Bjarmi - 01.12.2003, Síða 21

Vopn og vangar
Um viðhorf kristins fólks til stríðs
Ég ólst upp í Breiðholtinu ein-
hvern tíma á síðustu öld. Stund-
um ímynduðum við félagarnir
okkur að við værum hermenn -
meö byssur og handsprengjur.
Niðurgrafin og yfirgefin eftirlits-
skýli frá tímum síöari heims-
styrjaldarinnar geröu það að
verkum að okkur fannst við vera
alvöruhermenn. Imynduð byssu-
skot okkar bergmáluðu í Vatns-
endahlíðinni. Þetta var það
næsta sem viö komumst hernaði.
Jafnaldrar okkar i öörum lönd-
um léku sér í svipuöum leikjum -
en ólíkt okkur áttu sumir þeirra
síðar eftir að kynnast raunveru-
leikanum; alvörubyssum, alvöru-
sprengjum - jafnvel alvörustriöi
og alvöruákvörðunum.
Hermenn í stríði standa
frammi fýrir siöferöilegum spurn-
ingum sem viö íslendingar getum
ekki skotiö okkur undan að svara
einnig. Á kristinn maöur alltaf að
bjóða hina kinnina eða má hann
taka upp vopn og drepa - og þá
hvenær?
í þessari grein verða viðhorf
kristins fólks til stríðsátaka skoð-
uð í því Ijósi sem nokkrir erlendir
fjölmiðlar hafa varpað á málið. Þó
hér verði að mestu rætt um stríð
almennt veröur ekki hjá þvi kom-
ist aö nefna yfirstandandi átök i
írak enda deila menn mjög um
réttmæti hernáms bandamanna
þar. Nú hefur verið barist þar í um
niu mánuði samfleytt og mörgum
banvænum skotum hefurverið
hleypt af og sprengjur sprengdar. í
vösum sumra hermanna leynast
Nýja testamenti innan um byssu-
kúlurog annan striðsbúnað. Þeir
mæta á biblíulestra og bæna-
stundir að loknum „vinnudegi" og
vita fullvel aö þeir hafa ekki
stuöning allra trúbræðra sinna til
starfans.
Ráttlátt stríð
Það er ekkert nýtt að kristin kirkja
deili um réttmæti stríðs og vald-
beitingar. Ágústínus kirkjufaðir
(354-430) velti þessum hlutum
fyrir sér og varpaöi fram því sem
siðarvarð kenningin um réttlátt
stríð og fjölmargar kirkjudeildir
nota sem viðmiðun fyrir réttlæt-
ingu stríðs. Þar segir m.a. að rétt-
látt stríö sé aðeins neyöarúrræði í
sjálfsvörn og ekki megi hefja stríð