Búnaðarrit - 01.01.1943, Blaðsíða 132

BÚNAÐARRIT
130
oí’ að ineslii bundin við hfejipamörkin. lín ég ætlast
til, að sveitaþorpin hér, i)eri með sér meiri menn-
ingarbrag en smáu bændaþorpin mörg erlendis.
Hrepparnir þurfa að ná meira sjáli'ræði en nú er, og
meira í líkingu við það sem áður var, er þeir urðu
að vera sjálfum sér nógir, því ekkert var að leila, og
þeir voru þá „ríki í ríkinu“. 1 hverri sveil eða hrep])i
]>arf að vera miðstöð, helzt við kirkjustað. Þar sé
samkomuluis fyrir yngri og eldri, barnaskóli og ung-
linga, leikfimihxis og íþrótta, liel/.t með sundlaug.
Enda er nú hafist handa uin þessi niál sumstaðar í
sveitum. Viðskiptaniálin þurfa að færast iiin i hrepp-
ana að niestu leyli. Ef samvinnufélögin hafa þau aö
inestu enn með höndum fyrir sveitirnar, ætti að vera
hægt að koma þeim i kerfisbundið lag, nieð deilda-
skipulaginu, sem er enn lil í hinuin stærri kaupfélög-
um, en sennilega mi lílið annað en nafnið tómt. Eg
b.ef áður haldið því l'rain að þessi félagsskapur á aö
hafa i hverri sveit ákveðin lífræn störf. Það er meira
en verzlun ein sem hann hefur lekið að sér í öðrum
löndum. Hér má nefna margskonar búnaðarmál,
búsabyggingar o. fl. En næst eru peningamál og við-
skipta, þau þurfa að vera að mestu í sveitinni með
aðstoð kaupfélaga. Forstöðuinenn þessara mála höf-
um vér sennilega. Samvinnuskölinn hér skilar árlega
nokkrum slíkum mönnuni. Lengra inn á þessi mál er
ekki hægt að fara hér.
Það er óhugsandi að þéltbýli verði hér í sveituni
nema þorp rísi þar um leið. Sveit eða hréppur með
500—000 manns, þarfnast margs, sem heimilin gela
nú ekki framleitt. Það er tækni sú, sem verkaslcipt-
ingin hefur skapað sem tekið hefur margt starf frá
heiniilununi, og verður þar varla liorfið lil balca. Margt
það, sem stóru heimilin unnu að, t. d. margskonar
smíði, tövinna og fatagerð, verður ekki framkvæmd,
neina að litlu leyti, hjá einyrkjum sem hafa þó tölu-