Búnaðarrit - 01.01.1986, Page 179
BÚNAÐARÞING
157
Um síðast liðin áramót skulduðu íslendingar um 155
milljarða króna og þar af 61 milljarð króna erlendis.
Verðtryggðu skuldirnar reyndust mörgum þungar í skauti,
og fyrirtæki bændanna eiga mörg hver við fjárhagsvanda að
stríða. Þeir eru því margir, sem bera þungar byrðar af
heildarskuldum þjóðarinnar.
Landbúnaðarráðherra fór fram á það við Búnaðarfélag
Islands, að það tæki að sér að sjá um könnun á rekstrar-
stöðu og fjárhag þeirra bænda, er þess óskuðu og gáfu sig
fram við hlutaðeigandi búnaðarsambönd. Rannsókn þessi
hefur náð til 260 bænda. Fjárhagur þeirra hefur verið
kannaður og sumir hafa þegar fengið afgreiðslu sinna mála,
en aðrir bíða, meðan verið er að athuga þær leiðir, sem
helzt munu þeim að gagni verða.
Um þessar mundir er mikið rætt um þann rétt, sem hver
og einn mjólkurframleiðandi hefur fengið til framleiðslu
mjólkur á yfirstandandi verðlagsári, eða svo nefndan
fullvirðisrétt, sem byggist á nýrri löggjöf um framleiðslu,
verðlagningu og sölu á búvörum. Lög þessi öðluðust gildi
seint í júní 1985. Samkvæmt þeim var samið um fullt verð til
bænda á 107 milljónum lítra mjólkur og rúmlega 12
milljónum kílóa af kindakjöti. Mér finnst samningar þessir
hafa tekizt mjög vel, þegar það er haft í huga, að
markaðshorfur fyrir búvörur okkar erlendis eru ekki hag-
stæðar og engar líkur á, að umsamið afurðamagn seljist allt
innanlands.
Hitt er svo annað mál, sem kemur sér verr fyrir bændur,
og það er, að hver og einn bóndi vissi ekki nákvæmlega um
fullvirðisrétt sinn fyrr en 5 mánuðir voru liðnir af verðlags-
árinu. Mér finnst það hljóti líka að vera erfitt fyrir fjölda
bænda, sem eru með blönduð bú, að taka ákvörðun um
mjólkurframleiðslu án þess að hafa hugmynd um, hver
fullvirðisréttur þeirra verður í kjötframleiðslunni á næsta
hausti. Þessi mál verður að athuga í samhengi, þau eru það
nátengd.
12