Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 32
30
B Ú N A Ð A R R I T
þyrfti þeim að fáum áriim liðnum, og endurskoða
lögin þá með hliðsjón af þeirri reynzlu, sem fengist
hefur við framkvæmd þeirra.
Hér skal ekki komið neilt verulega inn á hvaða
bieylingar þurfi að gera á núgildandi löggjöf, en ég
vil þó leyfa mér að benda á eflirfarandi atriði:
Sjálfsagt er að fella úr lögunum öll ákvæði varðandi
samvinnubyggðir. Þessi breyting er afleiðing þess, að
lögin um landnám ríkisins koina í stað kaflans um
samvinnubyggðir í lögunum frá 1936. Reynzlan hefur
líka leitt í Jjós, að rétt er að hafa framkvæmdir við
slofnun sjálfstæðra nýbýla og byggðahverfa alger-
lega aðskildar. Nýbýlastjórnin átti þess vegna mikinn
þátt í löggjöfinni urn landnám rikisins, vegna þeirrar
reynzlu sem hún liafði aflað sér í þessum efnum.
Þá þarf að hækka fjárframlög til hvers nýbýlis all-
mikið frá því sem nú er. Ég lief áður í þessari rit-
gerð fært rök að því, að í fyrstu hefði fjárframlög til
hvers býlis verið um Vá of lág. Sú hækkun á framlagi,
sem síðan hefur fengizt, nægir alls ekki til þess að
vega upp á móti verðhækkun af völdurn dýrtíðar.
Það mundi því ekki fjarri lagi, að framlag til hvers
nýbýlis, sem reist verður með núverandi verðlagi á
efni og vinnu, þyrfti að vera 28—30 þús kr., ef efna-
litlum mönnum ætti að verða kleift að ráðast i slíkar
framkvæmdir.
Um stofnun einstakra nýbýla ber að leggja höfuð-
áberzlu á jarðaskiptingu. Á þann hátt að nýbýlið fái
eitthvað af ræktuðu landi frá móðurbýlinu og jafnvel
eitthvað af peningshúsum. Þess vegna þarf í sam-
bandi við endurskoðun nýbýlalaganna, að athuga
vandlega hvaða ákvæði beri að setja í lögin varðandi
skipti jarða í fleiri sjálfstæð býli. Án efa má allmikið
slyðjast við reynzlu frændþjóða okkar, Norðurlanda-
þjóðanna hinna, um þetta.
Ég hef hér aðeins nefnt nokkur atriði, sem breyta