Búnaðarrit - 01.01.1969, Page 205
BÚNAÐARÞING
195
Búnaðarþing samþykkir að kjósa þriggja manna nefnd
til þess að endurskoða lög nr. 51/1964 um tekjustofna
sveitarfélaga.
Náist samstaða innan nefndarinnar um tillögur til
breytingar á lögunum og stjórn Búnaðarfélags Islands
geti fallizt á þær, verði málið lagt fyrir næsta reglulegt
Alþingi.
GreinargerS:
Frá fomu fari hefur veiði í vötnum og ám og selveiði
verið stunduð til öflunar búsílags hjá þeim, er hlunn-
indajarðimar sátu, nema þar sem ítök voru frá öðrum
jörðum eða aðilum. Nú em ítök í veiðar miklu minni
en áður voru, en mjög hefur færzt til þeirrar áttar, að
lilunnindajarðir hafa komizt í hendur manna, er eiga
lieima utansveitar, en stunda eða nota veiðiskap á þeim
sem tekjuöflunargrein, annaðhvort með sölu aflans eða
með arðtöku fvrir milligöngu veiðifélags eða á enn annan
liátt. í eldri lögum var svo ráð fyrir gert, að í slíkum
og þvílíkum frávikmn væru eigendur útsvarsskyldir til
]>ess sveitarfélags, sem jörð lá til, þó nýtt væri að meira
eða minna leyti á þennan liátt. En í lögum þeim, er nú
gilda, er gjaldskylda færð undantekningarlítið til lög-
heimilissveitar gjaldanda. Við þá lagabreytingu voru
mörg sveitarfélög svipt möguleikum til tekjuöflunar,
svo að stórmiklu nam, og má færa fram fjölda dæma um
það.
Fleiri möguleikar eru nú en áður var að hafa tekjur
af jarðeignum (þar með talin lilunnindi), án húsetu á
þeim. Hafa ýmsir, er yfir fé ráða, notfært sér það og
keypt slíkar jarðir, ekki einungis vegna þess, sem kölluð
hafa verið hlunnindi, heldur einnig til að leigja þær út
í smáspildum til sumarbústaðaeigenda. Virðist einsætt,
að sveitarfélag, er slíkt land tillieyrir, njóti útsvars af
leigutekjum. Sama ætti að gilda, þótt eigendur jarða,
húsettir utansveitar, noti hlunnindi eða land sjálfum sér