullvlst að
sannfæri Guð okkur um misgjörð
fer þaö ekkert á milli mála. Al-
mættið væri ákaflega illa máli
farið ef það gæti ekki nefnt hlut-
ina réttum nöfnum og þyrfti held-
ur betur að bæta tjáskiptaaðferöir
sínar ef ábendingarnar missa
marks.
Synd og sjálfsásökun
Þarna kemur líka til skilning-
ur okkar á syndinni. Við skoð-
um hana gjarnan sem afmarkað-
an verknað og lítum framhjá eðli
hennar. Synd er miklu frekar það
ástand að við erum ekki þau
sem við erum sköpuð til að
vera. Merking hebreska hug-
taksins er skot sem geigar.
Synd er að missa marks, takast
ekki eins vel upp og lagt var
upp með. Öll erum við þar
undir sama hatti, öll
missum við marks í
lífinu. Allir hafa
syndgað.
Þunglynd
manneskja hefur
ekki meira aö iðrast heldur en
hver annar. Hins vegar eru sjálfsá-
sakanir oft eitt af sjúkdómsein-
kennunum. Þvi getur
einstaklingurinn
fundið sárlega til
þessa sammann-
lega ágalla um
skort aö þvi marki
að það iþyngi hon-
um og skerði lífsfyll-
ingu hans. Hið kristna
lif er fyrst og fremst líf í
fullri gnægð, að vera þau
sem við sannarlega
erum. Okkar mann-
legi, takmarkaði
skilningur reynir
að festa hendur á
skilmerkjum þeirr-
ar lifsfyllingar og
lýsir af áfergju ein-
kennum hennar
sem einskorðast viö
merkjanlegan vel-
farnað ýmiss konar.
Þunglyndiseinkenni
falla að sjálfsögðu
utan þeirrar skil-
greiningar.
33