Bjarmi - 01.12.2004, Síða 17
Fátt er eins slæmur vitnisburður
um framáfólk í kristilegu starfi og
það þegar það fær á sig svika-
stimpil. Vissulega segir Jesús að
við eigum að vera kæn eins og
höggormar en í sömu andrá að við
eigum að vera falslaus eins og
dúfur (Matt. 10:16). Það er ekkert
afrek að pretta fólk í viðskiptum eða
hagræða sannleikanum í samn-
ingum og sannarlega fyrir neðan
virðingu fólks sem vill bera vitni um
Jesú Krist með lífi sinu.
Að Ijúga með þögninni
Ósannindi eru ekki eingöngu það
sem við segjum heldur geta þau
líka verið fólgin í því sem við látum
ósagt.
í 32. Davíðssálmi er lýst lausn-
inni sem felst í því að játa synd sína
og hætta að geyma svik í anda. Þar
segir: „Meðan ég þagði, tærðust
bein mín...“ (v. 3). Vissulega er þar
átt við þögn frammi fyrir Guði en
reynslan sýnir að það er almennt
mjög óheilbrigt fyrir anda og sál að
byrgja inni i sér það sem ætti að
koma orðum að.
Að bera Ijúgvitni fyrir rétti felst
ekki í þvi einu að segja ósatt heldur
einnig í hinu að þegja yfir mikil-
vægum upplýsingum, t. d. þeim
sem gætu komið í veg fyrir dóm yfir
saklausum.
Hið sama gildir í daglega lífinu.
Við eigum ekki að sniðganga sann-
leikann með þögninni og alls ekki
að samþykkja með henni róg og
slúður sem er i gangi. Það er ekki
síður óheiðarlegt en að segja ósatt.
Gott umtal
Boðorðin fela ekki eingöngu í
sér bann og aðvörun heldur einnig
hvatningu og leiðbeiningu.
„Vér eigum að óttast og elska
Guð, svo að vér eigi Ijúgum rang-
lega á náunga vorn, svíkjum hann,
baktölum eða ófrægjum, heldur
afsökum hann, tölum vel um hann
og færum allt til betri vegar."
Þannig útskýrir Marteinn Lúther
8. boðorðið í Fræðunum minni.
í samræmi við gullnu regluna
(Matt. 7:12) er ekki nóg að láta hið
illa ógert heldur eigum við enn-
fremur að ástunda það sem er gott
og rétt.
Við eigum því ekki að láta okkur
nægja að forðast illt umtal heldur
þvert á móti, eins og Lúther bendir
á, að taka svari náungans. Við
eigum að tala vel um hann. Við
eigum að túlka allt á besta veg.
Öll mál hafa a.m.k. tvær hliðar!
Þess vegna eigum við að afsaka
aðra og leyfa þeim að njóta sann-
mælis. Jesús hefur sagt okkur að
dæma ekki (Matt. 7:1) því þá séum
við um leið að dæma okkur sjálf!
Uppörvandi orð eru alltaf viðeig-
andi og við eigum einnig að tala vel
um aðra út á við. Raunar er merki-
legt hve erfitt virðist að veita öðrum
viðurkenningu og játa kosti þeirra
og afrek - sérstaklega þegar þau
standa okkur framar. Andrúmsloftið
verður heilbrigðara og umgengnin
auðveldari ef við kappkostum að
meta aðra meira en okkur sjálf (Fil.
2:3b).
Við eigum að túlka allt á besta
veg. Ef við höfum eitthvað á móti
manneskjunni, hættir okkur til að
túlka allt á versta veg - ef ekki
orðin sjálf þá framsetninguna, tón-
hæðina, svipbrigðin. Við drögum
hiklaust rangar ályktanir og fárán-
legar grunsemdir okkar eru stað-
festar. í raun og veru var það alls
ekki illa meint sem sagt var en
okkur fannst vissara að taka því
þannig!
Við þurfum öll að minna okkur á
að túlka allt á besta veg.
Það er betra að dreifa kringum
sig vingjarnlegum orðum og upp-
örvun en að skemmta öðrum með
nýjustu kjaftasögunum.
Afstaða hjartna okkar til Guðs er
lykillinn að því að losna við allt fals
og sýna öðrum skilning og kærleika.
Að tala sannleika
en forðast lygi
Tengsl eru milli þessa boðorðs og
boðorðsins um að leggja ekki nafn
Guðs við hégóma. Bæði minna þau
okkur á að vanda það hvernig við
tölum. Það er líka vanvirða við Guð
að misnota málið öðru fólki í óhag.
„Af sama munni gengur fram
bölvun og blessun“ (Jakobsbr.
3:10). Okkar er að stjórna því hvort
verður ríkjandi.
Samkvæmt orðum Jesú sjálfs
kemur allt hið illa frá hjartanu (Matt.
15:18-19). Munnurinn segir það eitt
sem í hjartanu býr. Búi þar sann-
leikur, verður hann einnig talaður.
Búi þar svik, verður töluð lygi.
Fals á ekki upphaf sitt hjá Guði
heldur er það andstætt vilja hans.
17